Oblężenie Trembowli
Oblężenie Trembowli miało miejsce od 20 września do 11 października 1675 podczas wojny polsko-tureckiej (1672–1676).
| Wojna polsko-turecka (1672–1676) | |||
 Leopold Löffler, Anna Dorota Chrzanowska na zamku w Trembowli | |||
| Czas |
20 września 1675 | ||
|---|---|---|---|
| Miejsce | |||
| Terytorium | |||
| Wynik |
udana obrona zamku | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Położenie na mapie obwodu tarnopolskiego  | |||
Położenie na mapie Ukrainy  | |||
| 49°17′57″N 25°41′24″E/49,299167 25,690000 | |||
Przebieg wydarzeń edytuj
Zamek w Trembowli zbudowany został w XIV wieku na wysokim wzgórzu nad rzeką Gniezną. Latem 1675 30-tysięczna armia turecka wraz z Tatarami, dowodzona przez Ibrahima Szyszmana[2], wkroczyła na Ruś. Turcy 27 lipca bez walki zajęli zamek w Zbarażu i 11 września zdobyli zamek w Podhajcach, po czym 20 września 10 tysięcy Turków przystąpiło do oblężenia zamku w Trembowli. Załoga zamku składała się z 80 żołnierzy piechoty oraz z niewielkiej liczby szlachty wraz z około 200 chłopami i mieszczanami z miasteczka i okolicy. Wcześniej w zamku stacjonowała załoga dragonów, jednak wypędzono ją, ponieważ mieszczanie nie gwarantowali wykarmienia jej w razie oblężenia. Całością obrony dowodził kapitan Jan Samuel Chrzanowski. Załoga, zagrzewana przez żonę komendanta Annę Dorotę Chrzanowską[3], stawiła Turkom zacięty opór i odparła wszystkie szturmy armii tureckiej. W tym czasie król Jan III Sobieski koncentrował siły pod Lwowem. Wobec wiszącej nad armią turecką groźby odsieczy, bojąc się starcia z Sobieskim, Ibrahim Szyszman 11 października zwinął oblężenie i wycofał się za Dniestr.
Oblężenie w kulturze edytuj
Oblężenie Trembowli stało się inspiracją dla następujących dzieł artystycznych:
- Obraz Aleksandra Lessera Obrona Trembowli przeciw Turkom
- Obraz Leopolda Löfflera Anna Dorota Chrzanowska na zamku w Trembowli
- Powieść Zofii Kossak Trembowla
- Opowiadanie Marii Krüger Jasny warkocz Marcynki w zbiorze Złota korona
- Wiersz Andrzeja Waligórskiego Pieśń o obronie Trembowli śpiewany przez Tadeusza Chyłę
Przypisy edytuj
- ↑ Wagner 2023 ↓, s. 140.
- ↑ Şişman İbrahim Paşa, zięć sułtana Mehmeda IV, w niektórych źródłach wspominany jako Sofu İbrahim Paşa.
- ↑ Kazimierz Piwarski, Anna Dorota Chrzanowska, w: Polski Słownik Biograficzny, Kraków 1937, tom III, s. 458.
Bibliografia edytuj
- Aleksander Czołowski: Wojna polsko-turecka r. 1675
- Marek Wagner: Trembowla 1675. Warszawa: Bellona, 2023, seria: Historyczne bitwy. ISBN 978-83-11-17060-5.
Linki zewnętrzne edytuj
- Artykuł o obronie Trembowli na stronie Muzeum Pałac w Wilanowie. [dostęp 2020-02-08].
- Jonasz Drobniak: Te wspaniałe kobiety... Anna Dorota Chrzanowska – pani na zamku
- Wojciech Duch: Kobieta, która obroniła zamek przed turecką armią. Obrona Trembowli