Mykobiontcudzożywny komponent u współżyjących z sobą organizmów, z których jeden jest samożywny, drugi cudzożywny (fotobiont). Tego rodzaju współżycie występuje u porostów. Fotobiontami są w nich glony i sinice, mykobiontami grzyby[1]. W 98% gatunków są to workowce, w pozostałych 2% podstawczaki lub grzyby niedoskonałe. Współżycie glonów z grzybami u porostów ma różny stopień zaawansowania u różnych gatunków. Może być dość luźne, lub bardzo ścisłe, podczas którego strzępki grzyba wnikają do komórek glonów[2].

Przekrój plechy porostu. Zielonym kolorem zaznaczono komórki fotobionta, czarnym strzępki mykobionta

Według większości badaczy współżycie glonów z grzybami jest korzystne dla obydwu partnerów (mutualizm). Grzyb pobiera z komórek glona węglowodany, których sam nie potrafi syntetyzować, w zamian chroni glon przed czynnikami zewnętrznymi, szczególnie wysychaniem, oraz dostarcza mu wodę wraz z niezbędnymi dla glona solami mineralnymi. Istnieje też koncepcja wzajemności częściowej, według której jest to stan równowagi między grzybem jako pasożytem, a glonem, który jest odporny na to pasożytnictwo, gdyż wydzielane przez grzyba substancje pobudzają go do intensywniejszej fotosyntezy wystarczającej dla obydwu partnerów[2]. Niektórzy uważają współżycie grzybów i glonów w porostach za rodzaj pasożytnictwa, helotyzmu lub endosaprofityzmu w którym korzyści ze współżycia odnosi tylko grzyb. Istnieje nawet koncepcja glonopasożytnictwa[2].

Obecnie przeważa opinia, że w tak dużej i zróżnicowanej grupie jak porosty występują wszystkie te rodzaje współżycia fotobiona z mykobiontem[2].

Przypisy edytuj

  1. Paweł Czarnota, Symbiozy porostowe w świetle interakcji między grzybami i porostami, „Kosmos. Problemy nauk biologicznych”, 58 (1–2), 2009, s. 229–248.
  2. a b c d Hanna Wójciak, Porosty, mszaki, paprotniki, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2010, ISBN 978-83-7073-552-4.