Małgorzata Omilanowska

polska historyczka sztuki

Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk[1] z domu Jakubowska[2] (ur. 10 kwietnia 1960 w Warszawie[3]) – polska historyk sztuki i nauczycielka akademicka, profesor nauk humanistycznych. W latach 2012–2014 podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, w latach 2014–2015 minister kultury i dziedzictwa narodowego.

Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk
Ilustracja
Państwo działania

Polska

Data i miejsce urodzenia

10 kwietnia 1960
Warszawa

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia architektury XIX i XX wieku, historia sztuki
Alma Mater

Uniwersytet Warszawski

Doktorat

1994 – nauki o sztuce
Uniwersytet Warszawski

Habilitacja

2005 – historia
Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

Profesura

9 września 2013

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk

Uczelnia

Uniwersytet Gdański

Minister kultury i dziedzictwa narodowego
Okres spraw.

17 czerwca 2014–16 listopada 2015

Poprzednik

Bogdan Zdrojewski

Następca

Piotr Gliński

Odznaczenia
Order Zasługi Republiki Włoskiej I Klasy Rycerz Krzyża Wielkiego Orderu Oranje-Nassau (Holandia) Komandor Orderu Sztuki i Literatury (Francja)
Małgorzata Omilanowska, Olga Tokarczuk i Irek Grin na IV Festiwalu Góry Literatury (2018)

Życiorys edytuj

W 1979 ukończyła XVIII Liceum Ogólnokształcące im. Jana Zamoyskiego w Warszawie[3]. W 1984 została absolwentką historii sztuki na Uniwersytecie Warszawskim[4]. Kształciła się także na wydziale architektury Uniwersytetu Technicznego w Berlinie[3]. W 1994 na podstawie napisanej pod kierunkiem Tadeusza Jaroszewskiego rozprawy zatytułowanej Stefan Szyller (1857–1933) – życie i twórczość uzyskała na Wydziale Historycznym UW stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie nauk o sztuce. Habilitowała się w 2005 w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk w oparciu o pracę Świątynie handlu. Warszawska architektura komercyjna doby wielkomiejskiej[1]. W 2013 otrzymała tytuł profesora nauk humanistycznych[1][5].

Uzyskiwała stypendia zagraniczne, m.in. przyznane przez British Academy. Od 1985 zawodowo związana z Instytutem Sztuki PAN, gdzie była m.in. zastępczynią dyrektora (1999–2007) i redaktor naczelną Słownika Architektów Polskich. Została też wykładowczynią Uniwersytetu Gdańskiego, od 2006 na stanowiskach profesorskich[1]. W 2008 objęła stanowisko dyrektora Instytutu Historii Sztuki UG. Została członkinią rady naukowej Instytutu Herdera w Marburgu, a także członkinią Komitetu Nauk o Sztuce PAN[1]. W 2006 powołana na funkcję prezesa stowarzyszenia Patria Polonorum[6].

12 stycznia 2012 objęła stanowisko podsekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. 17 czerwca 2014 powołana na urząd ministra kultury i dziedzictwa narodowego, zastępując Bogdana Zdrojewskiego. 22 września 2014 objęła to samo stanowisko w rządzie Ewy Kopacz. 16 listopada 2015 zakończyła pełnienie funkcji ministra.

Została następnie przez radę powierniczą wybrana na stanowisko dyrektora Zamku Królewskiego w Warszawie w miejsce przechodzącego na emeryturę Andrzeja Rottermunda. Nowy minister kultury Piotr Gliński odmówił jednak powołania jej na to stanowisko, motywując to względami politycznymi[7].

W 2019 wybrana w skład Rady Doskonałości Naukowej I kadencji[8]. W 2023 wybrana na kolejną kadencję rady, w styczniu 2024 objęła funkcję przewodniczącej Zespołu I Nauk Humanistycznych RDN[9].

W kadencji 2021–2024 członkini Rady Uniwersytetu Gdańskiego[10]. W 2022 powołana w skład rady Muzeum Gdańska[11] i Rady Odbudowy Pałacu Saskiego[12].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

W 2014 odznaczona Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Republiki Włoskiej[13] oraz Krzyżem Wielkim Orderu Oranje-Nassau[14]. W 2018 udekorowana Orderem Sztuki i Literatury I klasy[15].

W 2016 wyróżniona tytułem honorowego obywatela Połągi[16].

Wybrane publikacje edytuj

  • Architekt Stefan Szyller 1857–1933. Warszawski architekt doby historyzmu, Wydawnictwa Fundacji „Historia pro Futuro”, Warszawa 1995.
  • Atlas zabytków architektury w Polsce (współautorka), PWN, Warszawa 2001.
  • Berlin, „Wiedza i Życie”, Warszawa 2000.
  • Gdańsk i Pomorze Wschodnie (współautorka), „Wiedza i Życie”, Warszawa 2001.
  • Most i wiadukt księcia Józefa Poniatowskiego, PWN, Warszawa 1991.
  • Nadbałtyckie Zakopane – Połąga w czasach Tyszkiewiczów, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2011.
  • Polska. Pałace i dwory, Sport i Turystyka – Muza, Warszawa 2004.
  • Polska. Świątynie, klasztory i domy modlitwy, Sport i Turystyka – Muza, Warszawa 2008.
  • Świątynie handlu. Warszawska architektura komercyjna doby wielkomiejskiej, Instytut Sztuki PAN, Warszawa 2004.
  • Zagadki z historii sztuki, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 2001.

Przypisy edytuj

  1. a b c d e Prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2021-12-02].[martwy link]
  2. Omilanowska Małgorzata [online], memoiresdeguerre.com, 26 grudnia 2022 [dostęp 2023-03-19] (fr.).
  3. a b c Omilanowska-Kiljańczyk Małgorzata [online], gedanopedia.pl [dostęp 2023-03-19].
  4. Prof. dr hab. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk [online], radon.nauka.gov.pl [dostęp 2023-10-23].
  5. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 9 września 2013 r. nr 115-10-13 w sprawie nadania tytułu profesora (M.P. z 2013 r. poz. 809).
  6. Dr hab. Małgorzata Omilanowska, prof. IS PAN, ispan.pl [zarchiwizowane 2014-04-13].
  7. Minister Gliński nie chce powołać Małgorzaty Omilanowskiej na stanowisko dyrektora Zamku Królewskiego [online], polityka.pl, 5 lutego 2016 [dostęp 2016-05-05].
  8. Lista kandydatów wybranych na członków RDN, odrębna dla każdej dyscypliny, zawierająca nazwiska i imiona wybranych kandydatów wraz z nazwami podmiotów ich zgłaszających, konstytucjadlanauki.gov.pl, maj 2019 [zarchiwizowane 2019-05-25].
  9. Prof. Małgorzata Omilanowska-Kiljańczyk Przewodniczącą zespołu Rady Doskonałości Naukowej [online], ug.edu.pl, 17 stycznia 2024 [dostęp 2024-01-26].
  10. Rada Uczelni Uniwersytetu Gdańskiego wybrana [online], ug.edu.pl, 17 grudnia 2020 [dostęp 2020-12-22].
  11. Nowa rada Muzeum Gdańska [online], gdansk.pl, 5 października 2022 [dostęp 2022-10-05].
  12. Tomasz Urzykowski, Gliński powołał Radę Odbudowy Pałacu Saskiego. Znaleźli się w niej też przeciwnicy sztandarowej inwestycji PiS [online], wyborcza.pl, 9 września 2022 [dostęp 2022-09-13].
  13. Cavaliere di Gran Croce Ordine al Merito della Repubblica Italiana [online], quirinale.it [dostęp 2015-09-26] (wł.).
  14. Minister Małgorzata Omilanowska kawalerem Orderu Oranje-Nassau MKiDN [online], mkidn.gov.pl, 25 czerwca 2014 [dostęp 2020-08-19].
  15. Cérémonie de remise de décorations dans l’ordre des Arts et des Lettres [online], pl.ambafrance.org, 17 sierpnia 2018 [dostęp 2023-10-23] (fr.).
  16. Lenkijos mokslininkei – Palangos garbės pilietės titulas [online], diena.lt, 30 grudnia 2016 [dostęp 2017-04-13] (lit.).

Bibliografia edytuj