Ktož jsú boží bojovníci

Ktož jsú boží bojovníci[a]husycka pieśń chóralna pełniąca rolę hymnu.

Hymn Ktož jsú boží bojovníci w kancjonale jistebnickim

Pochodzenie edytuj

Przez długi czas kwestia jego autorstwa pozostawała otwarta[1] do czasu odnalezienia w 1872 roku tzw. kancjonału jistebnickiego, na podstawie którego Zdeněk Nejedlý postawił w 1913 roku hipotezę, że autorem pieśni jest ksiądz Jan Čapek z Klatova.

Rola edytuj

Hymn śpiewany był przez husyckie oddziały przed bitwami. Oddziaływanie śpiewanej razem pieśni było tak wielkie, że w bitwie pod Domažlicami krzyżowcy w większości w popłochu zbiegli z pola bitwy, zanim jeszcze rozpoczęto działania bitewne.[2]

Hymn został także odśpiewany w 1433 roku, gdy wspierające Jagiełłę husyckie oddziały dotarły do wód Bałtyku koło Oliwy.[3]

Wpływ kulturowy edytuj

Odniesienia do pieśni znajdują się w wielu utworach czeskich autorów, głównie muzycznych począwszy od oper na muzyce popularnej jak folk, rock czy heavy metal skończywszy.

Utwory klasyczne edytuj

Muzyka współczesna edytuj

  • Daniel Landa, Kdož jste boží bojovníci z albumu Valčík (1993)
  • Klíč, Pohár a kalich z albumu Omnia Vincit Amor (1993)
  • Arakain, Chorál z albumu Arakain (1997)


Uwagi edytuj

  1. W oryginalnym średniowiecznym zapisie Ktoz jsu bozi boyownici, we współczesnym czeskim Kdo jsou boží bojovníci (tłum. Kim są boży bojownicy).

Przypisy edytuj

  1. Ke vzniku a autorství chorálu viz studii na granosalis.cz.
  2. Das Hussitentum und das Erbe des Jan Hus (niem.)
  3. Origins of Prussianism, Heinrich von Treitschke, s. 128
  4. Karel Šebor na muzikus.cz

Linki zewnętrzne edytuj

  • granosalis.cz – artykuł o pieśni
  • myschwerk.webzdarma.cz. myschwerk.webzdarma.cz. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-02-08)]. - oryginalny tekst hymnu wg Śpiewnika Jistebnickiego w zestawieniu z wersją we współczesnej czeszczyźnie