Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy

Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy (ang. sternocleidomastoid muscle, łac. musculus sternocleidomastoideus) – w anatomii człowieka mięsień zaliczany do powierzchownych mięśni szyi[1][2]. Jest to silny mięsień, dobrze widoczny u żywego człowieka – zarysowuje się on bardzo wyraźnie na szyi przy obrocie głowy w prawo lub w lewo. W praktyce klinicznej często określany skrótem MOS (akronim od Mostkowo-Obojczykowo-Sutkowy).

Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy
Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy oznaczony na czerwono.
Mięśnie mostkowo-obojczykowo-sutkowe.
Mięsień mostkowo-obojczykowo-sutkowy dobrze widoczny przy obrocie głowy w bok.

Dolny początek mięśnia tworzą dwie głowy – boczna lub obojczykowa (ang. lateral/clavicular head) i przyśrodkowa lub mostkowa (ang. medial/sternal head), łączące się ze sobą w okolicy połowy wysokości szyi. Boczna przyczepia się do górnej powierzchni końca mostkowego obojczyka, a przyśrodkowa do przedniej powierzchni rękojeści mostka. Włókna mięśniowe biegną dalej po bocznej stronie szyi skośnie od dołu i przodu ku górze i tyłowi, kończąc się wspólnym ścięgnem na powierzchni wyrostka sutkowatego kości skroniowej i bocznej części kresy karkowej górnej. Pomiędzy głowami mięśnia znajduje się dół nadobojczykowy mniejszy[3][2][1]. Do tyłu od mięśnia przebiega ścięgno pośrednie mięśnia łopatkowo-gnykowego[1].

Unaczynienie i unerwienie edytuj

Mięsień unaczyniony jest przez gałęzie mostkowo-obojczykowo-sutkowe tętnicy podobojczykowej i tętnicy szyjnej zewnętrznej, a unerwiony przez gałąź zewnętrzną nerwu dodatkowego, a także gałąź do mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego od splotu szyjnego[1][3].

Czynność edytuj

Gdy klatka piersiowa jest ustalona, mięsień działając samodzielnie zgina kręgosłup szyjny w bok, obraca głowę w stronę przeciwległą i unosi twarz ku górze, natomiast oba mięśnie działając wspólnie zginają kręgosłup szyjny do tyłu i unoszą ku górze twarz. Gdy kręgosłup szyjny jest ustalony i wyprostowany, mięsień pociąga głowę do przodu. Może też pełnić rolę pomocniczego mięśnia wdechowego, unosząc mostek przy ustalonej głowie[3].

Znaczenie kliniczne edytuj

Tylny brzeg głowy mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego stanowi jeden z głównych punktów orientacyjnych w wykonywaniu blokady splotu szyjnego[4] i ramiennego[5].

Uszkodzenie jednego z mięśni mostkowo-obojczykowo-sutkowych może powodować mięśniowy kręcz szyi[6].

Przypisy edytuj

  1. a b c d Adam Bochenek, Michał Reicher, Anatomia człowieka. Tom I. Anatomia ogólna. Kości, stawy i więzadła, mięśnie, wyd. XIII, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2019, s. 736–739, ISBN 978-83-200-4323-5.
  2. a b Richard L. Drake, A. Wayne Vogl, Adam W.M. Mitchell, Gray anatomia. Podręcznik dla studentów. T. 3, wyd. IV, Wrocław: Edra Urban & Partner, 2020, s. 193, ISBN 978-83-66548-16-9.
  3. a b c Jerzy Walocha (red.), Anatomia prawidłowa człowieka. Szyja i głowa, Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2013, s. 23–24, ISBN 978-83-233-3581-8.
  4. Hadžić i Vloka 2008 ↓, s. 95.
  5. Hadžić i Vloka 2008 ↓, s. 114.
  6. Olgierd Narkiewicz, Janusz Moryś, Anatomia człowieka. Podręcznik dla studentów. Tom IV, wyd. I, Warszawa: Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2010, s. 13, ISBN 978-83-200-4109-5.

Bibliografia edytuj