Monotlenek diwodoru
Monotlenek diwodoru (ang. dihydrogen monoxide, DHMO) – nomenklaturowo poprawna, ale rzadko stosowana nazwa chemiczna wody. Jest ona wykorzystywana do mistyfikacji, które mają pokazać skutki ignorancji naukowej i ośmieszać zjawisko publicznego lęku przed nieznanymi nazwami substancji chemicznych.
DHMO w anegdotach edytuj
Pierwsze żartobliwe wzmianki o DHMO pojawiły się w 1990 za sprawą studentów Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz (Erica Lechnera, Larsa Norpchena i Matthew Kaufmana)[1]; w 1994 zostały rozwinięte przez innego studenta tej uczelni (Craiga Jacksona)[2]. Mistyfikacja stała się znana w szerszych kręgach dzięki pracy czternastoletniego Nathana Zohnera, ucznia gimnazjum w Eagle Rock w stanie Idaho, który trzy lata później, w ramach swojego projektu szkolnego „How Gullible Are We?” („Jak łatwowierni jesteśmy?”), przeprowadził ankietę na temat niebezpieczeństw związanych z monotlenkiem diwodoru. Odzew na tę ankietę był przedmiotem komentarzy w prasie i innych mediach, a wkrótce stał się inspiracją dla podobnych akcji przeprowadzanych gdzie indziej[3].
W ciągu następnych lat na potrzeby kolejnych żartów z tej serii stworzono wiele kolejnych petycji i witryn internetowych, które opisywały zagrożenia i negatywne skutki środowiskowe powodowane przez ów związek chemiczny: erozja gruntów, niszczenie zabytków, przyspieszanie korozji metali, istotna rola w procesach cieplarnianych. Monotlenek diwodoru był też wskazany jako główny składnik kwaśnych deszczów oraz wielu niebezpiecznych odpadów przemysłowych; podkreślano, że przypadkowe dostanie się do dróg oddechowych nawet niewielkich ilości tej cieczy może prowadzić do śmierci, a postać gazowa często powoduje poważne oparzenia. Pisano także, że substancja ta znaleziona została w tkankach nowotworowych u wielu pacjentów. Petycje nawoływały do zdecydowanego odzewu i sprzeciwu wobec produkcji i wykorzystania DHMO.
1 kwietnia 2018 na trawniku przed kościołem dominikanów w Poznaniu pojawiła się tabliczka z napisem: Uwaga! Okresowo rozpylany monotlenek diwodoru. Prosimy nie wprowadzać psów! Substancje biologiczne. Odkąd umieszczono na trawniku tabliczkę z ostrzeżeniem, właściciele psów przestali je tam wyprowadzać na spacer, a wokół drzew na trawniku zaczęła rosnąć trawa[4]. Podobnie, by zniechęcić właścicieli psów niesprzątających odchodów po swoich zwierzętach do wypuszczania ich przy lądowisku Lotniczego Pogotowia Ratunkowego przy szpitalu w Środzie Wielkopolskiej, na otaczających to miejsce trawnikach umieszczono tablice z ostrzeżeniem Trawniki spryskane monotlenkiem diwodoru[5].
Inne nazwy wody edytuj
Ponieważ żart z monotlenkiem diwodoru stał się już dość znany, wymyślane są inne terminy tego rodzaju (nie zawsze poprawne), na przykład:
Przypisy edytuj
- ↑ Erich Lechner: Warning! Dangerous Contamination!. Usenet rec.humor.funny archive, 1990-02-23.
- ↑ Karl S. Kruszelnicki: Mysterious killer chemical. Australian Broadcasting Corporation, 2006-05-17. [dostęp 2010-06-17].
- ↑ Is Dihydrogen Monoxide Dangerous?. Urban Legends Reference Pages, 2007-08-16. [dostęp 2010-06-17]. (ang.).
- ↑ Zakonnicy postawili na trawniku tabliczkę: „Rozpylany monotlenek diwodoru”. Skutecznie odstrasza właścicieli psów. 2018-08-14.
- ↑ Środa Wielkopolska. Fruwające psie odchody paskudzą posesje. Bronią się monotlenkiem diwodoru [online], wiadomosci.gazeta.pl, 23 stycznia 2023 [dostęp 2023-01-21].
- ↑ a b ''Groźny i życiodajny oksydan, czyli monotlenek diwodoru'' [online], wyborcza.pl [dostęp 2018-06-19].
