Lorens

103. pierwiastek chemiczny

Lorens (Lr, łac. lawrencium), dawniej oznaczany także Lw – syntetyczny pierwiastek chemiczny, nieposiadający stabilnych izotopów i niewystępujący w przyrodzie. Nazwa pochodzi od nazwiska fizyka Ernesta O. Lawrence’a.

Lorens
nobel ← lorens → rutherford
Ogólne informacje
Nazwa, symbol, l.a.

lorens, Lr, 103
(łac. lawrencium)

Grupa, okres, blok

, 7, d

Stopień utlenienia

III

Właściwości metaliczne

aktynowiec

Masa atomowa

[262][1][a]

Numer CAS

22537-19-5

PubChem

31192

Ernest O. Lawrence

Zgodnie z terminologią IUPAC lorens jest zaliczany do aktynowców. Także zgodnie z terminologią IUPAC należy on do bloku d[2], przez co jest jedynym aktynowcem z okresu 7, który nie należy do bloku f. Poprzez przynależność do bloku d, należy on do grupy skandowców.

Według reguły Madelunga, konfiguracja elektronowa lorensu w stanie podstawowym powinna posiadać jeden elektron na podpowłoce 6d. Jednakże ze względu na efekty relatywistyczne przewiduje się, że w stanie podstawowym lorens posiada jeden elektron na podpowłoce 7p[3]. Rzeczywista konfiguracja nie została dotąd zbadana, ze względu na krótki czas życia znanych izotopów.

Historia odkrycia edytuj

Pierwiastek ten został otrzymany przez Alberta Ghiorso, Torbjørna Sikkelanda, Almona Larsha i Roberta M. Latimera 14 lutego 1961 r. w Berkeley Radiation Laboratory, na Uniwersytecie Kalifornijskim w Berkeley. Został otrzymany przez bombardowanie próbki 3 miligramów mieszaniny 3 izotopów kalifornu jonami 10B i 11B z użyciem akceleratora HILAC[4]. Otrzymana próbka pierwiastka pozwoliła na detekcję jego istnienia, ale nie było możliwości zbadania jego własności chemicznych.

Zobacz też edytuj

Uwagi edytuj

  1. Wartość w nawiasach klamrowych jest liczbą masową najtrwalszego izotopu tego pierwiastka, z uwagi na to, że nie posiada on trwałych izotopów, a tym samym niemożliwe jest wyznaczenie dla niego standardowej względnej masy atomowej. Bezwzględna masa atomowa tego izotopu wynosi: 262,10962 u (262
    Lr
    ).

Przypisy edytuj

  1. Thomas Prohaska i inni, Standard atomic weights of the elements 2021 (IUPAC Technical Report), „Pure and Applied Chemistry”, 94 (5), 2021, s. 573–600, DOI10.1515/pac-2019-0603 (ang.).
  2. Mendeleev’s Periodic Table Is Finally Completed and What To Do about Group 3. IUPAC. [dostęp 2014-05-11].
  3. E. Eliav, U. Kaldor, Y. Ishikawa. Transition energies of ytterbium, lutetium, and lawrencium by the relativistic coupled-cluster method. „Phys. Rev. A”. 52, s. 291–296, 1995. DOI: 10.1103/PhysRevA.52.291. 
  4. Albert Ghiorso, Torbjørn Sikkeland Sikkeland, Almon E. Larsh, Robert M. Latimer. New Element, Lawrencium, Atomic Number 103. „Physical Review Letters”. 6. 9. s. 473–475.