Awaryjne wodowanie lotu US Airways 1549

wypadek lotniczy w USA, w styczniu 2009
(Przekierowano z Lot US Airways 1549)

Awaryjne wodowanie lotu US Airways 1549 – zdarzenie, które miało miejsce 15 stycznia 2009 w Nowym Jorku. Samolot US Airways, odrzutowiec pasażerski średniego zasięgu typu Airbus A320-214 pilotowany przez Chesleya Sullenbergera[2], miał wykonać lot rejsowy do Charlotte, a następnie do Seattle. O godzinie 15:31, sześć minut po rozbiegu i starcie na przewidzianym kursie, samolot w wyniku zderzenia z kluczem dzikich gęsi utracił moc w obu silnikach. Pilot podjął decyzję o wykonaniu awaryjnego lądowania na wodzie na nieoblodzonej tafli pobliskiej rzeki Hudson[3][4][5][6]. Przeżyły wszystkie osoby obecne na pokładzie i nie odniosły poważnych obrażeń[7].

Awaryjne wodowanie lotu US Airways 1549
Ilustracja
Airbus A320-214 lotu US Airways 1549 pływający w wodach nowojorskiej rzeki Hudson
Państwo

 Stany Zjednoczone

Miejsce

Koryto rzeki Hudson na wysokości 48th Street na Manhattanie, Nowy Jork

Data

15 stycznia 2009

Godzina

15:31 czasu lokalnego
21:31 czasu polskiego

Rodzaj

Zderzenie z ptactwem w locie tuż po starcie, utrata mocy w obu silnikach, kontrolowane wodne lądowanie po locie szybowcowym na tafli rzeki w mieście

Ofiary śmiertelne

0 osób

Ranni

100 (5 poważnie, 95 lekko)[1]

Statek powietrzny
Typ

Airbus A320-214

Użytkownik

US Airways

Numer

N106US

Start

Stany Zjednoczone Nowy Jork

Cel lotu

Stany Zjednoczone Charlotte

Numer lotu

1549

Liczba pasażerów

150 osób

Liczba załogi

5 osób

Położenie na mapie Manhattanu
Mapa konturowa Manhattanu, po lewej znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych
Mapa konturowa Stanów Zjednoczonych, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie stanu Nowy Jork
Mapa konturowa stanu Nowy Jork, blisko dolnej krawiędzi po prawej znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Nowego Jorku
Mapa konturowa Nowego Jorku, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia40°46′10,19″N 74°00′16,68″W/40,769497 -74,004633

Lot edytuj

Samolot Airbus A320-214 (nr rejestracji N106US) linii lotniczych US Airways, wystartował z drogi startowej na kierunku 4 portu lotniczego Nowy Jork-LaGuardia do lotu rejsowego nr 1549 do przesiadkowego Charlotte kontynuując docelowo lot do Seattle.

 
Trasa, jaką przebył samolot od startu do momentu wodowania

Samolot wystartował o 15:26 EST (20:26 UTC)[8] ze 150 pasażerami na pokładzie i 5 członkami załogi.

Kapitanem i pilotem lecącym (PF) był Chesley Sullenberger[9], dawniej pilot wojskowy, absolwent United States Air Force Academy i pilot myśliwski[10]. W latach 1973–1980 latał na samolotach typu F-4 Phantom dla U.S. Air Force, a następnie pilotował dla US Airways[11]. Pierwszym oficerem i pilotem nielecącym (PNF) był Jeff Skiles, lat 49, także pilot o dużym doświadczeniu dla linii US Airways: w sumie ponad 23 lata pilotowania[12].

Rzecznik Federalnego Urzędu Lotnictwa Cywilnego (FAA), Laura Brown, poinformowała, że w wyniku dochodzenia wstępnego stwierdzono, że samolot uległ kolizji w powietrzu z ptactwem wodnym zamieszkującym rezerwaty ulokowane w otoczce portu LaGuardia. Port zbudowany jest na osuszonym terenie bagiennym i zatokowo-jeziorno-rzecznym, a jego stosunkowo krótkie dwa pasy startowe wchodzą w taflę wody. Nieoficjalny zapis radarowy lotu wskazuje, że samolot osiągnął maksymalną wysokość 3200 stóp (czyli 975 m), a następnie rozpoczął kontrolowany lot szybowcowy, połączony z nieuchronnym opadaniem[3]. Pracownik policji stanowej New Jersey przekazał mediom informację, że pilot potwierdził radiowo wieży kontroli lotów zderzenie z ptactwem, określając sytuację jako ekstremalnie niebezpieczną. W późniejszych wypowiedziach pasażerowie wspominali, że w kabinie przed wodowaniem był wyczuwalny zapach paliwa lotniczego[13].

Lądowanie edytuj

 
Kadłub samolotu Airbus A320 w rzece Hudson w Nowym Jorku otoczony przez rzeczne i morskie jednostki straży pożarnej, policji i inne

Pilotom przekazano drogą radiową instrukcję lądowania na lotnisku Teterboro, używanym przez ruch lotnictwa ogólnego, zlokalizowanym w hrabstwie Bergen w graniczącym z miastem Nowego Jorku stanie New Jersey[14]. Piloci uznali, że są na zbyt małej wysokości, aby doszybować do jakiegokolwiek portu lotniczego, w tym drogi startowej na Teterboro. Zdecydowali się na zakończenie lotu kontrolowanym lotem szybowcowym z lądowaniem awaryjnym na szerokiej tafli rzeki Hudson, na odcinku, na którym nie ma mostu. Ostatnie słowa wypowiedziane w powietrzu przez kapitana zaadresowane były do pasażerów: „Brace for impact.” („Przygotować się na zderzenie”)[7].

Wodowanie Airbusa A320-214 na rzece

Samolot zatoczył łuk w lewo i podszedł do awaryjnego lądowania wzdłuż koryta rzeki, przelatując kolejno nad rzeką, następnie Manhattanem, po czym dopasował się do kierunku biegu rzeki Hudson, stopniowo wytracając prędkość i wysokość. Punkt styczności z taflą wody nastąpił na wysokości 48th Street na Manhattanie, mniej niż 1600 m od Times Square i wypełnionych ulic jednej z głównych nowojorskich dzielnic finansowo-rozrywkowych, Midtown Manhattan, oraz w promieniu około 920 m (3000 stóp) od trzech rzecznych terminali promowych.

Promy i holowniki obecne na rzece Hudson niezwłocznie rozpoczęły akcję ratowniczą (bez odgórnej koordynacji). Część pasażerów samolotu stała na skrzydłach unoszącego się na powierzchni rzeki samolotu[15], a inni skorzystali z pneumatycznych tratw ratunkowych, w które wyposażone są samoloty pasażerskie[16]. W ciągu kilku minut helikoptery policyjne, straż pożarna miasta Nowy Jork, w tym statek pożarniczy nowojorskiej straży pożarnej, „John D. McKean”, przybyły na miejsce[17]. Wszyscy pasażerowie i członkowie załogi wyszli z wypadku bez zagrażających życiu obrażeń[7], jedna osoba (stewardesa) doznała wymagającego zszycia rozcięcia lewej nogi[18], a kilkadziesiąt uległo hipotermii na skutek niskiej temperatury otoczenia[19].

Ze względu na wyziębienie kilka osób zostało hospitalizowanych w szpitalu Saint Vincent's Catholic Medical Center w środkowomanhattańskiej dzielnicy Greenwich Village, który został wyznaczony jako główny przyjmujący poszkodowanych (szpitalem pomocniczym miał być St. Luke's-Roosevelt Hospital Center). 10 osobom udzielono pomocy w Roosevelt Hospital[20].

Po wypadku edytuj

 
Podnoszenie wraku z rzeki, 17.01 wieczorem

Po zakończeniu operacji ratunkowych, samolot, który przez cały czas akcji ratowniczej utrzymał się na powierzchni rzeki, został odholowany do jej brzegu i zakotwiczony przy nabrzeżu portowym opodal centrum finansowego (okolice dawnego World Trade Center) w dzielnicy Lower Manhattan, mniej więcej cztery mile w dół rzeki od punktu „wodowania”, inaczej prąd rzeczny wyniósłby go na morze[21].

O 16:55 czasu lokalnego (21:55 UTC) zakończyła się akcja ratunkowa, tzn. zespoły ratowników zaczęły wycofywać się z akcji. O 17:07 EST (22:07 UTC), Doug Parker, dyrektor linii lotniczej US Airways, przemówił oficjalnie na konferencji prasowej w Tempe (w obszarze metropolitalnym miasta Phoenix) w stanie Arizona, gdzie US Airways ma swoją siedzibę, podczas której potwierdził, że zdarzenie to nosi znamiona wypadku kolizyjnego[22].

National Transportation Safety Board (NTSB) wysłało tzw. Go Team do Nowego Jorku, z ekspertem Robertem Benzonem na czele[18].

W niedzielę 18 stycznia rano zakończono operację podnoszenia wraku z wody przy pomocy dźwigu i osadzania go na barce. Wydobyte czarne skrzynki wysłano w celu analizy ich zawartości do Waszyngtonu.

Wrak samolotu został przekazany do Carolinas Aviation Museum w Charlotte, gdzie został przewieziony 11 lipca 2011 roku. Jest on eksponowany na wystawie Miracle on the Hudson[23].

Wypadek był podstawą filmu pt. Sully z 2016 r.[24]

Przypisy edytuj

  1. Aircraft Accident Report. Loss of Thrust in Both Engines After Encountering a Flock of Birds and Subsequent Ditching on the Hudson River US Airways Flight 1549 Airbus A320‐214, N106US Weehawken, New Jersey January 15, 2009. National Transportation Safety Board, 2010-05-04. [dostęp 2018-09-24].
  2. Flight 1549: A Routine Takeoff Turns Ugly. www.cbsnews.com, 2009-02-08. [dostęp 2018-09-24]. (ang.).
  3. a b FlightAware > Live Flight Tracker > Track Log > AWE1549 > 15-Jan-2009 > KLGA-KLGA. Flightaware.com, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  4. US Airways Flight 1549 Initial Report. US Airways, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  5. US Airways Flight 1549 Update # 2. US Airways, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  6. Airbus crashes in New York river. 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  7. a b c Airplane in Hudson River after failed takeoff, FAA says. CNN, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  8. US Airways #1549. FlightAware, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  9. Russell Goldman, Rich Esposito, Emily Friedman: 'Pilot Did a Masterful Job’: Rescue After US Airways Crash In Hudson River. ABC News, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  10. Hero Pilots Disabled Plane To Safety – New York Post. Nypost.com, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-02-03)]. (ang.).
  11. Pilot’s life prepared him for ‘miracle’ flihght. NBC News, 16 stycznia 2009. [dostęp 2015-05-05]. (ang.).
  12. Amy Westfeldt: Hudson River Hero is Ex-Fighter Pilot. AP News, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-19)]. (ang.).
  13. Edith Honan, Claudia Parsons: Plane ditches in New York river, all aboard are safe. Reuters, 2009-01-15.
  14. David B. Caruso: All 155 safe after pilot ditches jet in NYC river. Associated Press. [dostęp 2009-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-01-16)].
  15. Scott Curkin i Bob Monek: Miracle on the Hudson. ABC News, January 15, 2009. [dostęp 2009-01-15].
  16. Airplane in Hudson River after failed takeoff, FAA says. 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  17. Russell Goldman and Rich Esposito: Jet Crashes Into Hudson River: ‘Can’t Believe What I Saw’. ABC News, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  18. a b NTSB Accident Report. 2009-01-15. [dostęp 2018-05-25]. (ang.).
  19. Robert Smith i Elissa Block: Passengers Treated For Hypothermia. National Public Radio, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  20. Susana Enriquez: Hospital checks flight 1549 passengers for deeper injuries. News Day, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.).
  21. US Airways airplane crashes in Hudson River – Hero pilot Chesley Sullenberger III saves all aboard. 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-10-09)]. (ang.).
  22. Statement From US Airways. „New York Times”, 2009-01-15. [dostęp 2009-01-16]. (ang.). 
  23. Tom Moran: How US Flight 1549 finally “Arrived” in Charlotte. Urban Ghosts Media, 2012-12-14. [dostęp 2016-12-02]. (ang.).
  24. Sully w bazie IMDb (ang.)

Linki zewnętrzne edytuj