Order Plejad (pers. Nešān-e Haft Peykar نشان هفتپیکر‎) – order kobiecy dawnego Cesarstwa Iranu.

Order Plejad
Nešān-e Haft Peykar
نشان هفتپیکر
Awers
Awers gwiazdy i wstęga
Baretka
Baretka
Ustanowiono

1957

Kruszec

złoto, srebro

Powyżej

Order Zulfaghara,
Order Arjamehr

Równorzędne

Order Korony

Poniżej

Order Portretu Władcy

Historia edytuj

Ustanowiony został w 1957 przez szacha irańskiego Mohammada Rezę Pahlawiego[1]. Dzielił się na trzy klasy i nadawany był kobietom jako dowód uznania króla[2]. Prawdopodobnie został stworzony jako hołd dla jego drugiej żony, cesarzowej Soraji[3]. Nazwa odznaczenia odnosi się do Plejad (symbol przewodników nomadów i kochanków w tradycji wschodniej[4]). Order ten został zniesiony przez Islamską Republikę Iranu po obaleniu monarchii w wyniku rewolucji w 1979 roku. Od tego momentu istnieje jako order domowy, którego wielkim mistrzem jest Farah Pahlawi, trzecia żona nieżyjącego już szacha Mohammada[potrzebny przypis].

Podział odznaczenia edytuj

  • I klasa – zarezerwowana była dla żon głów państw i panujących królowych. Wielka wstęga z zawieszką wieszana na prawym ramieniu, przechodząc ukośnie przez pierś, była wiązana poniżej lewego biodra. Do zawieszki umocowana była odznaka. Insygnia I klasy zawierały gwiazdę orderową[3].
  • II klasa – otrzymywały ją tylko księżniczki królewskiej krwi. Insygnia składały się z gwiazdy, wstęgi i odznaki wieszanej na wstędze[1].
  • III klasa – nadawana kobiecym członkom dworu rodziny panującej w Iranie oraz damom o wysokim statusie. Insygniami była odznaka podobna do tej z II klasy, ale mniejsza i noszona na kokardzie mocowanej do ramienia[1].

Dodatkowo do orderu przyporządkowano trzy medale:

  • I klasa – wykonany ze złota,
  • II klasa – wykonany ze złota i srebra,
  • III klasa – wykonany ze srebra[3].

Nagradzano nimi zazwyczaj kobiecych członków dworu rodziny panującej w Iranie za długą i wierną służbę. Medale noszone były na kokardzie[3].

Insygnia edytuj

 
Insygnia orderu należące do Betty Ford

Odznaka I klasy miała wygląd okrągłego, pozłacanego medalionu, otoczonego sześcioma otwartymi ornamentami w kształcie podwójnych złotych pętli. Ornamenty były częściowo emaliowane na biało i stylizowane jak muszelki. Środkowy dysk emaliowany był na niebiesko. Na nim umieszczono siedem złotych gwiazdek Plejad. Ponadto dysk otoczony był emaliowanym na biało pierścieniem obsadzonym 24 gwiazdkami, zrobionymi ze złota i brylantów. Na szczycie dysku umieszczono emaliowaną wieloma kolorami Koronę Pahlawich, zdobioną rubinami, granatami i brylantami. W II klasie odznaka różniła się tylko tym, że medalion i gwiazdki były posrebrzane, a korona nie była zdobiona kamieniami szlachetnymi. Odznaka naramienna I klasy była podobna do odznaki wieszanej na wstędze, ale nieco większa[3].

Gwiazda orderowa składała się z niebieskiego dysku z siedmioma złotymi i zdobionymi brylantami gwiazdami reprezentującymi Plejady. Dysk otoczony był emaliowanym na biało pierścieniem obsadzonym 24 gwiazdkami, zrobionymi ze złota i brylantów. Reszta ornamentów, podwójnych pętli i korona wyglądały tak samo jak w odznace. Agrafką umieszczoną na rewersie była przypinana do lewej piersi[3].

Wstęga orderowa w postaci szarfy wykonana była z białego jedwabiu, z dwoma paskami, niebieskim wewnątrz i białym na zewnątrz, wzdłuż obu jej boków. Odznakę mocowano do niej za pomocą kółeczka przyczepionego do najwyższego punktu korony[3].

Medale pokazywały ilustrację podobną do tej, która znajdowała się na odznace, w postaci rzeźbionego w całości reliefu, otoczonego grubym pierścieniem z siedmioma ornamentami w kształcie muszelek. Na szczycie medali umieszczono Koronę Pahlawich mocowaną do prostego kółeczka. We wszystkich klasach medale nie były emaliowane, wyglądały tak samo, z wyjątkiem kruszcu, z którego były wykonane[3].

Odznaczeni edytuj

Z tym tematem związana jest kategoria: Damy Orderu Plejad.
I klasa
II klasa

Przypisy edytuj

  1. a b c Order of Haft Paykar. [w:] Department of State [on-line]. maj 1975. [dostęp 2014-01-13].
  2. Orders and Medals of the Empire of Iran until 1979. [w:] Medals [on-line]. [dostęp 2014-01-13].
  3. a b c d e f g h Christopher Buyers: Nishan-i-Haft Paykar. The Order of the Pleiades or, the Seven Sisters. [w:] The Pahlavi Dynasty orders & decorations [on-line]. royalark.net. [dostęp 2014-11-06]. (ang.).
  4. UNA ORDEN PARA LA EMPERATRIZ SORAYA. [w:] Salón del Trono [on-line]. [dostęp 2014-11-06]. (hiszp.).
  5. a b c d Pahlavi Dynasty. [w:] Royal Ark [on-line]. s. 3. [dostęp 2014-01-13].
  6. a b c d e Casa Imperial de Irán. Celebraciones de Persépolis 1971 – IV
  7. Iran – Zdjęcie królowej noszącej insygnia orderu
  8. Afghanistan. The Barakzai Dynasty Genealogy [w:] royalark.net
  9. Iran Host to the World. Guests. [dostęp 2004-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2004-08-11)].
  10. Iran Host to the World (zdjęcie)