Macchi M.9
Macchi M.9 – włoska rozpoznawcza łódź latająca. Zaprojektowana i zbudowana w 1918 roku we włoskiej wytwórni lotniczej Aeronautica Nieuport Macchi w Varese.
 Macchi M.9 w służbie argentyńskiego lotnictwa morskiego | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ |
rozpoznawcza łódź latająca |
| Konstrukcja |
dwupłat o konstrukcji mieszanej |
| Załoga |
2 (pilot, obserwator) |
| Historia | |
| Data oblotu | |
| Lata produkcji |
1919 – ? |
| Dane techniczne | |
| Napęd |
1 silnik rzędowy FIAT A-12bis |
| Moc |
300 KM (221 kW) |
| Wymiary | |
| Rozpiętość |
15,45 m |
| Długość |
9,50 m |
| Wysokość |
3,15 m |
| Powierzchnia nośna |
48,50 m² |
| Masa | |
| Własna |
1250 kg |
| Startowa |
1800 kg |
| Osiągi | |
| Prędkość maks. |
187 km/h |
| Prędkość wznoszenia |
4,5 m/s |
| Pułap |
3600 m |
| Zasięg |
450 km |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| 1 karabin maszynowy Lewis kal. 7,69 mm (ruchomy, na obrotnicy z przodu kadłuba) 4 bomby po 12,5 kg każda umieszczone pod płatem dolnym | |
| Użytkownicy | |
| Włochy, Argentyna, Brazylia, Polska, Szwajcaria (wersja cywilna – M 9bis) | |
Historia edytuj
Rozpoznawcza łódź latająca Macchi M.9 została zbudowana w drugiej połowie 1918 roku we włoskiej wytwórni lotniczej Aeronautica Nieuport Macchi, opierając się na wcześniejszych doświadczeniach budowanych w tej wytwórni jednomiejscowych myśliwskich łodziach latających Macchi M.5 i Macchi M.7 produkowanych w latach 1916–1918.
Również samolot Macchi M.9 był wyróżniającą się konstrukcją. Rozpoznawcza łódź latająca Macchi M.9 od 1919 roku produkowana była dla włoskiej marynarki wojennej.
Użycie w lotnictwie polskim edytuj
Latem 1921 roku Polska Misja Wojskowa zakupiła we Włoszech 7 rozpoznawczych łodzi latających Macchi M.9 dla Bazy Lotnictwa Morskiego w Pucku. Koszt transakcji wyniósł 64 000 dolarów[1]. Łodzie te załadowane w skrzyniach dostarczono do Gdańska na włoskim statku „Rosa Alba” w drugiej połowie lipca 1921 roku i wyładowano na wybrzeżu Westerplatte. Stamtąd 7 sierpnia przewieziono je do Pucka.
W 1921 roku zmontowano jeden samolot, którego montaż nadzorował pilot włoski Ado Figieris, który później dokonał jego oblotu oraz przeprowadził z polskimi pilotami loty zapoznawcze tego samolotu.
Z powodu reorganizacji lotnictwa morskiego wstrzymano montaż dalszych samolotów. Po utworzeniu w marcu 1923 roku Morskiego Dywizjonu Lotniczego zlecono Centralnym Warsztatom Lotniczym (CWL) w Warszawie remont i montaż pozostałych łodzi M.9. W połowie 1923 roku zmontowano 5 egzemplarzy i dopuszczono je do lotów, po oblataniu przez Adolfa Stempkowskiego[2]. 6 października 1923 roku podczas lotu nad Zatoką Pucką kadłub jednego z samolotów przełamał się na pół i spadł do morza. W wyniku tej katastrofy zginęła załoga samolotu kpt. obs. Wiktor Karczewski i por. pil. Ludwik Patalas. W związku z tą katastrofą łodzie latające Macchi M.9 ponownie skierowano do CWL w Warszawie w celu sprawdzenia oraz wzmocnienia kadłubów[3].
Na wiosnę 1925 roku samoloty wróciły do służby z zaleceniem unikania gwałtownych ewolucji i głębokich zakrętów. Otrzymały one numery od 21 do 28. W 1926 roku wycofano je z eksploatacji.
Opis techniczny edytuj
Samolot Macchi M.9 był dwumiejscową rozpoznawczą łodzią latającą, dwupłatem o konstrukcji mieszanej. Napęd: 1 silnik rzędowy FIAT A-12bis o mocy 300 KM (221 kW), śmigło pchające dwułopatowe drewniane.
Łódź latająca Macchi M.9 była samolotem w układzie dwupłata napędzanego silnikiem rzędowym chłodzonym cieczą. Kadłub o konstrukcji kratownicowej drewnianej miał w całości pokrycie ze sklejki. Kształt spodu kadłuba był łodziowy płaskodenny, o ujemnym dwuskosie tworzącym wklęśnięcie, co zapobiegało tworzeniu się silnych rozbryzgów podczas startu i wodowania. W górnej części kadłuba z przodu tuż przed kabiną, znajdowało się wyprofilowane miejsce dla obrotnicy ruchomego karabinu maszynowego zakryte okrągłą płytą. Odkryta kabina załogi wyposażona była w dwa rozmieszczone obok siebie fotele – pilota i obserwatora. Kabina miała z przodu wiatrochrony oddzielnie dla pilota i obserwatora. Za kabiną załogi do środkowej części kadłuba zamocowany był płat dolny. Nad nim znajdował się płat górny połączony z nim skośnymi słupkami metalowymi. Oba płaty o lekkim kącie skosu usztywniono między sobą cięgnami stalowymi. Płaty o konstrukcji dwudźwigarowej, drewnianej kryte były płótnem. Lotki umieszczono na górnym płacie. Pod skrzydłami dolnego płata zamontowano ustateczniające pływaki boczne. Wewnątrz komory płatów, w środkowej części pod płatem górnym, umocowano silnik rzędowy ze śmigłem pchającym. Na końcu kadłuba znajdowało się usterzenie klasyczne, drewniane o pokryciu płóciennym.
Przypisy edytuj
- ↑ Skrzydlata Polska i 38'1971 ↓, s. 19.
- ↑ Konarski i Olejko 1998 ↓, s. 7.
- ↑ Celarek 2013 ↓, s. 50.
Bibliografia edytuj
- Andrzej Celarek: Morski Dywizjon Lotniczy : wspomnienia lotników. Gdańsk: Wydawnictwo Oskar, 2013. ISBN 978-83-63709-42-6. OCLC 864859980.
- Mariusz Konarski, Andrzej Olejko: Polskie lotnictwo morskie 1920-56. Warszawa: AJ-Press, 1998. ISBN 83-7237-000-1. OCLC 1089397825.
- Andrzej Morgała: Polskie samoloty wojskowe 1918-1939. Warszawa: Wydawnictwo MON, 1972, s. 384-386.
- Andrzej Morgała: Samoloty w polskim lotnictwie morskim. Warszawa: Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985, s. 123-124. ISBN 83-206-0478-8.
- Ryszard Kaczkowski. Nieuport Macchi M-9. „Skrzydlata Polska”. 38/1971, 19 września 1971. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. OCLC 839207783.