Louis Fraser

brytyjski przyrodnik i kolekcjoner

Louis Fraser (ur. 1819[1]1820?, zm. 18831888?) – brytyjski przyrodnik, zoolog, kolekcjoner okazów zwierząt[2][3].

Louis Fraser
Data urodzenia

18191820?

Data śmierci

18831888?

Zawód, zajęcie

przyrodnik, zoolog

Narodowość

brytyjska

Dokładne daty urodzenia i śmierci nie są znane. Brak informacji o rodzicach i wczesnej edukacji.

Życie prywatne edytuj

Ożenił się w londyńskiej dzielnicy Marylebone 17 lutego 1844 r. z Mary Ann z domu Harrison[4]. Miał z nią 3 synów (Finlay Fraser ur. 1844 w Marylebone, Oscar Louis Fraser ur. 1849 w Marylebone, Ryno Fraser ur. 1850 w West Derby) i córkę (Malvina Fraser ur. 1846 w Marylebone)[5][6][7]. Oscar Louis Fraser (1849 – 1 listopada 1894), również był przyrodnikiem, pracował w dziale zoologii Muzeum Indii w Kalkucie na stanowisku drugiego asystenta superintendenta[8] oraz był członkiem Towarzystwa Linneuszowskiego w Londynie[2].

Przebieg pracy zawodowej edytuj

Louis Fraser pracę zawodową zaczynał jako pomocnik biurowy i pracownik biurowy[1]. Później był asystentem kustosza, a następnie kustoszem muzeum Zoological Society of London, odpowiednio w latach 1832–1841 oraz 1842–1846. Został członkiem korespondentem Zoological Society of London w 1857 r.

Wyprawa w górę Nigru edytuj

W latach 1841–1842 zbierał okazy w zachodniej Afryce jako oficjalny przyrodnik brytyjskiej wyprawy w górę Nigru[2][3], płynąc na pokładzie statku HMS „Wilberforce”[9]. Wielu uczestników tej wyprawy zmarło w jej trakcie wskutek gorączki[9]. Okazy przywiezione z wyprawy Fraser opisywał w 1843 r. wraz z Williamem Jardinem, m.in. Nectarinia olivacea obscurus[10].

Lata 1845–1851 edytuj

W latach 1845–1849 pracował nad dziełem Zoologia Typica[11], które początkowo miało być wydane w 20 częściach[12], ale do 1849 r. ukazało się tylko 14 części w Londynie. Pierwsze zbiorcze wydanie z 1849 r. liczyło jedynie 250 egzemplarzy, a kolorowe plansze ilustrują 46 gatunków ptaków i 28 gatunków ssaków[13].

W 1846 r. Fraser podpisał umowę z Edwardem Smith-Stanleyem, 13. hrabią Derby na wyjazd do Tunezji w celu zbierania okazów zwierząt. Wyjazd ten kosztował hrabiego ponad 420 funtów rocznie[14]. W latach 1848–1850 Fraser był opiekunem kolekcji martwych okazów zwierząt egzotycznych 13. hrabiego Derby, mieszczącej się w posiadłości rodzinnej Stanleyów w Knowsley Hall w Anglii. Do obowiązków Frasera należało m.in. opisywanie okazów oraz zapobieganie ich degradacji za pomocą środków konserwujących takich jak kamfora i terpentyna[15], w której znajdowało się 611 wypchanych i 607 niewypchanych skór zwierząt czworonożnych oraz 11 131 wypchanych i 7700 niewypchanych ptaków[15].

Zgodnie ze spisem ludności z 1851 r., żona i czwórka dzieci Louisa Frasera wraz ze służącym mieszkali pod adresem Wavertree, West Derby, Lancashire[7].

Pobyt w Dahomeju edytuj

Od lipca 1851 do listopada 1852[16] z rekomendacji 13. hrabiego Derby Louis Fraser pełnił urząd wicekonsula w forcie brytyjskim w mieście portowym Ouidah w Dahomeju (obecnie Benin)[1][2][3][17]. Fraser zajął na tym stanowisku wakat po śmierci Johna Duncana w październiku 1849 r. Konsulat został zorganizowany w ramach wysiłków rządu brytyjskiego w zakresie powstrzymania transatlantyckiego handlu niewolnikami. Jednym z celów powołania tego konsulatu było podpisanie porozumienia z królem Gezo zabraniającego eksportu niewolników z ziem pod jego kontrolą[18]. Wybór Louisa Frasera na dyplomatę okazał się nie najlepszą decyzją, gdyż był arogancki wobec króla i mieszkańców Ouidah[18]. Po serii konfliktów z lokalnymi władzami oraz z powodu przeniesienia konsula Beecrofta z konsulatu w Lagos na Fernando Po[19], decyzją Beecrofta Fraser został przeniesiony w 1852 r. do konsulatu w Lagos[16]. Beecroft i Fraser przybyli do Lagos w listopadzie 1852 r. na pokładzie statku HMS „Penelope”, Fraser został wtedy przedstawiony królowi (tytułowanemu Oba) Akitoye. Fraser objął placówkę w grudniu 1852 r., ponieważ udał się jeszcze na Fernando Po po swoje bagaże[20]. Fraser popadł w konflikt z Akitoye[19] i Royal Navy[20]. Jego odwołanie ze stanowiska przypieczętowała tzw. sprawa Amadiego, węgierskiego kupca, który uczestniczył w handlu niewolnikami, a Fraser protestował przeciwko jego aresztowaniu w maju 1853 r.[20] Obowiązki Frasera przejął Benjamin Campbell w lipcu 1853 r. i pełnił je do swojej śmierci w kwietniu 1859 r.[21]

Wyprawa do Ekwadoru i Gwatemali edytuj

W latach 1857–1860 Fraser uczestniczył w wyprawie do Ekwadoru i Gwatemali[2]. Fraser zbierał tam okazy roślin, bezkręgowców i kręgowców, ale koncentrował się głównie na ssakach i ptakach, które pozyskiwał dla Philipa Lutleya Sclatera z Zoological Society of London. Okazy przesyłał Fraser do Anglii partiami, w 1858 r. ukazał się artykuł Sclatera na temat ptaków zebranych przez Frasera w Ekwadorze[22]. Z kolei raporty na temat ssaków przygotowywał R.F. Tomes w latach 1858–1860 r.[23][24][25]

Louis Fraser przybył do Guayaquil 20 września 1857 r., 6 października 1857 r. przybył do Cuenca i pozostał tam do listopada 1857 r. Następnie udał się do Gualaquizy, gdzie pracował od grudnia 1857 r. do lutego 1858 r. W tym okresie przebywał również przez dwa tygodnie stycznia w Zamorze. Fraser opuścił Gualaquizę 1 marca 1858 r., pojawił się w Cuenca 5 marca 1858 r. i pozostał tam do maja, potem przeniósł się do Riobamba, gdzie zbierał okazy w czerwcu i w sierpniu 1858 r., w trakcie drogi z Quito do Pallatanga. W rejonie Pallatanga przebywał od sierpnia do grudnia 1858 r., w tym czasie wybierał się również do Chillanes. Rejon Pallatanga opuścił w połowie stycznia 1859 r., w lutym 1859 r. pracował na zboczach Chimborazo na północ od Riobamba, w drodze do Quito. Okres od marca do połowy czerwca 1859 r. spędził w okolicach Quito na zboczach Pichincha, jak i na zachodnich zboczach Andów na północny zachód od Quito. Potem podążał na południe z Quito do Babahoyo, gdzie pozostawał od 10 lipca do września 1859 r. Potem udał się do Quayanquil, gdzie z początkiem października 1859 r. statkiem udał się do Esmeraldas. Fraser pozostawał w Esmeraldas do końca grudnia 1859 r.[26]

Sklepy w Londynie edytuj

Zgodnie ze spisem ludności z 1861 r., po powrocie z Ekwadoru i Gwatemali, mieszkał w Londynie pod adresem 28–29 Silver Street[6]. W tym okresie otworzył w Londynie dwa sklepy z egzotycznymi ptakami kolejno w Knightsbridge w rejonie The Green[27] i na Regent Street[2]. W 1864 r. z pewnością mieszkał i pracował jeszcze w Londynie, gdyż był autorem notek do The Naturalist[27] z 9 maja i 13 lipca 1864 r. W Londynie przebywał prawdopodobnie do 1866 r.

Woodward's Gardens i wyspa Vancouver edytuj

Ostatni etap życia spędził w Ameryce Północnej. Był pracownikiem Woodward’s Gardens w San Francisco. Park ten otwarto dla publiczności 4 maja 1866 r., a zamknięto w 1890 r[28]. Miejsce to było pierwotnie częścią rezydencji właściciela hotelu w San Francisco, Roberta B. Woodwarda. Później budynek jego rezydencji zamieniono w muzeum, w którym znajdowało się ponad 4000 martwych okazów ptaków. W parku, oprócz ptaków, znajdowało się wiele egzotycznych zwierząt i gatunków roślin[29].

Fraser następnie przeniósł się na wyspę Vancouver w kanadyjskiej Kolumbii Brytyjskiej. W 1874 r. opublikowano wzmiankę, że w 1873 r. popadł w nędzę i poszukuje się pomocy dla niego w środowisku naukowym San Francisco[30]. Ostatnim znanym śladem jego działalności zawodowej jest etykieta z 3 lipca 1883 r. wężówki amerykańskiej (Anhinga anhinga) z Florydy w Muzeum Zoologicznym Uniwersytetu w Cambridge.

Louis Fraser zebrał ponad 1000 okazów ptaków. 645 zidentyfikowano w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Stanach Zjednoczonych. W latach 1839–1866 w sumie napisał ok. 40 artykułów do Proceedings of the Zoological Society of London[1].

Korespondował z Karolem Darwinem, m.in. w 1845 wyjaśniał mu w listach morfologię gołębiaka plamistego (Zenaida galapagoensis) i innych ptaków z Galapagos[31].

Eponimy taksonomiczne edytuj

Od nazwiska Fraser pochodzą nazwy następujących kategorii taksonomicznych zwierząt:

Przypisy edytuj

  1. a b c d Bo Beolens, Michael Watkins, Michael Grayson, The Eponym Dictionary of Birds.
  2. a b c d e f A.D. Bartlett, Preface to Zoologia Typica, 1888.
  3. a b c Bo Beolens, Michael Watkins, Michael Grayson, The Eponym Dictionary of Mammals.
  4. Oxford Dictionary of National Biography [online].
  5. General Register Office [online] [dostęp 2021-09-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-04-01].
  6. a b The UK 1861 Census
  7. a b The UK 1851 Census
  8. Personal-Notizen, Indian Museum, Calcutta [online].
  9. a b William Allen, Thomas Richard Heywood Thomson, A narrative of the expedition sent by Her Majesty's Government to the River Niger, in 1841 under the command of Captain H.D. Trotter., s. 467.
  10. Christine E. Jackson, Peter Davis, Sir William Jardine. A Life in Natural History., 2001.
  11. Louis Fraser, Zoologia Typica, Figures of New and Rare Mammals and Birds Described in the Proceedings or Exhibited in the Collections of the Zoological Society of London, 1849.
  12. Francis J. Griffin, On the Dates of Publication and Contents of the Parts of Fraser 'Zoologia Typica', 1845–1849, 1932.
  13. Fraser, Louis – Zoologia Typica [online], www.marshallrarebooks.com [dostęp 2018-05-30] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-11] (ang.).
  14. Clemency Thorne Fisher, National Museums and Galleries on Merseyside, 2002, s. 29.
  15. a b Ann C. Colley, Wild Animal Skins in Victorian Britain: Zoos, Collections, Portraits, and Maps.
  16. a b Robin Law, Ouidah: The Social History of a West African Slaving Port, 1727–1892, 2004.
  17. Silke Strickrodt, Afro-European Trade in the Atlantic World: The Western Slave Coast, c. 1550 – c. 1885, 2015, s. 21.
  18. a b Robin Law, Dahomey and the Ending of the Transatlantic Slave Trade : The Journals and Correspondence of Vice-Consul Louis Fraser, 1851–1852, ISBN 0-19-726521-9.
  19. a b William M.N. Geary, Nigeria Under British Rule, 1927.
  20. a b c Robert Sydney Smith, The Lagos Consulate 1851–1861, 1979.
  21. Ferry de Goey, Consuls and the Institutions of Global Capitalism, 1783–1914, 2016.
  22. Philip Lutley Sclater, List of Birds collected by Mr. Louis Fraser, at Cuenca, Gualaquiza and Zamora, in the Republic of Ecuador, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1858.
  23. R.F. Tomes, Notes on a collection of Mammalia made by Mr. Fraser at Gualaquiza, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1858.
  24. R.F. Tomes, Notes on a Second Collection of Mammalia made by Mr. Fraser in the Republic of Ecuador, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1860.
  25. R.F. Tomes, Notes on a third collection of Mammalia made by Mr. Fraser in the Republic of Ecuador, „Proceedings of the Zoological Society of London”, 1860.
  26. Alfred L. Gardner, Proechimys semispinosus (rodentia: echimyidae): Distribution, Type, Locality, and Taxonomic History, „Proceedings of the Biological Society of Washington”, 96 (1), 1983.
  27. a b The Naturalist. Journal of the West-Riding Consolidated Naturalists' Society, and Manual of Exchange in all Departments of Natural History. Volume 1, London 1865.
  28. Katherine Girlich, Images of America. San Francisco Zoo, 2009.
  29. Henry Williams, The Horticulturist and Journal of Rural Art and Rural Taste, Volume 27, 1872.
  30. Spencer F. Baird, Annual Record of Science and Industry for 1873, 1874.
  31. | Darwin Correspondence Project, „Darwin Correspondence Project” [dostęp 2018-05-29] (ang.).