Leman (wieś)
Leman – wieś w Polsce położona w województwie podlaskim, w powiecie kolneńskim, w gminie Turośl[4][5]. Ośrodek kultury kurpiowskiej.
| wieś | |
 Centrum wsi | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2019) |
399[2] |
| Strefa numeracyjna |
86 |
| Kod pocztowy |
18-525[3] |
| Tablice rejestracyjne |
BKL |
| SIMC |
0409284[4] |
Położenie na mapie gminy Turośl  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa podlaskiego  | |
Położenie na mapie powiatu kolneńskiego  | |
 53°28′02″N 21°40′00″E/53,467222 21,666667[1]
| |
| Strona internetowa | |
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0409290 | Zapole | część wsi |
W miejscowości znajduje się siedziba parafii św. Rocha. W strukturze kościoła rzymskokatolickiego parafia należy do metropolii białostockiej, diecezji łomżyńskiej, dekanatu Kolno.
Historia edytuj
.jpg)
_2.jpg)
W 1920 pod Lemanem doszło do ciężkich walk między wojskami 15 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty a bolszewickim 3 Korpusem Kawalerii Gaja Gaja. Schwytanych do niewoli żołnierzy kowieńskiego pułku strzelców kozacy zabili na miejscu. Ich grób znajduje się na starym cmentarzu w Kolnie i jest miejscem uroczystości patriotycznych.
W okresie międzywojennym miejscowość była siedzibą komisariatu Straży Celnej „Leman” oraz ulokowano tu placówkę Straży Celnej[6].
W latach 1921–1939 wieś leżała w województwie białostockim, w powiecie kolneńskim (od 1932 w powiecie ostrołęckim), w gminie Turośl.
Według Powszechnego Spisu Ludności z 1921 roku wieś zamieszkiwały 583 osoby w 111 budynkach mieszkalnych[7]. Miejscowość należała do miejscowej parafii rzymskokatolickiej. Podlegała pod Sąd Grodzki w Kolnie i Okręgowy w Łomży; właściwy urząd pocztowy mieścił się w m. Turośl, a z dostępem do telefonu w Kolnie[8].
W wyniku agresji Niemiec we wrześniu 1939, miejscowość znalazła się pod okupacją i do stycznia 1945 była przyłączona do III Rzeszy i znalazła się w strukturach Landkreis Scharfenwiese (ostrołęcki) w rejencji ciechanowskiej (Regierungsbezirk Zichenau) Prus Wschodnich[9].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Leman. W latach 1975–1998 wieś administracyjnie należała do województwa łomżyńskiego.
Zabytki edytuj
- drewniany kościół parafialny pw. św. Rocha z 1925 oraz drewniana dzwonnica, nr rej.: A-535 z 21 grudnia 1994[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 9 stycznia 2024, identyfikator PRNG: 67067
- ↑ Raport o stanie gminy za rok 2019. Stan ludności 31.12.2019 [dostęp 2021-03-31]
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 645 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b c GUS. Wyszukiwarka TERYT
- ↑ a b Rozporządzenie w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- ↑ Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927, Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej, 1927, s. 168.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych., t. T. 5, województwo białostockie, 1924, s. 47.
- ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej z oznaczeniem terytorjalnie im właściwych władz i urzędów oraz urządzeń komunikacyjnych, Przemyśl, Warszawa 1933, s. 874.
- ↑ Gemeindeverzeichnis Landkreis Scharfenwiese [Stand: 1. 1. 1945] [online], www.territorial.de [dostęp 2020-04-15].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo podlaskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
Linki zewnętrzne edytuj
- Leman, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 135.
- Strona internetowa o Lemanie