Murów
Murów (dodatkowa nazwa w j. niem. Murow) – wieś w Polsce, położona w województwie opolskim, w powiecie opolskim, w gminie Murów, której jest siedzibą. Historycznie leży na Górnym Śląsku.
| wieś | |
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2012) |
1334[2] |
| Strefa numeracyjna |
77 |
| Kod pocztowy |
46-030[3] |
| Tablice rejestracyjne |
OPO |
| SIMC |
0499270 |
Położenie na mapie gminy Murów  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa opolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu opolskiego  | |
 50°51′43″N 17°56′46″E/50,861944 17,946111[1]
| |
| Strona internetowa | |
Nazwa edytuj
Nazwa miejscowości pochodzi prawdopodobnie od polskiego słowa "mur" - ogrodzenia wykonanego z cegły. Z kolei niemiecki nauczyciel Heinrich Adamy wiąże ją ze staropolską nazwą dżumy, czyli dawniej moru lub morowego powietrza[4]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu jako starszą od niemieckiej wymienia on nazwę w obecnej polskiej formie "Murów" podając jej znaczenie "Pestort, Ausgestorbener Ort" czyli po polsku "miejscowość dżumy, wymarła miejscowość"[4].
| SIMC | Nazwa | Rodzaj |
|---|---|---|
| 0499287 | Kopiec | część wsi |
Historia edytuj
Murów jest najstarszą miejscowością w gminie; pierwsze wzmianki o nim pochodzą z 1304 r[6]. W 1306 r. wybudowano w miejscowości nowy gród, w miejscu starego[7]. Około 1736 r. klasztor w Czarnowąsach założył w Murowie hutę szkła, której miejscowość zawdzięcza swój rozwój. W 1846 r. w Murowie działały 3 huty szkła. Zakład działał nieprzerwanie (z wyjątkiem kilku powojennych miesięcy) do końca 1995 r. (wówczas pod nazwą Huta Szkła Okiennego „Janina”[8][9]). Kontynuatorem przemysłu szkielnego w Murowie jest założona w 1994 r. spółka akcyjna Vitroterm-Murów, która jest producentem i przetwórcą szkła okiennego i budowlanego[10].
Do głosowania podczas plebiscytu uprawnione były w Murowie 804 osoby, z czego 496, ok. 61,7%, stanowili mieszkańcy (w tym 434, ok. 54,0% całości, mieszkańcy urodzeni w miejscowości). Oddano 775 głosów (ok. 96,4% uprawnionych), w tym 775 (100%) ważnych; za Niemcami głosowało 686 osób (ok. 88,5%), a za Polską 89 osób (ok. 11,5%)[11]. 10 sierpnia 1936 r. w miejsce nazwy Murow wprowadzono nazwę Hermannsthal[12]. 12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Murów[13].
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Murów.
We wsi była stacja kolejowa Murów.
Demografia edytuj
| Rok | 1846 | 1933 | 1939 | 1946 | 2007 | 2009 | 2012 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Liczba mieszkańców | 397 | 1102 | 1149 | 365 | 1364 | 1380 | 1334 |
Przypisy edytuj
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 84314
- ↑ a b Przemysław Wienke: Biuletyn Informacji Publicznej - Urząd Gminy w Murowie. Sołectwo Murów. Urząd Gminy w Murowie, 2012-03-13. [dostęp 2012-05-28]. (pol.).
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 799 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
- ↑ a b Heinrich Adamy, Die schlesischen Ortsnamen, ihre Entstehung und Bedeutung. Ein Bild aus der Vorzeit, wyd. 2, Breslau: Verlag von Priebatsch’s Buchhandlung, 1888, s. 70, OCLC 456751858 (niem.).
- ↑ Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013–02–15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2014-03-09].
- ↑ Zbigniew Bereszyński: Murów na rubieży księstwa opolskiego. 2007-07-02. [dostęp 2011-04-09]. (pol.).
- ↑ Pierwszy drewniany kościół w Brynicy. W: Henryk Kałuża: Nasz brynicki kościół. Brynica: 1996, s. 30, seria: Nasza mała ojczyzna. (pol.).
- ↑ Odbudowanie jednostki po 1945R. W: Henryk Kałuża: 70 lat u boku św. Floriana. Kronika Ochotniczej Straży Pożarnej w Brynicy 1926–1996. Brynica: 1996, s. 31, seria: Nasza mała ojczyzna. (pol.).
- ↑ a b Gmina Murów – Murów – Historia. 2010-03-03. [dostęp 2011-07-06]. (pol.).
- ↑ Vitroterm - Murów S.A. - szyby zespolone, szkło hartowane, obróbka szkła. [dostęp 2011-04-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-20)]. (pol.).
- ↑ Herbert Kunze: Landsmannschaft der Oberschlesier in B-W. [dostęp 2012-05-28]. (niem.).
- ↑ a b Michael Rademacher: Deutsche Verwaltungsgeschichte Schlesien, Kreis Oppeln. 2006. [dostęp 2012-05-28]. (niem.).
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).