Omieg górski

gatunek rośliny

Omieg górski (Doronicum austriacum Jacq.) – gatunek rośliny należący do rodziny astrowatych. Występuje w górach Azji Mniejszej oraz południowej i środkowej Europy. W Polsce występuje głównie w wyższych partiach gór – w Karpatach i Sudetach, gdzie jest rośliną pospolitą. Bardzo rzadko można spotkać ją na Wyżynie Małopolskiej w okolicach Olkusza i w Górach Świętokrzyskich.

Omieg górski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

omieg

Gatunek

omieg górski

Nazwa systematyczna
Doronicum austriacum Jacq.
Fl. austriac. 2:18, t. 130. 1774
Synonimy
  • Doronicum orphanidis Boiss.
Pokrój
Kwiatostany

Morfologia edytuj

Łodyga
Prosta, wzniesiona, gładka lub słabo owłosiona, górą często rozgałęziona. Osiąga wysokość do 120 cm.
Liście
Wyrastają na łodydze naprzemianlegle i mają zróżnicowany kształt. Dolne liście mają blaszkę szerokosercowatą, środkowe mają charakterystyczny, skrzypcowaty kształt, górne są jajowatopodługowate. Wszystkie liście mają nierówno ząbkowaną blaszkę, czasami tylko dolne liście są całobrzegie. Dolne liście mają ogonki, środkowe i górne obejmują swoimi nasadami łodygę.
Kwiaty
Zebrane w liczne koszyczki o średnicy dochodzącej do 7 cm, wyrastające na długich szypułach z kątów liści. Okrywa koszyczków jest omszona i ogruczolona. W koszyczku zewnętrzne kwiaty języczkowe są wyłącznie kwiatami żeńskimi, wewnętrzne rurkoweobupłciowe. Wszystkie kwiaty są żółte, nieco jaśniejsze, niż u pokrewnego gatunku, omiegu kozłowca.
Owoce
Zielone, drobne (2-3 mm długości) niełupki. Wewnętrzne niełupki mają puch kielichowy, zewnętrzne niełupki, powstałe z dużych kwiatów żeńskich są nagie.
Część podziemna
Posiada kłącze nie wytwarzające rozłogów.

Biologia i ekologia edytuj

Zagrożenia i ochrona edytuj

Roślina objęta była ścisłą ochroną gatunkową w latach 2012-2014. Zagrożone są głównie stanowiska tej rośliny na niżu z powodu osuszania terenów podmokłych, regulacji rzek oraz gospodarczego użytkowania lasów.

Zobacz też: Rośliny tatrzańskie.

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: PWN, 2001. ISBN 83-01-14439-4.
  4. Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.

Bibliografia edytuj

  • Zbigniew Mirek, Halina Piękoś-Mirkowa: Kwiaty Tatr. Przewodnik kieszonkowy. Warszawa: MULTICO Oficyna Wyd., 2003. ISBN 83-7073-385-9.
  • Zofia Radwańska-Paryska: Rośliny tatrzańskie (Atlasy botaniczne). Irena Zaborowska (ilustr.). Warszawa: WSiP, 1988. ISBN 83-09-00256-4.
  • Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.
  • Halina Piękoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2.