Nikodem, imię świeckie Mykoła Stepanowycz Rusnak (ur. 18 kwietnia 1921 w Dawydiwcach, zm. 15 września 2011[1] w Charkowie) – metropolita charkowski i bohoduchowski Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego.

Nikodem
Mykoła Rusnak
Metropolita charkowski i bogoduchowski
Ilustracja
Kraj działania

Ukraina

Data i miejsce urodzenia

18 kwietnia 1921
Dawydiwci

Data i miejsce śmierci

15 września 2011
Charków

Metropolita charkowski i bogoduchowski
Okres sprawowania

1989–2011

Wyznanie

prawosławne

Kościół

Ukraiński Kościół Prawosławny Patriarchatu Moskiewskiego

Inkardynacja

Eparchia charkowska

Śluby zakonne

6 stycznia 1945

Diakonat

29 kwietnia 1945

Prezbiterat

23 lutego 1945

Chirotonia biskupia

10 sierpnia 1961

Odznaczenia
Order Księcia Jarosława Mądrego II klasy Order Księcia Jarosława Mądrego II klasy Order Księcia Jarosława Mądrego IV klasy Order Księcia Jarosława Mądrego V klasy Order „Za zasługi” I klasy (Ukraina) Order „Za zasługi” II klasy (Ukraina) Order „Za zasługi” III klasy (Ukraina) Order Honoru Order Przyjaźni Order Czerwonego Sztandaru Pracy Order Przyjaźni Narodów
Sukcesja apostolska
Data konsekracji

10 sierpnia 1961

Miejscowość

Siergijew Posad

Miejsce

Ławra Troicko-Siergijewska

Konsekrator

Aleksy I

Współkonsekratorzy

Nikodem (Rotow), Jan (Wiendłand), Cyprian (Ziornow)

Życiorys edytuj

Urodził się w ubogiej rodzinie chłopskiej Mykoły i Paraskewy Rusnaków na Bukowinie[2]. Ukończył rumuńskojęzyczną szkołę podstawową w rodzinnej wsi. Następnie, w 1938, po śmierci ojca i wstąpieniu do monasteru przez matkę wstąpił do monasteru św. Jana Teologa w Chreszczatyku, gdzie 6 stycznia 1945 złożył śluby wieczyste[2]. 29 kwietnia tego samego roku przyjął święcenia diakońskie, zaś 23 lutego 1946 – kapłańskie. Po czterech latach został przełożonym monasteru, którą to funkcję spełniał do 1955, kierując jego odbudową po zniszczeniach II wojny światowej. Służył również w kilku wiejskich cerkwiach w regionie[2].

W 1955 wyjechał do Ławry Troicko-Siergijewskiej na naukę w moskiewskim seminarium duchownym, które ukończył po trzech latach[2]. Wyjechał następnie do Jerozolimy jako zastępca zwierzchnika misji Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego. 15 października 1958 otrzymał godność archimandryty.

10 sierpnia 1961 w Ławrze Troicko-Siergijewskiej miała miejsce jego chirotonia na biskupa kostromskiego, po otrzymanej 5 lipca tego samego roku nominacji[2]. W okresie kierowania przez niego eparchią kostromską żadna z jej cerkwi nie została zamknięta przez władze, duchowny z powodzeniem przeciwdziałał również planom umieszczenia Fiodorowskiej Ikony Matki Bożej w muzeum[2].

Po trzech latach został przeniesiony na katedrę argentyńską i południowoamerykańską. W 1968 po powołaniu przez Rosyjski Kościół Prawosławny Egzarchatu Środkowej i Południowej Ameryki został jego pierwszym zwierzchnikiem. Funkcję tę pełnił do 1977. Koordynował prace nad nowym przekładem prawosławnych Świętych Liturgii na język hiszpański, otworzył pierwszą etnicznie rosyjską parafię prawosławną w Chile oraz zakończył wznoszenie soboru Zwiastowania w Buenos Aires[2]. Od 1970 łączył obowiązki egzarchy z godnością arcybiskupa charkowskiego i bohoduchowskiego. W raporcie Urzędu ds. Wyznań z tego samego roku, dzielącym hierarchów Rosyjskiego Kościoła Prawosławnego w zależności od ich stosunku do władzy radzieckiej, został uznany za duchownego całkowicie lojalnego[3].

W 1983 przeniesiony ponownie na katedrę lwowską i tarnopolską, pozostając locum tenens eparchii charkowskiej. Od 9 kwietnia 1985 metropolita. W 1988 został przełożonym Ławry Peczerskiej, nosząc równocześnie tytuł metropolity Lwowa i Drohobycza. Po roku powrócił na katedrę charkowską.

Między kwietniem a majem 1992 był tymczasowym zwierzchnikiem Ukraińskiego Kościoła Prawosławnego Patriarchatu Moskiewskiego. 27 maja tego roku przewodniczył soborowi biskupów Kościoła, w czasie którego potępione zostały starania o jednostronną autokefalizację Cerkwi na Ukrainie, w szczególności działalność byłego metropolity Filareta (Denysenki), który został oskarżony o rozbijanie Kościoła i krzywoprzysięstwo, usunięty z urzędu i pozbawiony wszystkich godności cerkiewnych. W latach 1994–2006 przewodniczył Komitetowi ds. Kanonizacji w Kościele Ukraińskim, jednak został zwolniony z tej funkcji z uwagi na wielość obowiązków w eparchii charkowskiej.

Doktor honoris causa Kijowskiej Akademii Teologicznej oraz Chrześcijańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie.

Zmarł 15 września 2011 w swojej rezydencji. Przyczyną zgonu była niewydolność krążenia oraz choroby przewlekłe[4]. Dwa dni później został pochowany w soborze Zwiastowania w Charkowie[5].

Przypisy edytuj

Bibliografia edytuj