Mułowcowate
Mułowcowate[3], żółwie piżmowe, żółwie mułowe[4] (Kinosternidae) – rodzina gadów z podrzędu żółwi skrytoszyjnych. Ich cechą charakterystyczną jest wydawanie swoistego zapachu produkowanego przez mocno rozwinięte gruczoły wonne[4]. Rodzina ta obejmuje w zależności od przyjmowanej klasyfikacji 2 lub 4 rodzaje[5][6]. Niektóre gatunki z tej rodziny należą do najmniejszych żółwi na świecie[2].
| Kinosternidae[1] | |||
| Agassiz, 1857 | |||
 Przedstawiciel rodziny – mułowiec pensylwański (Kinosternon subrubrum) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Rząd | |||
| Podrząd | |||
| Nadrodzina |
Kinosternoidea | ||
| Rodzina |
mułowcowate | ||
| Typ nomenklatoryczny | |||
|
Kinosternon Spix, 1824 | |||
| Synonimy | |||
|
| |||
| Podrodziny | |||
| |||
Charakterystyka edytuj
- Opis
- Mają znakomity węch potrzebny im do wyszukiwania rozkładających się ciał na dnie zbiorników wodnych. Palce tylnych kończyn spięte błonami pławnymi[4].
- Członkowie tej rodziny mają wiele cech wspólnych ze skorpuchowatymi[4].
- karapaks nie jest bezpośrednio połączony z plastronem, a rozdziela je rząd małych tarczek
- prowadzą półwodny tryb życia zagrzebane w mule dennym rzek i jezior
- Niektóre gatunki mają ruchomo połączone przednią i tylną część plastronu. U innych na karapaksie występuje 1–3 wzdłużnych rzędów wysokich rogowych guzów[4].
- Rozmiary
- Karapaks od 10 do ponad 30 cm długości[4] (maksymalnie 40,2 cm u samicy Staurotypus triporcatus[2]).
Ekologia edytuj
- Biotop
- Półwodny, zagrzebane w mule dennym rzek i jezior[4].
- Pokarm
- Rozkładająca się padlina wodnych zwierząt: ryb, raków, ślimaków, robaków[4].
- Rozmnażanie
- Samce na wewnętrznej powierzchni ud mają rogowe guzy powstałe z mocno powiększonych rogowych tarczek. Służą do przytrzymywania samicy w czasie kopulacji[4].
Występowanie edytuj
Ameryka Północna i Południowa – od południowo-wschodniej Kanady po północną Argentynę[6].
Podział systematyczny edytuj
Do rodziny należą następujące podrodziny[6]:
- Kinosterninae Agassiz, 1857
- Staurotypinae J.E. Gray, 1869
Podrodzina Staurotypinae[7] czasami traktowana jest jako rodzina Staurotypidae – krzyżopiersiowate[3][6].
Przypisy edytuj
- ↑ Kinosternidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d Turtle Taxonomy Working Group i inni, Turtles of the World: Annotated Checklist and Atlas of Taxonomy, Synonymy, Distribution, and Conservation Status (9th Ed.), Chelonian Research Foundation & Turtle Conservancy, 2021, s. 8, 107, 131, DOI: 10.3854/crm.8.checklist.atlas.v9.2021, ISBN 978-0-9910368-3-7 [dostęp 2024-02-26].
- ↑ a b Praca zbiorowa: Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 365. ISBN 83-01-14344-4.
- ↑ a b c d e f g h i W. Juszczyk: Gady i płazy. Wyd. 2. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1986, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0043-4.
- ↑ Higher taxa: Kinosternidae. The Reptile Database. [dostęp 2024-02-06]. (ang.).
- ↑ a b c d R. Midtgaard: Kinosternidae. RepFocus. [dostęp 2024-02-06]. (ang.).
- ↑ Staurotypinae, [w:] Integrated Taxonomic Information System [dostęp 2008-09-28] (ang.).