Lev Prchala

czeski polityk

Lev Prchala (ur. 23 marca 1892 w Śląskiej Ostrawie, zm. 11 czerwca 1963 w Feldbach w Austrii) – czeski wojskowy (generał armii), dowódca Legionu Czechów i Słowaków w Polsce podczas wojny obronnej 1939 r., działacz emigracyjny.

Lev Prchala
ilustracja
generał armii generał armii
Data i miejsce urodzenia

23 marca 1892
Śląska Ostrawa, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

11 czerwca 1963
Feldbach, Austria

Przebieg służby
Siły zbrojne

armia austriacko-węgierska
armia czechosłowacka

Jednostki

Korpus Czechosłowacki; Legion Czechów i Słowaków

Stanowiska

d-ca Bratysławskiego Okręgu Wojskowego; minister finansów i spraw wewnętrznych

Główne wojny i bitwy

I wojna światowa,
II wojna światowa

Odznaczenia
Order Sokoła (Czechosłowacja) Krzyż Wojenny Czechosłowacki Medal Zwycięstwa (międzyaliancki) Czechosłowacki Medal Rewolucyjny Medal Waleczności (Austro-Węgry) Krzyż Zasługi Wojskowej (w czasie wojny) Order Świętego Włodzimierza IV klasy (Imperium Rosyjskie) Krzyż Wojenny 1914-1918 (Francja) Order Wybitnej Służby (Wielka Brytania) Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Krzyż Walecznych (1920–1941) Krzyż Zasługi Wojennej (Królestwo Włoch) Order Wojenny Pogromcy Niedźwiedzia (Łotwa) Kawaler Orderu Korony Rumunii (1932–1947) Wielki Oficer Orderu Orła Białego z mieczami (Serbia)

I wojna światowa i walki z bolszewikami w Rosji edytuj

Od 1916 r. służył w 13 pułku piechoty armii austro-węgierskiej. Zdezerterował na stronę rosyjską i następnie w stopniu porucznika wstąpił do Legionu Czechosłowackiego w Rosji. Po zawarciu porozumienia z bolszewikami wraz ze swoimi oddziałami w 1920 r. został ewakuowany przez Władywostok do Czechosłowacji.

Okres międzywojenny edytuj

Został członkiem czechosłowackiej misji podczas obrad nad traktatem pokojowym w Wersalu. W latach 1921–1923 studiował w Wyższej Szkole Wojennej we Paryżu. Do 1925 r. był dowódcą 1 Brygady Górskiej w Rużomberku (dostał wówczas awans do stopnia generała brygady), a do 1931 r. – 12 Dywizji Piechoty (od 1928 r. w stopniu generała dywizji). W latach 1931–1933 pełnił funkcję zastępcy szefa sztabu w Naczelnym Dowództwie Armii Czechosłowackiej. Był kandydatem na stanowisko szefa sztabu, ale przegrał z kandydaturą generała armii Ludvíka Krejčíego. Do 1939 r. był dowódcą Bratysławskiego Okręgu Wojskowego. W 1936 r. awansował do stopnia generała armii. Jednocześnie w 1938 r. został dowódcą 4 Armii na Morawach, a po podpisaniu układu monachijskiego – 3 Armii. Na początku 1939 r. mianowano go na krótko na stanowisko ministra finansów i spraw wewnętrznych. W dniach 6–14 marca, po stłumieniu przez rząd czechosłowacki dążeń do autonomii słowackiej, pełnił funkcję wojskowego gubernatora Rusi Podkarpackiej. Wobec ogłoszenia 14 marca przez Słowację niepodległości i zajęciu Czechosłowacji przez wojska niemieckie następnego dnia pozostał bez przydziału. 23 maja przyjechał do Polski i nawiązał kontakt z władzami wojskowymi w celu sformowania czeskich i słowackich oddziałów do walki z Niemcami.

II wojna światowa i emigracja edytuj

3 września 1939 r. stanął oficjalnie na czele Legionu Czechów i Słowaków utworzonego dekretem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego[1]. Wobec szybkich postępów wojsk niemieckich wraz z częścią legionistów przeszedł do Rumunii, a następnie znalazł się w Wielkiej Brytanii. Przez cały okres wojny pozostawał w dyspozycji emigracyjnego rządu czechosłowackiego Edvarda Beneša. Był jego przeciwnikiem[1], zajmując stanowisko prawicowe. Skłaniał się ku odbudowie po wojnie osobnego państwa czeskiego[1]. Po zakończeniu wojny pozostał na emigracji, działając m.in. w Czeskim Komitecie Narodowym w Londynie i współpracując z organizacjami Niemców sudeckich.

Odznaczenia edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c Karolina Gawron, Stosunki polsko-czechosłowackie w latach 1918-1939 jako przyczynek do badań nad konfederacją polsko-czechosłowacką 1939-1943, s. 70–71.