Medziugorie (bośn. Međugorje) – miejscowość w Bośni i Hercegowinie, w Federacji Bośni i Hercegowiny, w kantonie hercegowińsko-neretwiańskim, w gminie Čitluk. Leży w południowej części Hercegowiny, 25 km na południowy zachód od Mostaru. W 2013 roku liczyło 2265 mieszkańców, z czego większość stanowili Chorwaci[1].

Medziugorie
Međugorje
Ilustracja
Panorama okolic Medziugoria
Państwo

 Bośnia i Hercegowina

Część składowa

Federacja Bośni i Hercegowiny

Kanton

hercegowińsko-neretwiański

Gmina

Čitluk

Wysokość

158–165 m n.p.m.

Populacja (2013)
• liczba ludności


2265[1]

Nr kierunkowy

36

Kod pocztowy

88 266

Położenie na mapie Bośni i Hercegowiny
Mapa konturowa Bośni i Hercegowiny, na dole znajduje się punkt z opisem „Medziugorie”
Ziemia43°11′41″N 17°40′48″E/43,194722 17,680000
Strona internetowa

Znane przede wszystkim dzięki rzekomym objawieniom maryjnym (zapoczątkowanym w 1981 roku), nadal badanym przez Kościół katolicki i do tej pory nie potwierdzonym, ani nie odrzuconym. W 2019 roku jednak, mimo tych wątpliwości, papież Franciszek przyzwolił na organizowanie oficjalnych pielgrzymek do Medziugoria, na podstawie raportu sporządzonego przez arcybiskupa Henryka Hosera[2].

Nazwa edytuj

 
Widok na Medziugorie (na pierwszym planie kościół pw. św. Jakuba)

W języku używanym przez miejscową ludność nazwa wsi jest zapisywana jako Međugorje (wymawiana: [mêdʑuɡoːrje]). Często, gdy nie można użyć znaku 'đ', na gruncie wielu języków stosuje się zastępczy zapis Medjugorje, który jest niezgodny z lokalnymi konwencjami ortograficznymi.

Dla języka polskiego Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych ustaliła urzędowy egzonim Medziugorie[3][4]. Etymologicznie nazwa Medziugorie oznacza miejscowość pomiędzy górami („Międzygórze”) – wieś położona jest bowiem niedaleko dwóch wzniesień: Križevca oraz Crnicy.

Według zasad gramatyki polskiej nazwy słowiańskie zakończone na -e podlegają odmianie, choć możliwa jest też ich nieodmienność[5].

Historia parafii Medziugorie edytuj

Od średniowiecza kościelną administrację nad terenami należącymi obecnie do Bośni i Hercegowiny sprawowali franciszkanie, lecz hierarchię diecezjalną ustanowiono tutaj dopiero w XIX w. W 1892 założono natomiast parafię Medziugorie, której patronem jest święty Jakub, opiekun pielgrzymów (co jest znamienne w kontekście aktualnej sytuacji tego miejsca). Budowę pierwszego kościoła we wsi ukończono w 1897. Jak na ówczesne warunki był on dość okazały, jednak z powodu niestabilnego podłoża jego ściany szybko popękały, a budowla zaczęła się zapadać. Dlatego po I wojnie światowej zaczęto myśleć o wzniesieniu nowej świątyni. Prace trwały od 1934 do 1968, a 19 stycznia 1969 nowy kościół został konsekrowany, służąc wiernym do dzisiaj.

 
Križevac (lub Góra Krzyża)

16 marca 1934, z okazji jubileuszu 1900 lat odkupienia, na pobliskiej górze Kriżevac ustawiono betonowy krzyż, zawierający cząstkę relikwii drzewa Krzyża Świętego.

Do lat 80. XX wieku Medziugorie stanowiło typową wiejską parafię. Po r. 1981, w związku z mającymi się tutaj wydarzyć objawieniami Matki Bożej oraz w konsekwencji napływu pielgrzymów i turystów, całkowicie zmieniło swój charakter. Wieś, składająca się pierwotnie z trzech osad, stała się miejscem kultu religijnego, odwiedzanym przez rzesze wiernych z całego świata. Przyczyniło się to do stworzenia bazy gastronomiczno-noclegowej wraz z punktami handlu dewocjonaliami i pamiątkami. W branży turystyczno-sakralnej pracuje obecnie większość mieszkańców okolicy, spośród których wielu napłynęło do Medziugoria w ostatnich latach. Do 1991 ponad 99% populacji stanowili Chorwaci.

Objawienia edytuj

 
Kościół pw. św. Jakuba w Medziugoriu
 
Matka Boża z Medziugorie

Według szóstki tzw. „widzących”, Matka Boża (chorw. Gospa) zaczęła się im ukazywać 24 czerwca 1981, w miejscu zwanym Podbrdo, leżącym u podnóża wzniesienia Crnica, i objawia się do dnia dzisiejszego. Trójce z nich (Ivan, Vicka, Marija) – prawie codziennie, pozostałej trójce (Mirjana, Ivanka, Jakov) z różną częstotliwością. Gospa objawia się widzącym tam, gdzie aktualnie przebywają[6]. Wzywa cały świat do modlitwy i nawrócenia, przekazuje liczne orędzia, w których zachęca do pogłębienia życia wiary i życia sakramentalnego, do lektury Pisma Świętego, oraz wszelkiej pobożnej praktyki, do pokuty oraz oddania swojego życia Jezusowi. Przekazuje widzącym tajemnice dotyczące przyszłych losów Kościoła i świata.

Kościół katolicki w swoim oficjalnym stanowisku wobec wydarzeń z Medziugoria (Oświadczenie Konferencji Episkopatu byłej Jugosławii z Zadaru z 1991 roku) wstrzymuje się na razie z ostatecznym osądem objawień – do tej pory ani nie uznaje ich jako prawdziwych, ani też nie odrzuca jako fałszywych[7]. Objawienia badała specjalna komisja powołana przez papieża Benedykta XVI w 2010 roku, której przewodniczył kardynał Camillo Ruini. Ponieważ objawienia wciąż jeszcze nie ustały (choć ich częstotliwość znacznie się obniżyła), objawienia te nie mogą zostać oficjalnie uznane. Papież Franciszek wysłał do Medziugorie swojego nuncjusza, arcybiskupa Henryka Hosera, który z wykształcenia jest także lekarzem internistą[2][8]. Na podstawie raportu przygotowanego przez niego, papież w maju 2019 roku wydał zgodę na organizowanie oficjalnych pielgrzymek do miejsca objawień, mimo swoich wątpliwości[2].

Miejsce kultu religijnego edytuj

Medziugorie to popularny ośrodek pielgrzymkowy w Europie. Corocznie przybywa tam 2,2–2,5 mln pielgrzymów (2016)[9]. Jego główny punkt stanowi kościół pw. świętego Jakuba, zaś w pobliżu sąsiednich wsi Bijakovići i Zvirovići znajdują się dwa często odwiedzane wzniesienia: Wzgórze Objawień (Podbrdo) – miejsce pierwszych objawień oraz Góra Krzyża (Križevac). Ich zbocza są kamieniste, porośnięte niską roślinnością. W miejscach objawień ustawiono krzyże. Dodatkowo, w drodze na Podbrdo umieszczono płaskorzeźby z brązu, przedstawiające tajemnice różańca, zaś przy szlaku na Križevac – stacje drogi krzyżowej. W miejscach modlitwy pielgrzymi zostawiają kawałki papieru z obietnicami, prośbami, obrazki, różańce i kwiaty, czasem ustawiają małe krzyże.

W Medziugoriu funkcjonuje dom wspólnoty osób uzależnionych – Wspólnota Cenacolo, w którym mieszczą się domy różnych wspólnot (Wspólnoty Błogosławieństw, Oazy Pokoju i innych).

Demografia edytuj

Według danych spisu powszechnego w Bośni i Hercegowinie w 2013 roku, miejscowość liczyła 2265 mieszkańców, w tym 2232 Chorwatów, 11 Albańczyków, 4 Boszniaków, 3 Serbów. 11 osób wskazało inną narodowość, 2 – nie zadeklarowały narodowości, a u 2 osób zapisano narodowość nieznaną[10].

Przypisy edytuj

  1. a b Popis 2013 u BiH. Federalni zavod za statistiku. [dostęp 2020-04-11]. (bośn. • ang.).
  2. a b c Pope authorizes pilgrimages to Medjugorje - Vatican News [online], www.vaticannews.va, 12 maja 2019 [dostęp 2022-01-08] (ang.).
  3. URZĘDOWY WYKAZ POLSKICH NAZW GEOGRAFICZNYCH ŚWIATA (plik PDF).
  4. Protokół z XXXV posiedzenia KSNG (plik PDF).
  5. Nazwy zakończone na -e. W: Słownik Języka Polskiego PWN > Zasady pisowni i interpunkcji. [1], dostęp 2018-04-30.
  6. Orędzia Matki Bożej z Medziugorja, zebr. i oprac. Jerzy Gwiazda, Warszawa 2012, Fundacja Matki Bożej Królowej Pokoju z Medziugorja, s. 7–11.
  7. Ks. Maciej Arkuszyński, Wzór życia chrześcijańskiego w objawieniach z Medziugoria (1981 – 2008), Warszawa 2008 (praca doktorska obroniona na Papieskim Wydziale Teologicznym), s. 44–45.
  8. Abp Henryk Hoser - nowy biskup warszawsko-praski (sylwetka) [online], Katolicka Agencja Informacyjna :: Serwis archive.is, 24 maja 2008 [dostęp 2022-01-08].
  9. Monika Odrobińska: Misja w Medjugorju (wywiad z abp. Henrykiem Hoserem); „Idziemy”, 19 lutego 2017, s. 4.
  10. 2.2. Stanovništvo prema etničkoj/nacionalnoj pripadnosti i spolu, po naseljenim mjestima. Popis 2013 BiH. [dostęp 2020-02-09]. (bośn.).

Bibliografia edytuj

  • ks. Maciej Arkuszyński, Wzór życia chrześcijańskiego w objawieniach z Medziugoria (1981–2008), Warszawa 2008 (praca doktorska obroniona na Papieskim Wydziale Teologicznym).
  • Orędzia Matki Bożej z Medziugorja, zebr. i oprac. Jerzy Gwiazda, Warszawa 2012, Fundacja Matki Bożej Królowej Pokoju z Medziugorja.
  • Pietro Zorza, Drogie dzieci, dziękuję wam, że odpowiedzieliście na moje wezwanie, Kraków 2006, Wydawnictwo „Królowa Pokoju”.
  • Svetozar Kraljević The Apparitions of Our Lady of Medjugorje, Medugorje 2007, Informativni Centar „MIR” Medjugorje.

Linki zewnętrzne edytuj