Lityn (ukr. Літин) – osiedle typu miejskiego w obwodzie winnickim na Ukrainie, siedziba władz rejonu lityńskiego.

Lityn
Літин
ilustracja
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Ukraina

Obwód

 winnicki

Rejon

lityński

Wysokość

254 m n.p.m.

Populacja (2001)
• liczba ludności


6971[1]

Nr kierunkowy

+380 4347

Kod pocztowy

22300

Położenie na mapie obwodu winnickiego
Mapa konturowa obwodu winnickiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Lityn”
Położenie na mapie Ukrainy
Mapa konturowa Ukrainy, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Lityn”
Ziemia49°19′38″N 28°05′00″E/49,327222 28,083333

Historia edytuj

Był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego[2].

Pierwsza wzmianka o położonej nad rzeką Zhar miejscowości pochodzi z 1431, z dokumentu księcia Swidrygiełły. Własność Lityńskich, a potem Kmitów. Od 1566 własność królewska i siedziba starostwa lityńskiego. Miejscowość w 1672 roku została zajęta przez Turków. W 1919 w pogromie oddziały ukraińskie zabiły 120 żydowskich mieszkańców Litynia[3].

Podczas okupacji hitlerowskiej, 18 grudnia 1941 roku Niemcy utworzyli dwa getta dla żydowskich mieszkańców. Przebywało w nich około 2200 osób. 13 września 1943 roku Niemcy zlikwidowali getta, a Żydów zamordowali. Sprawcami zbrodni było Einsatzkommando 5, Gestapo z Winnicy, niemiecka żandarmeria oraz ukraińska policja[4].

Obecnie miejscowość liczy około 7000 mieszkańców.

Zamek edytuj

W 1616 roku odnotowano obecność zbudowanego „na kępie” zamku. W lustracji z 1787 roku wspomniano, że zamek posiadał dwupiętrową bramę, dziedziniec i rezydencję starosty. Zamek miał kilkanaście hakownic[5].

Przypisy edytuj

  1. Liczby ludności miejscowości obwodu winnickiego na podstawie spisu ludności wg stanu na dzień 5 grudnia 2001 roku. (ukr.).
  2. Magazin für die neue Historie und Geographie Angelegt, t. XVI, Halle, 1782, s. 13.
  3. E. Heifetz: The slaughter of the Jews in the Ukraine In 1919. Thomas Seltzer, Inc, 1921. s. 389–390. [dostęp 2013-02-12]. (ang.).
  4. Geoffrey P. Megargee (red.), Encyclopedia of camps and ghettos, 1933-1945, t. II, part B, s. 1543.
  5. Antoni Urbański: Podzwonne na zgliszczach Litwy i Rusi (II cz. książki Memento kresowe). Gdańsk: Oficyna Wydawnicza „Graf”: 1991, s. 46.

Linki zewnętrzne edytuj