Oczakow

Oczakow (Очаков)
	Historia
Stocznia	Łazariewskoje Admiraltiejstwo, Sewastopol
Położenie stępki	13 sierpnia 1901 (jul.)
Wodowanie	21 września 1902 (jul.)
	MW Imperium Rosyjskiego
Nazwa	Kaguł; Oczakow
Wejście do służby	10 czerwca 1909 (jul.)
	Flota Czerwona
Nazwa	Oczakow
Wejście do służby	grudzień 1917
Wycofanie ze służby	maj 1918
	MW Rosji
Nazwa	Oczakow; Generał Korniłow
Wejście do służby	listopad 1918
Wycofanie ze służby	1920 (internowanie)
Los okrętu	złomowany
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	7070 t normalna; 7790 t pełna
Długość	134,2 m
Szerokość	16,6 m
Zanurzenie	6,8 m
	Napęd
	2 maszyny parowe o mocy 19 500 KM, 16 kotłów parowych, 2 śruby
Prędkość	23 w
	Uzbrojenie
	12 dział 152 mm (2xII, 8xI); 12 dział 75 mm (12xI); 4 km,; 2 wt 450 mm, 290 min (opcja) - stan początkowy
Załoga	581 oficerów i marynarzy
	Multimedia w Wikimedia Commons

Oczakow (Очаков), następnie Kaguł i Generał Korniłow – rosyjski krążownik pancernopokładowy z początku XX wieku i I wojny światowej, służący we Flocie Czarnomorskiej.

Opis edytuj

Stępkę pod budowę położono w 1901, wodowany w 1902. W okresie wykańczania okrętu i w czasie rewolucji 1905 r. 380-osobowa załoga w dniu 8/21 listopada 1905 w Sewastopolu wypowiedziała posłuszeństwo oficerom. W kolejnych dniach w porcie w Sewastopolu wybuchł otwarty antyrządowy bunt marynarzy, żołnierzy i robotników. 14/27 listopada załoga "Oczakowa" poprosiła Piotra Szmidta o objęcie dowództwa nad powstaniem^[1]. Do buntu przyłączyło się jeszcze 11 okrętów, w tym niszczyciel "Swiriepyj"^[2]^[1].

15 listopada okręty, które przystąpiły do rewolucji zostały ostrzelane ogniem artylerii. Na "Oczakowie" wybuchł pożar. Załoga opuściła okręt, powstanie zostało zdławione. 41 marynarzy zostało postawionych przed sądem. Piotr Szmidt i trzej inni marynarze - N. Antonenko, S. Czastnik i O. Gładkow - zostali skazani na karę śmierci i straceni^[3].

W związku z buntem marynarzy okręt po zakończeniu montażu wyposażenia otrzymał 25 marca 1907 nazwę „Kaguł” (Кагул) (nazwę tę początkowo miał nosić jego okręt bliźniaczy, przemianowany na „Pamiat' Merkurija”). W kwietniu 1917 przemianowany na „Oczakow”.

Uczestniczył w I wojnie światowej. W 1916 został przezbrojony w 10 dział 130 mm. W grudniu 1917 załoga przeszła na stronę Rosji sowieckiej. W maju 1918 okręt został zdobyty przez Niemców, a w listopadzie - przez Brytyjczyków, po czym przekazany białym - Siłom Zbrojnym Południa Rosji. Brał udział w operacji zajęcia przez białych Odessy w sierpniu 1919 r.^[2] We wrześniu 1919 otrzymał nazwę „Generał Korniłow” (Генерал Корнилов). W listopadzie 1920 ewakuowany na rozkaz generała Wrangla do Bizerty (obecnie Tunezja), gdzie został w grudniu 1920 internowany, a następnie w 1933 rozebrany przez Francuzów na złom w porcie Brest.

Przypisy edytuj

↑ ^a ^b A. Asher, The Revolution of 1905. Russia in Disarray, Stanford University Press, Stanford 1988, ISBN 978-0-8047-2327-5, s. 270-271.
↑ ^a ^b День в истории Одессы: белые выбивают красных, „Одессит.ua” [dostęp 2018-11-10] (ros.).
↑ Березань - остров разрушающегося памятника [online] .

Bibliografia edytuj

Wojenno Morskoj Słowar, Wojennoje Izdatelstwo, Moskwa 1990.
Bolszaja Sowietskaja Encykłopedia t. 19 Moskwa 1975.
Ju. W. Apalkow (Ю.В.Апальков), Rossijskij Impieratorskij Fłot 1914-1917 gg. (Российский Императорский Флот 1914 -1917 гг.), Morskaja Kollekcja nr 4/1998

[:1-1] A. Asher, The Revolution of 1905. Russia in Disarray, Stanford University Press, Stanford 1988, ISBN 978-0-8047-2327-5, s. 270-271.

[:0-2] День в истории Одессы: белые выбивают красных, „Одессит.ua” [dostęp 2018-11-10] (ros.).

[3] Березань - остров разрушающегося памятника [online] .

[1]

[2]

[3]