Neokomunizm − nieformalna nazwa nurtu społeczno-politycznego. Reprezentuje on zasadnicze teorie społeczno-gospodarcze zawarte w dziełach Karola Marksa i Fryderyka Engelsa. Odcina się częściowo lub całkowicie od metod działania dyktatury komunistycznej. Polega on na realizacji idei komunizmu w nowych warunkach[1], zasady i poglądy są adaptacją komunizmu i marksizmu do nowych warunków społecznych[2].

Pochodzenie słowa edytuj

Określenie „neo-komunizm” w języku rosyjskim, według dostępnych danych, po raz pierwszy zostało użyte przez A. N. Tarasowa w listopadzie 1973 roku w jego dziele „Zasady neokomunizmu”, która stała się teoretycznym dokumentem tajnej Partii Nowych Komunistów (NCP), a następnie Neokomunistycznej Partii Związku Radzieckiego (NCSPS). Ideowo „Zasady neo komunizmu” są związkiem ortodoksyjnego marksizmu, leninizmu, trockizmu i koncepcji nowej lewicy, często anarchistycznej[3].

Współczesne użycie pojęcia edytuj

W tej chwili nie ma jasnej koncepcji neo-komunizmu. Neo-komuniści nazywają siebie jako tych, którzy mają negatywny stosunek do modelu sowieckiego, a ci, którzy są pozytywnie nastawieni do Związku Radzieckiego to partie polityczne, które są spadkobiercami KPZR[4] (Komunistyczna Partia Federacji Rosyjskiej Rosyjska Partia Komunistyczna, Liga Komunistyczna i inne)[5]. Do grupy tej zaliczają się także zwolennicy anarchizmu i kapitalizmu państwowego.

Głównym problemem dla rozwoju teorii neo-komunizmu jest zbytnia obszerność i niejasność jego nauk, a także słabe zrozumienie charakteru i koncepcji nauczania. To prowadzi do niezdolności do konkurowania z ideami komunizmu i liberalizmu Radzieckiego i innych pomysłów współczesnych prądów burżuazyjnych. W konsekwencji nie znaleziono żadnych znaczących realizacji w praktyce. Sytuację komplikuje fakt, że wśród tych, którzy zaprzeczają modelowi monopolu państwowego jako modelowi niesocjalistycznemu, nie ma też jednoznacznej, a nawet identycznej pozycji w nie-sowieckiej teorii komunizmu[potrzebny przypis]

Jeden z autorów „Manifestu neo-komunizmu”[6] proponuje koncepcję neo-komunizmu jako systemu społecznego z organizacją sieci społeczeństwa, którego wszystkie elementy są zjednoczone w mikro-Zjednoczone – Gminy, które w imieniu swoich członków współdziałają z rządem federalnym i biorą udział w gospodarce.

Inny autor idei neo-komunizmu proponuje nową koncepcję komunistycznego zredukowaną do zestawu reguł do sposobu, dostosowaną do danego czasu, Karol Marks postulował całą teorię rozwoju społeczeństwa w wielu etapach. Zgodnie z zasadami neo-komunizmu jest on podobny do klasycznego komunizmu, ale istnieją pewne różnice, poprawki i uzupełnienia do tradycyjnej teorii komunizmu. Główną różnicą jest to, że neo-komunizm jest zaprojektowany w celu osiągnięcia komunizmu w nowym lub okresowo zmieniającym się świecie[potrzebny przypis].

Neokomunistyczna Białoruś edytuj

Mianem neokomunistycznej określana jest czasem Białoruś rządzona przez Aleksandra Łukaszenkę, która odcina się od Związku Radzieckiego, ale systemem gospodarczym kraju jest socjalizm rynkowy i 80% PKB kraju wytwarza sektor państwowy[7]. System Białorusi nie jest podobny, ani do kapitalizmu, ani do radzieckiej wersji komunizmu i z tego też powodu bywa określany jako neokomunistyczny[8].

Partie neokomunistyczne jako partie nie odwołujące się do totalitaryzmu lub eurokomunistyczne edytuj

Nurt ten reprezentują silne w Europie Zachodniej partie eurokomunistyczne, takie jak m.in. Francuska Partia Komunistyczna, Niemiecka Partia Komunistyczna, Włoska Partia Odrodzenia Komunistycznego, w Europie Wschodniej nurt ten jest o wiele słabszy, reprezentują go m.in. partie marksistowsko-leninowskie w Czechach Komunistyczna Partia Czech i Moraw, w Polsce Komunistyczna Partia Polski, na Węgrzech Partia Robotnicza, silnie reprezentowany jest w Rosji, na Ukrainie, Białorusi, Naddniestrzu[potrzebny przypis].

Przypisy edytuj

  1. Neokomunizm-definicja http://www.slovarnik.ru/html_tsot/n/neokommunizm.html
  2. Rosyjski Instytut Językowy – Nowość w rosyjskim opakowaniu: słownictwo – tom 1994 – język rosyjski, 1989
  3. Tarasov AN lewicowi radykałowie // AN Tarasow, G. Yu Czerkaśow, TV Szawuszkowa Lewica w Rosji: od umiarkowanych do ekstremistów. – Moskwa: Institute of Experimental Sociology, 1997. – str. 13
  4. Karl Eimermacher Giennadij Abramowicz Bordyugov Falk Bomsdorf – Historia Narodowa radzieckich i poradzieckich państw – Airo-XX, 1999 ISBN 5-88735-060-1, 9785887350608
  5. Korgunyuk G. Tworzenie systemu partyjnego w nowoczesnej Rosji – Indem 2007
  6. V. Gribachev – Manifest neokomunizmu., Neokomunizm jako szansa
  7. Rynkowe prawo à la Łukaszenka https://www.polskieradio.pl/75/927/Artykul/602429,Rynkowe-prawo-%C3%A0-la-Lukaszenka
  8. STANISLAU SHUSHKEVICH, Białoruś od neokomunizmu do demokracji(kopia) https://web.archive.org/web/20160902173208/https://www2.gwu.edu/~ieresgwu/assets/docs/demokratizatsiya%20archive/11-1_Shushkevich.PDF

Bibliografia edytuj