Płatkonóg trójbarwny

Płatkonóg trójbarwny[3] (Steganopus tricolor) – gatunek średniej wielkości ptaka wędrownego z rodziny bekasowatych (Scolopacidae). Nie jest zagrożony wyginięciem. Większość obowiązków rodzicielskich spoczywa na samcu.

Płatkonóg trójbarwny
Steganopus tricolor[1]
Vieillot, 1819
Ilustracja
Samica w szacie godowej
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

siewkowe

Podrząd

bekasowce

Parvordo

Scolopacida

Nadrodzina

Scolopacoidea

Rodzina

bekasowate

Podrodzina

brodźce

Plemię

Phalaropodini

Rodzaj

Steganopus
Vieillot, 1818

Gatunek

płatkonóg trójbarwny

Synonimy
  • Phalaropus tricolor (Vieillot, 1819)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

     okres lęgowy

     przeloty

     zimowiska

Systematyka
Zwykle zaliczany do monotypowego rodzaju Steganopus[3][4]. Część systematyków, np. Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC), umieszcza go w rodzaju Phalaropus[5]. Nie wyróżnia się podgatunków[4][5].
Wygląd
Długość ciała 22–24 cm; masa ciała samców 30–110 g, samic 46–128 g; rozpiętość skrzydeł 35–43 cm[4].
Biały kuper i ogon. U samicy w szacie godowej ciemię i potylica szare, czarny pasek oczny ciągnie się na boki szyi; na piersi i przodzie szyi rdzawy nalot; plecy ołowianoszare z kreskami koloru kasztanowatego. Dziób czarny, szydłowaty, dłuższy niż głowa. Samiec podobny, lecz jaśniejszy. W zimie czoło białe, ciemny pasek oczny; wierzch ciała jasnoszary, spód biały, nogi żółte.
Zasięg, środowisko
Płytkie jeziora oraz mokradła środkowej i środkowo-zachodniej części Ameryki Północnej oraz w rejonie Wielkich Jezior. Mniejsze populacje porozrzucane wyspowo z dala od głównego obszaru zasięgu – od południowo-wschodniej Alaski po wybrzeże Zatoki Jamesa i Nowy Brunszwik, a na południu – po Nowy Meksyk i Teksas[4]. Zimuje w Ameryce Południowej – głównie w Peru, zachodniej Boliwii, Chile i północno-zachodniej Argentynie; również w Ekwadorze, Urugwaju i na południu kontynentu aż po Ziemię Ognistą, a także na wyspach Galapagos[4].
Status
IUCN uznaje płatkonoga trójbarwnego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern) nieprzerwanie od 1988 roku. W 2012 roku zgrubnie oszacowano liczebność światowej populacji lęgowej na około 1,5 miliona osobników[6].

Przypisy edytuj

  1. Steganopus tricolor, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. BirdLife International, Steganopus tricolor, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2016, wersja 2021-2 [dostęp 2021-09-19] (ang.).
  3. a b Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek, M. Kuziemko: Plemię: Phalaropodini Bonaparte, 1831 (Wersja: 2020-01-12). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-02-02].
  4. a b c d e J. Van Gils, P. Wiersma, G.M. Kirwan: Wilson’s Phalarope (Steganopus tricolor). W: J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie, E. de Juana (red.): Handbook of the Birds of the World Alive. Barcelona: Lynx Edicions, 2016. [dostęp 2016-10-14]. (ang.).
  5. a b F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v11.2). [dostęp 2021-09-19]. (ang.).
  6. Wilson's Phalarope Life History. [w:] All About Birds [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. [dostęp 2021-09-19]. (ang.).

Bibliografia edytuj

  • Andrew Gosler: Atlas ptaków świata. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2000. ISBN 83-7073-059-0.

Linki zewnętrzne edytuj