Michael Gambon

Michael Gambon
	; Michael Gambon (2013)
Imię i nazwisko	Michael John Gambon
Data i miejsce urodzenia	19 października 1940 ; Dublin
Data i miejsce śmierci	27 września 2023 ; Witham
Zawód	aktor
Współmałżonek	Anne Miller (1962–2002; separacja)
Lata aktywności	1962–2023
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons

Michael John Gambon (ur. 19 października 1940 w Dublinie, zm. 27 września 2023 w Witham^[1]^[2]^[3]) – irlandzki aktor, odtwórca roli Albusa Dumbledore’a w serii filmów o Harrym Potterze.

Życiorys edytuj

Jego kariera aktorska rozpoczęła się od współpracy z The Edward/Macliammoir Gate Theatre w Dublinie. W 1963 dołączył do zespołu The National Theatre, grając w sezonie wieńczącym jego działalność pod kierownictwem Laurence’a Oliviera.

Grał między innymi w przedstawieniach Hamlet, Król Lear, Antoniusz i Kleopatra, Otello, Ryszard III, Żywot Galileusza, Wujaszek Wania oraz A Chorus of Disapproval. Była to jego współpraca ze znanymi zespołami, w tym z Royal Shakespeare Company oraz The National Theatre on the South Bank.

Został nagrodzony prestiżową nagrodą dla najlepszego aktora – The Evening Standard Theatre Award – za tytułową rolę w sztuce Volpone. Zebrał również świetne recenzje za wystawianą w Londynie i Nowym Jorku rolę w sztuce Skylight Davida Hare’a.

„Odziedziczył” rolę profesora Albusa Dumbledore’a w cyklu Harry Potter po zmarłym w 2002 roku w wyniku choroby nowotworowej (chłoniak Hodgkina) Richardzie Harrisie.

Jego nazwiskiem został nazwany zakręt na torze wyścigowym Top Gear, z którego „wyleciał” jadąc „samochodem za rozsądną cenę” – Suzuki Lianą.

Zmarł 27 września 2023 roku w Witham. Miał 82 lata. Przed śmiercią cierpiał na zapalenie płuc^[2]^[3].

Filmografia edytuj

1989: Kucharz, złodziej, jego żona i jej kochanek (The Cook, the Thief, His Wife & Her Lover) jako Albert Spica
1992: Zabaweczki (Toys) jako generał porucznik Leland Zevo
1996: Samson i Dalila jako król Hamun
1999: Jeździec bez głowy jako Baltus Van Tassel
2000: Długość geograficzna jako John Harrison
2000: Endgame jako Hamm
2001: Gosford Park jako William McCordle
2001: High Heels and Lowlifes jako Kerrigan
2001: Charlotte Gray jako Levade
2001: Opowieść wigilijna jako Duch gwiazdkowych prezentów (głos)
2001: Perfect Strangers jako Raymond
2002: Ali G jako Premier
2002: Na ścieżce wojennej jako Lyndon Johnson
2003: Sylvia jako profesor Thomas
2003: Aktorzy jako Barreller
2003: Anioły w Ameryce jako przodek Priora Waltera 1
2003: Nieznany książę jako Edward VII
2003: Tajemnice oceanu jako narrator
2004: Harry Potter i więzień Azkabanu jako Albus Dumbledore
2004: Standing Room Only jako Larry
2004: Sky Kapitan i świat jutra jako Morris Paley
2004: Przekładaniec (Layer Cake) jako Eddie Temple
2004: Podwodne życie ze Steve’em Zissou jako Oseary Drakoulias
2004: Julia jako Jimmy Langton
2005: Harry Potter i Czara Ognia jako Albus Dumbledore
2005: Historie zagubionych dusz jako Larry
2006: White Rabbit jako Jock
2006: Dobry agent jako dr Fredericks
2006: Omen jako Bugenhagen
2006: Dobranoc, kochanie jako Alan Weigert
2007: Harry Potter i Zakon Feniksa jako Albus Dumbledore
2009: Harry Potter i Książę Półkrwi jako Albus Dumbledore
2010: Księga ocalenia jako George
2010: Harry Potter i Insygnia Śmierci. Część I jako Albus Dumbledore
2010: Jak zostać królem jako król Jerzy V
2011: Harry Potter i Insygnia Śmierci. Część II jako Albus Dumbledore
2012: Kwartet jako Cedric Livingston
2013: Bez wytchnienia jako baron Mansfield
2014: Common jako sędzia
2016: Ave, Cezar! jako narrator
2017: Pałac wicekróla jako Hastings Lionel Ismay
2018: Katyń. Ostatni świadek jako Frank Hamilton
2018: Johnny English: Nokaut jako Agent Five
2019: Judy jako Bernard Delfont

Przypisy edytuj

↑ Michael Gambon nie żyje. Miliony fanów kochały aktora za rolę Dumbledore’a w filmach o Harrym Potterze [online], gazetapl, 28 września 2023 [dostęp 2023-09-28] (pol.).
↑ ^a ^b Michael Gambon, Dumbledore in the ‘Harry Potter’ Films, Dies at 82 [online], The New York Times, 28 września 2023 [dostęp 2023-09-28] (ang.).
↑ ^a ^b Sir Michael Gambon dies: Star's Aldeburgh recycling fight [online], East Anglian Daily Times, 28 września 2023 [dostęp 2023-09-28] (ang.).

Linki zewnętrzne edytuj

[1] Michael Gambon nie żyje. Miliony fanów kochały aktora za rolę Dumbledore’a w filmach o Harrym Potterze [online], gazetapl, 28 września 2023 [dostęp 2023-09-28] (pol.).

[Unnamed-20231105083048-2] Michael Gambon, Dumbledore in the ‘Harry Potter’ Films, Dies at 82 [online], The New York Times, 28 września 2023 [dostęp 2023-09-28] (ang.).

[Unnamed_2-20231105083048-3] Sir Michael Gambon dies: Star's Aldeburgh recycling fight [online], East Anglian Daily Times, 28 września 2023 [dostęp 2023-09-28] (ang.).

[1]

[2]

[3]