Krzyż Gdański

Krzyż Gdański
*Kreuz von Danzig*
	; Baretka Krzyża I Klasy
	; Baretka Krzyża II Klasy
Ustanowiono	31 sierpnia 1939
Wielkość	44 x 60 mm (I klasa); 31 x 43 mm (II klasa)
Powyżej	Krzyż Honorowy dla Wdów i Rodziców po Poległych
Poniżej	Krzyż Matki
	Multimedia w Wikimedia Commons

Krzyż Gdański (niem. Danziger Kreuz, właśc. Kreuz von Danzig) – odznaczenie ustanowione 31 sierpnia 1939 przez Gauleitera NSDAP i samozwańczą „Głowę Wolnego Miasta Gdańska” (Staatsoberhaupt) – Alberta Forstera jako wyróżnienie za „chwalebną służbę w budowaniu narodowosocjalistycznej partii w Wolnym Mieście”.

Historia edytuj

Krzyż Gdański był odznaczeniem rangi orderu, przyznawanym za zasługi dla rozwoju partii nazistowskiej w Gdańsku. Odznaczano nim również żołnierzy walczących we wrześniu 1939 (m.in. SS-mannów z SS Heimwehr Danzig) oraz gdańskich działaczy NSDAP, a także niektórych prominentów III Rzeszy niezwiązanych z Gdańskiem. Łącznie nadano 88 orderów I klasy i 253 II klasy. Większość odznaczeń nadano 24 października 1939, choć według niektórych źródeł na wszystkich dyplomach nadania widnieje data 31 sierpnia 1939.

Opis odznaki edytuj

Order dzielił się na II klasy. Odznaka I klasy miała formę lekko wypukłego krzyża przypinanego na agrafkę, a odznaka II klasy była płaska i noszono ją na wstążce.

Odznaką orderu był krzyż pokryty białą emalią ze złoconymi brzegami. Na górne ramię krzyża nałożony był złocony herb Gdańska. Krzyż II klasy zawieszony był na jedwabnej wstążce koloru czerwonego z białymi paskami wzdłuż brzegów i wąskimi żółtymi paskami na skraju, przy czym biały i żółty pasek przedzielone były wąskim paskiem czerwonym.

Odznakę krzyża zaprojektował prof. Benno von Arent, a producentem była firma „Hülse” z Berlina.

Odznaczeni (lista niepełna) edytuj

Zobacz też kategorię: Odznaczeni Krzyżem Gdańskim.

Bibliografia edytuj

Gdańskie odznaczenia 1920–1945. Akademia Rzygaczy, www.rzygacz.webd.pl. [dostęp 2012-02-03]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-08-08)]. (pol.).