Lewi Eszkol

Lewi Eszkol
‏לוי אשכול‎
Imię i nazwisko po urodzeniu	Lewi Skolnik
Data i miejsce urodzenia	25 października 1895 ; Oratów
Data śmierci	26 lutego 1969
	Premier Izraela
Okres	od 26 czerwca 1963; do 26 lutego 1969
Przynależność polityczna	Mapai, Partia Pracy
Poprzednik	Dawid Ben Gurion
Następca	Golda Meir
	Multimedia w Wikimedia Commons

^ⓘLewi Eszkol hebr. לוי אשכול; właśc. Lewi Skolnik (ur. 25 października 1895 w Oratowie pod Kijowem, zm. 26 lutego 1969 w Jerozolimie) – izraelski polityk, poseł do Knesetu od 1951 do 1969, minister, premier Izraela w latach 1963–1969. Stał na czele jedenastego, dwunastego i trzynastego rządu Izraela.

Życiorys edytuj

W wieku 16 lat przystąpił do syjonistycznej grupy Tzeirei Tzion. Otrzymał tradycyjne żydowskie wykształcenie na wyższej uczelni w Wilnie. W 1913 wyemigrował do Palestyny, będącej wówczas częścią Imperium Osmańskiego.

Podczas I wojny światowej jako ochotnik zaciągnął się do brytyjskiej armii i służył w Żydowskim Legionie. Po wojnie przyłączył się do grupy, która założyła kibuc Deganja Bet. W 1921 był jednym z założycieli Powszechnej Organizacji Robotników Żydowskich w Ziemi Izraela (Histadrut).

Konwencja założycielska Koalicji Pracy, od lewej: Mosze Karmel, Jigal Allon, Re’uwen Barkat, Lewi Eszkol, Jisra’el Galili i Aharon Becker (1965)

W 1937 odegrał centralną rolę w założeniu Kompanii Wodnej Mekorot. Zajmował ważne stanowisko w żydowskiej podziemnej organizacji wojskowej Hagana i brał udział w walkach wojny o niepodległość.

W 1948 został szefem Światowej Organizacji Syjonistycznej. W latach 1950–1951 zajmował kierownicze stanowisko w Ministerstwie Obrony. Działał na rzecz stworzenia izraelskiego przemysłu obronnego.

W 1951 został wybrany do izraelskiego parlamentu Knesetu z ramienia Mapai. Został ministrem rolnictwa i przemysłu. Współpracował z Agencją Żydowską, pozyskując środki dla rozwoju państwa Izrael. Po kampanii synajskiej (1956) został ministrem finansów.

26 czerwca 1963 objął obowiązki premiera rządu izraelskiego i jednocześnie ministra obrony.

W 1964 odbył pierwszą państwową wizytę premiera Izraela w Stanach Zjednoczonych. Doprowadził do zbliżenia pomiędzy oboma państwami i ułatwił podpisanie licznych umów gospodarczych.

Za jego kadencji w Izraelu w 1964 zbudowano narodowy system nawadniający połacie kraju wodami z Jeziora Tyberiadzkiego.

Nawiązał stosunki dyplomatyczne z Niemcami w 1965 i więzi kulturalne z ZSRR. W 1966 odwiedził sześć afrykańskich państw.

W 1967 przeprowadził wojnę sześciodniową z krajami arabskimi. Dzięki sprawnym manewrom taktycznym w ciągu zaledwie sześciu dni izraelska armia zajęła Judeę, Samarię, Gazę, Wzgórza Golan oraz zajęła jordańską dotychczas część Jerozolimy. W odpowiedzi na terroryzm palestyński, w grudniu 1968 roku zaaprobował odwetowy rajd na lotnisko w Bejrucie^[1].

Zmarł na atak serca 26 lutego 1969.

Po jego śmierci mandat poselski objął po nim Ari Ankorjon^[2].

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

↑ Krzysztof Mroczkowski. Operacja Podarunek – Rajd na lotnisko w Bejrucie. „Skrzydlata Polska”. Nr 7(2513)/2022, s. 50-57, lipiec 2022. Warszawa: Agencja Lotnicza Altair. ISSN 0137-866X.
↑ Members of the Sixth Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).

Bibliografia edytuj

Lewi Eszkol (ang.) – profil na stronie Knesetu.

[1] Krzysztof Mroczkowski. Operacja Podarunek – Rajd na lotnisko w Bejrucie. „Skrzydlata Polska”. Nr 7(2513)/2022, s. 50-57, lipiec 2022. Warszawa: Agencja Lotnicza Altair. ISSN 0137-866X.

[kneset6-2] Members of the Sixth Knesset. knesset.gov.il. [dostęp 2017-11-27]. (ang.).

[1]

[2]