Obwód zabajkalski
Obwód zabajkalski (ros. Забайкальская область) – jednostka administracyjna Imperium Rosyjskiego i RFSRR w Syberii wschodniej, utworzona ukazem Mikołaja I 11 lipca?/23 lipca 1851 przez wyłączenie okręgów wierchnieudińskiego i nerczyńskiego z guberni irkuckiej i połączenie ich w samodzielny obwód. Stolicą obwodu była Czyta. Zlikwidowany w 1922.
| obwód | |||
| 1851–1922 | |||
| |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Siedziba | |||
| Powierzchnia |
613 000 km² | ||
| Populacja (1897) • liczba ludności |
| ||
| • gęstość |
1,1 os./km² | ||
| Szczegółowy podział administracyjny | |||
| |||
| Liczba ujezdów |
8 | ||
Obwód był położony pomiędzy 49°54′ a 67° szerokości geograficznej północnej i 102°37′ a 121°26′ długości geograficznej wschodniej. Graniczył od zachodu, północnego zachodu i północy z gubernią irkucką (od której oddzielał go Bajkał), od północy z obwodem jakuckim. Na wschodzie graniczył z obwodem amurskim, część wschodniej i południowa granica obwodu była jednocześnie granicą państwową Imperium z Cesarstwem Chińskim (Mandżurią i Mongolią Zewnętrzną).
Powierzchnia obwodu wynosiła w 1897 – 613 000 km². Obwód w początkach XX wieku był podzielony na 8 ujezdów (do 1901 – okręgów).
Demografia edytuj
Ludność, według spisu powszechnego 1897 – 672 037 osób – Rosjan (65,1%), Buriatów (26,7%), Ewenków (4,5%), Żydów (1,2%), Ukraińców, Białorusinów, Mongołów i Chińczyków.
Ludność w okręgach według deklarowanego języka ojczystego 1897[1] edytuj
| Okręg | Rosjanie | Buriaci | Ewenkowie | Żydzi | Ukraińcy | Mongołowie | Białorusini | Chińczycy |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Obwód łącznie | 65,1% | 26,7% | 4,5% | 1,2% | … | … | … | … |
| Akszyński | 86,8% | 9,8% | 1,8% | … | … | 1,0% | … | … |
| Barguzinski | 40,6% | 44,9% | 8,3% | 4,7% | … | … | … | … |
| Wierchnieudiński | 65,0% | 31,8% | … | 1,2% | … | … | 1,1% | … |
| Nerczyński | 94,5% | … | … | 1,6% | … | … | … | 1,4% |
| Nerczyńsko-Zawodski | 97,0% | … | … | … | … | … | … | … |
| Selengiński | 37,3% | 59,6% | 1,6% | … | … | … | … | … |
| Troickosawski | 66,4% | 32,8% | … | … | … | … | … | … |
| Czytyjski | 47,1% | 28,2% | 18,2% | 1,4% | 2,8% | … | … | … |
10 listopada 1922 przekształcony w gubernię zabajkalską w składzie RFSRR. W 1937 utworzono obwód czytyjski i Agińsko-Buriacki Okręg Autonomiczny w składzie RFSRR, od 1990 Federacji Rosyjskiej. W 2008 obie jednostki administracyjne zostały po referendum połączone w Kraj Zabajkalski w składzie Federacji Rosyjskiej, istniejący do dziś (2013).
Przypisy edytuj
Bibliografia edytuj
- Забайкальская область Энциклопедия Брокгауза Ф.А. и Ефрона И.А.