Luther George Simjian

ormiańsko-amerykański wynalazca

Luther George Simjian (ur. 28 stycznia 1905 w Ayıntab, zm. 23 października 1997 w Fort Lauderdale) – amerykański wynalazca pochodzenia ormiańskiego, twórca bankomatu, kolorowej maszyny rentgenowskiej, aparatu fotograficznego z autofokusem i telepromptera.

Luther George Simjian
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

28 stycznia 1905
Ayıntab, Imperium Osmańskie

Data i miejsce śmierci

23 października 1997
Fort Lauderdale, Stany Zjednoczone

Zawód, zajęcie

wynalazca

Życiorys edytuj

Urodzony 28 stycznia 1905 r. w Ayıntab w Imperium Osmańskim[1], w rodzinie ormiańskiej[2]. W dzieciństwie interesował się optyką i fotografią[3]. W czasie ludobójstwa Ormian w 1915 r. został rozdzielony z rodziną[2], uciekł do Bejrutu, a potem Marsylii[3]. Po pobycie we Francji, gdzie odebrał część edukacji[4], samotnie[3] wyemigrował w 1921 r. do Stanów Zjednoczonych[2], gdzie zamieszkał z krewnymi w New Haven. Pracował wówczas jako fotograf[3].

Początkowo planował studia lekarskie i został przyjęty na Yale. W czasie studiów pracował w uczelnianym laboratorium fotograficznym i tam odkrył pasję do fotografii. Z czasem został dyrektorem działu fotograficznego uczelni, wynalazł wówczas metodę fotografii mikroskopowej, której używał do fotografowania organizmów wodnych[2].

W 1934 r. przeprowadził się do Nowego Jorku, gdzie opracował kolorową maszynę rentgenowską[2] i aparat fotograficzny z autofokusem[3]. Pięć lat później założył Reflectone Inc., która zajmowała się rozwojem i produkcją urządzeń jego pomysłu[2]. Simjian zaprojektował w 1939 r. pierwszy bankomat, który nazwał bankograph[5], na potrzeby którego to urządzenia zarejestrował 20 patentów[3]. Urządzenie zostało zainstalowane w 1961 r. w Nowym Jorku w City Bank of New York (Citibank), jednak po pół roku zdemontowano je po skargach klientów, którzy zgłaszali, że za jego pomocą depozyty składają hazardziści i prostytutki. Niezależnie od Simjiana bankomat wynalazł też w 1967 r. John Shepherd-Barron[5].

W czasie II wojny światowej Reflectone sprzedała Departamentowi Wojny 2000 urządzeń Optical Range Estimation Trainer[2], które stały się pierwowzorem współczesnych symulatorów lotu[3]. W 1979 r. Simjian przeniósł firmę z Connecticut do Tampy na Florydzie. Firmę sprzedano CAE USA Inc. w 2001 r., obecnie zajmuje się ona produkcją symulatorów lotu dla samolotów wojskowych i usługami treningowymi. W kolejnych latach Simjian opracowywał kolejne wynalazki, m.in. supersoniczny ultrasonograf stosowany w opiece zdrowotnej, urządzenie do rozbijania mięsa, liczne urządzenia tworzone na potrzeby florydzkich parków rozrywki[2], prędkościomierz lotniczy i teleprompter[3].

W marcu 2000 r. uzyskał pośmiertnie swój ostatni patent na ulepszenie rezonansu drewna w instrumentach muzycznych. Łącznie był posiadaczem ponad 200 amerykańskich patentów[2]. Zmarł 23 października 1997 r. w Fort Lauderdale[1].

Przypisy edytuj

  1. a b Luther Simjian. [w:] Encyclopaedia Britannica [on-line]. Encyclopædia Britannica, Inc.. [dostęp 2019-06-27]. (ang.).
  2. a b c d e f g h i Luther George Simjian. Florida Inventors Hall of Fame. [dostęp 2019-06-27]. (ang.).
  3. a b c d e f g h Luther George Simjian. Massachusetts Institute of Technology. [dostęp 2019-06-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-06-27)]. (ang.).
  4. Luther G. Simjian. [dostęp 2019-06-27]. (ang.).
  5. a b 27 czerwca. Pierwszy bankomat w Londynie. Do wypłaty konieczny był czek pokryty radioaktywnym węglem [Kalendarium]. [w:] Gazeta Wyborcza [on-line]. Agora SA, Igor Rakowski-Kłos. [dostęp 2019-06-27]. (pol.).