Legion Żydowski
Legion Żydowski (hebr. הַגְּדוּדִים הַעִבְרִיים, Ha-Gdudim ha-Iwrijim) był nazwą dla pięciu batalionów żydowskich ochotników utworzonych przez Armię Brytyjską. Bataliony nosiły kolejną numerację od 38. do 42. Batalionu Królewskich Fizylierów.
 Symbol Legionu | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie | |
| Rozformowanie |
grudzień 1918 |
| Tradycje | |
| Rodowód | |
| Działania zbrojne | |
| I wojna światowa | |
| Organizacja | |
| Formacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Skład |
pięć batalionów |
Wprowadzenie edytuj
|
|
| Ze’ew Żabotyński i Josef Trumpeldor w mundurach. | |
W grudniu 1914 Ze’ew Żabotyński i Josef Trumpeldor przedstawili projekt utworzenia żydowskiej jednostki wojskowej, która uczestniczyłaby po stronie Brytyjskiej Armii w wyzwoleniu Palestyny spod panowania Imperium Osmańskiego.
Pierwotna formacja wojskowa powstała w marcu 1915 i nosiła nazwę Korpus Mulników Syjonu (Zion Mule Corps). Była to pomocnicza jednostka transportowa korzystająca z mułów. Powstała ona w Egipcie i składała się z 500 żydowskich ochotników, którzy zostali wydaleni przez Turków z Palestyny. Wzięli oni udział w walkach na półwyspie Gallipoli. Przez cały czas ci żydowscy ochotnicy opowiadali się za syjonistyczną ideą utworzenia żydowskiego państwa w Palestynie. Gdy w 1916 roku Brytyjczycy ewakuowali wojska z Gallipoli, żydowski korpus został rozwiązany, a żołnierze ewakuowani do Wielkiej Brytanii, gdzie stali się zalążkiem Legionu Żydowskiego.
Decyzja o powstaniu Legionu edytuj
18 lipca 1917 Lord Edmond James de Rothschild przedstawił pierwszemu sekretarzowi brytyjskiego rządu Lordowi Arthurowi Balfour propozycję utworzenia żydowskich oddziałów wojskowych do walki z Turkami w Palestynie. 23 sierpnia rząd Wielkiej Brytanii zgodził się na utworzenie pierwszych żydowskich batalionów.
Utworzenie Legionu edytuj
- Jako pierwszy został sformowany 38. batalion Royal Fusiliers. Rekrutacja i szkolenie ochotników rozpoczęło się 20 stycznia 1918 w Plymouth w Wielkiej Brytanii. 5 lutego opuścili Anglię i w marcu przybyli do Egiptu. 11 czerwca oficjalnie weszli w skład 31 Brygady, 10 Dywizji. 25 lipca wyłączona z Brygady i przyłączona do Anzac Mounted Division (dywizja piechoty, używająca koni do szybkiego przemieszczania się, złożona z jednostek z Australii, Nowej Zelandii i innych) na terenie Palestyny.
- 39. batalion Royal Fusiliers został sformowany 21 stycznia 1918 w Plymouth. W kwietniu opuścił Anglię i przybył do Egiptu. We wrześniu został włączony do Anzac Mounted Division.
Żołnierze tych dwóch batalionów w większości pochodzili z Wielkiej Brytanii, Rosji, Stanów Zjednoczonych i Kanady. Byli to wszyscy żydowscy ochotnicy.
- 40. batalion Royal Fusiliers został sformowany 21 stycznia 1918 w Plymouth. W lipcu wypłynął z Anglii do Egiptu, gdzie od sierpnia dołączył do 38. i 39. batalionu . W skład tego batalionu weszło 92 tureckich Żydów, którzy trafili do niewoli i uzyskali zezwolenie na werbunek.
W styczniu 1918 w Plymouth zaczęto także formowanie 41. i 42. batalionu Royal Fusiliers, które w późniejszym czasie przerzucono do Egiptu. Ogółem w żydowskich batalionach w Palestynie walczyło ponad 5 tys. żołnierzy.
Działania bojowe edytuj
38. batalion uczestniczył w czerwcu 1918 roku w walkach na północ od Jerozolimy, tracąc 20 ludzi. 40. batalion wszedł do walki w Samarii i w okolicach Nablusu stoczył bitwę z Turkami. Później razem z 39. batalionem bronił strategicznych pozycji w dolinie Jordanu. W połowie września żydowskie bataliony uczestniczyły w bitwie pod Megiddo, w której odniesiono decydujące zwycięstwo nad Turkami.
Powojenne losy edytuj
Zaraz po zakończeniu I wojny światowej, w listopadzie i grudniu 1918 władze brytyjskie zwolniły prawie wszystkich żydowskich ochotników. Część z nich powróciła do swoich państw, jednak niektórzy osiedlili się w Palestynie, przyczyniając się do wzmocnienia możliwości obronnych żydowskich osad. Brytyjczycy pozostawili jedynie 38. batalion Royal Fusiliers, który dalej istniał pod nazwą First Judeans. Jego żołnierze posiadali czapki z charakterystyczną odznaką: menora z hebrajskim słowem „Kadima” u podstawy.
Byli żołnierze Legionu Żydowskiego wzięli aktywny udział w obronie osad żydowskich podczas arabskich zamieszek w 1920 i 1921 roku.
Zobacz też edytuj
Bibliografia edytuj
- John H. Patterson With the Judeans in the Palestine campaign. London: Hutchinson & Co. 1922.
- Valdimir Jabotinsky The story of the Jewish Legion. New York: Bernard Ackerman, 1945. ASIN B0007DE88U
- Roman Freulich Soldiers in Judea;: Stories and vignettes of the Jewish Legion. Herzl Press, 1965. ASIN B0007EN0GK
- Elias Gilner Fighting dreamers; a history of the Jewish Legion in World War One: With a glimpse at other Jewish fighting groups of the period. 1968. ASIN B0006BT7KM
- Elias Gilner War and Hope. A History of the Jewish Legion. New York; Herzl Press: 1969. ASIN B0006C2O2E
- Oscar Kraines The soldiers of Zion: The Jewish Legion, 1915-1921. 1985. ASIN B0006YWX5U
- R.J. Marrion „The Jewish Legion,” 39th (service) battalion, Royal Fusiliers (City of London Regiment), 1918–1919. 1987. ASIN B000719GOS
- Martin Watts, The Jewish Legion and the First World War, New York, N.Y.: Palgrave Macmillan, 2004, ISBN 1-4039-3921-7, OCLC 55105397.
Linki zewnętrzne edytuj
- The Zion Muleteers of Gallipoli (March 1915 – May 1916) Martin Sugarman (Jewish Virtual Library).
- The Jewish Legion at regiments.org. regiments.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-25)].
- Rola Żydów w WWI Palestine Facts
- Bet Hagdudim, Avihayil Muzeum Legionu Żydowskiego przy Netanii, Izrael.