Pałac Tyszkiewiczów w Zatroczu
Pałac Tyszkiewiczów w Zatroczu – pałacyk w Zatroczu, obecnie dzielnicy Troków na Litwie.
 Pałac Tyszkiewiczów (2005) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Typ budynku | |
| Styl architektoniczny | |
| Architekt | |
| Inwestor |
Józef Tyszkiewicz |
| Kondygnacje |
2 |
| Rozpoczęcie budowy |
1896 |
| Ukończenie budowy |
1901 |
| Pierwszy właściciel |
Józef Tyszkiewicz |
| Kolejni właściciele |
Andrzej Tyszkiewicz |
Położenie na mapie Litwy  | |
 54°39′34,85″N 24°56′37,44″E/54,659681 24,943733
| |
| Strona internetowa | |
Zatrocze (obecna litewska nazwa: Užutrakis) było w 1850 roku folwarkiem będącym własnością rodziny Korewów, liczącym 795 dziesięcin ziemi i zamieszkałym przez 33 osoby[1]. Pod koniec XIX wieku dobra te zostały nabyte przez Tyszkiewiczów. Józef hr. Tyszkiewicz (1868–1917) na przełomie wieków wzniósł tu pałac nad brzegiem Jeziora Trockiego (obecnie Galwe) i założył ordynację. Pierwszym ordynatem był Józef, a kolejnym, ostatnim, do 1940 roku, był jego syn Andrzej Tyszkiewicz (1899–1977)[2][3].
Pałac został zaprojektowany przez Józefa Hussa i wzniesiony w latach 1896–1901. Jest to budynek stojący na planie kwadratu, z dwiema kondygnacjami nad jasnymi suterenami. Na parterze było piano nobile, a pomieszczenia mieszkalne – na niskim piętrze.
Pałac był otoczony wielkim parkiem rozciągniętym wzdłuż brzegu jeziora. Prawa strona miała charakter ogrodów angielskich, lewa natomiast miała charakter ogrodu francuskiego, zaprojektowanego przez francuskiego ogrodnika Édouarda André.
W 1940 roku majątek został skonfiskowany przez władze radzieckie. Po II wojnie światowej pałac przekształcono na pensjonat dla oficerów KGB. Później był tu obóz pionierski dla dzieci wysoko postawionych urzędników, a jeszcze później urządzono tu ośrodek turystyczny. Po odzyskaniu niepodległości przez Litwę pałac wraz z całym parkiem przekazano Trockiemu Historycznemu Parkowi Narodowemu. W latach 2006–2012 przeprowadzono rekonstrukcję i gruntowny remont zarówno pałacu, jak i całego założenia parkowo-pałacowego. Remont był częściowo finansowany przez polskie Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Obecnie w pałacu odbywają się wystawy, koncerty, festiwale i inne imprezy kulturalne[4].
Pałac w Zatroczu został opisany w 3. tomie Dziejów rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej Romana Aftanazego.
Przypisy edytuj
- ↑ Zatrocze, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 466.
- ↑ Zatrocze, [w:] Roman Aftanazy, Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 3: Województwo trockie, Księstwo Żmudzkie, Inflanty Polskie, Księstwo Kurlandzkie, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1992, s. 161–165, ISBN 83-04-03947-8, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
- ↑ Marek Minakowski, Profil Andrzeja Tyszkiewicza w Wielkiej genealogii Marka Minakowskiego [online] [dostęp 2019-04-28].
- ↑ Zatrocze [online], Dwory i pałace pogranicza (www.dworypogranicza.pl) [dostęp 2019-04-28].