Kubek gnojowy
Kubek gnojowy (Cyathus stercoreus (Schwein.) De Toni) – gatunek grzybów z rzędu pieczarkowców (Agaricales)[1].
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
kubek gnojowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Cyathus stercoreus (Schwein.) De Toni Syll. fung. (Abellini) 7: 40 (1888) | |
_De_Toni_153610.jpg)
Systematyka i nazewnictwo edytuj
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Incertae sedis, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1832 r. Lewis Schweinitz nadając mu nazwę Nidularia stercorea. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1888 r. Giovanni Battista de Toni[1].
Niektóre synonimy naukowe:
- Cyathia stercorea (Schwein.) V.S. White 1902
- Cyathus lesueurii Tul. & C. Tul. 1844
- Cyathus stercoreus f. ephedrae Calonge 1994
- Cyathus stercoreus f. halepensis Mornand 1992
- Cyathus stercoreus f. lesueurii (Tul. & C. Tul.) Bottomley 1948
- Cyathus stercoreus var. lesueurii (Tul. & C. Tul.) Cejp 1958
- Nidularia stercorea Schwein. 1832[2].
Nazwę polską podała Wanda Rudnicka-Jezierska w 1991 r. W polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był też jako pucharek błotny[3].
Morfologia edytuj
Tak jak inne gatunki z rodzaju kubek wytwarza pucharkowate lub kubkowate owocniki, w których wnętrzu znajdują się tzw. perydiole, zawierające zarodniki. Nazwa gatunkowa odzwierciedla fakt, że grzyb wyrasta na nawozie lub glebie bogatej w nawóz[4].
W Polsce występuje jeszcze kubek ołowianoszary (Cyathus olla) i kubek prążkowany (Cyathus striatus). Ten pierwszy ma gładką wewnętrzna powierzchnię, a zewnętrzną bez kolców, kubek prążkowany zaś ma wnętrze wyraźnie prążkowane[4].
Występowanie i siedlisko edytuj
W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek wymierający[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Danii, Niemczech, Anglii i Holandii[3].
Saprotrof, grzyb koprofilny. Występuje na polach, ogrodach, ogrodach działkowych, parkach, w szklarniach, ogrodach botanicznych. Rozwija się na gnijących resztkach drzewa i odchodach zwierzęcych. Owocniki wytwarza od sierpnia do października[3].
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2020-10-18] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2013-09-20] (ang.).
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 205, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda, Grzyby i ich oznaczanie, Warszawa: PWRiL, 1985, ISBN 83-09-00714-0.
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 63, ISBN 83-89648-38-5.