Lisia Góra (województwo małopolskie)
Lisia Góra – wieś w Polsce położona w województwie małopolskim, w powiecie tarnowskim, w gminie Lisia Góra[4].
| wieś | |
 Kościół św. Wojciecha w Lisiej Górze | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Wysokość |
254 m n.p.m. |
| Liczba ludności (2022) |
3258[2] |
| Strefa numeracyjna |
14 |
| Kod pocztowy |
33-140[3] |
| Tablice rejestracyjne |
KTA |
| SIMC |
0822400 |
Położenie na mapie gminy Lisia Góra  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu tarnowskiego  | |
 50°04′46″N 21°02′35″E/50,079444 21,043056[1]
| |
Miejscowość jest siedzibą gminy Lisia Góra.
Części wsi edytuj
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 1051040 | Dębiarze | część wsi |
| 0822469 | Głodna Wieś | przysiółek |
| 1051057 | Partuły | część wsi |
| 1051070 | Podkościele | część wsi |
| 1051086 | Za Gościńcem | część wsi |
Historia edytuj
Według Słownika geograficznego Królestwa Polskiego pod koniec XIX wieku Lisia Góra położona na wysokości 254 m n.p.m. przy gościńcu z Tarnowa do Dąbrowy posiadała parafię rzymskokatolicką, jednoklasową szkołę ludową z dwoma nauczycielami oraz wiatrak. Wieś miała w tym czasie 1797 mieszkańców wyznania rzymskokatolickiego. Znajdujący się tu ówcześnie drewniany kościół pochodził z 1343 roku[7].
W 1946 roku gmina i wieś została zelektryfikowana. Stację transformatorową poświęcił po mszy 25 sierpnia 1946 roku proboszcz Jan Obłęk[8].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Lisia Góra. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa tarnowskiego.
Zabytki edytuj
Obiekt wpisany do rejestru zabytków nieruchomych województwa małopolskiego[9].
W niedzielę 6 października 1861 roku z kościoła katedralnego w Tarnowie podczas uroczystej procesji przeniesiono do Lisiej Góry krzyż żelazny z koroną cierniową. Podobne procesje z krzyżami odbyły się z Krakowa do Mogiły, a z Nowego Sącza do Kobylanki. Jego fundatorem był Boczkowski, mieszkaniec Tarnowa. Podstawę kamienną pod krzyż kazał ustawić i ufundował Eliasiewicz. Budowy fundamentów pod krzyż dopilnował i miejscowego proboszcza ks. Rybarskiego do wyjścia naprzeciw procesji namówił Szeligowicz. Na głazie służącym za fundament dla krzyża miał znajdować się napis „za braci niewinnie pomordowanych w Warszawie i Wilnie w r. 1861”[10], a po drugiej stronie „Bądź wola Twoja”. Krzyż ustawiono na dawnym cmentarzu[11], obok kościoła, gdzie stoi do dnia dzisiejszego. Pierwszą tabliczkę zdjęto prawdopodobnie w 1863 roku po procesie który odbył się marcu w tej sprawie[10].
Ludzie związani z Lisią Górą edytuj
- Zygmunt Banek – księgarz i wydawca, założyciel i kierownik Krakowskiego Towarzystwa Wydawniczego
- Nikodem Bętkowski – lekarz, działacz tajnych stowarzyszeń niepodległościowych, polityk demokratyczny, poseł na Sejm Ustawodawczy w Kromieryżu
- Marian Janiszewski – ksiądz katolicki, Honorowy Obywatel Miasta Wiśnicza
- Stanisław Morgenstern – ksiądz katolicki, poseł do Sejmu Krajowego Galicji i Rady Państwa w Wiedniu, odnowiciel sanktuarium w Odporyszowie
- Jan Rybowicz – polski poeta, prozaik
- Stanisław Zaucha – komandor, żołnierz Legionów Polskich, obrońca Wybrzeża w 1939
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 69360
- ↑ NSP 2021: Ludność w miejscowościach statystycznych [online], Bank Danych Lokalnych GUS, 19 września 2022 [dostęp 2022-10-04].
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 658 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ Wieś Lisia Góra w liczbach [online], Polska w liczbach, 2021 [dostęp 2023-08-30] (pol.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-11-18].
- ↑ F. Sulimierski, B. Chlebowski, W. Walewski, Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, Warszawa 1880–1885, t. V, s. 302
- ↑ Światło elektryczne zabłysło w Lisiej Górze, „Dziennik Polski” (233), 26 sierpnia 1947, s. 4.
- ↑ Wykaz obiektów wpisanych do Rejestru Zabytków Nieruchomych Województwa Małopolskiego z uwzględnieniem podziału na powiaty i gminy [online], wuoz.malopolska.pl [dostęp 2024-01-01].
- ↑ a b Czas 1863 nr 65
- ↑ Czas 1861 nr 236
Linki zewnętrzne edytuj
- Lisia góra, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XV, cz. 2: Januszpol – Wola Justowska, Warszawa 1902, s. 234.
- Lisia góra, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. V: Kutowa Wola – Malczyce, Warszawa 1884, s. 302.