Panika na stacji metra Niamiha w Mińsku

popłoch podczas koncertu trwającego równolegle z obchodzonym prawosławnym Świętem Trójcy Świętej (53 ofiary śmiertelne; Mińsk, Białoruś; 1999.05.30)

Panika na stacji metra Niamiha – tragedia, do której doszło pod koniec piwnego święta w Mińsku w niedzielę 30 maja 1999 roku, w czasie koncertu rockowego na wolnym powietrzu (niedaleko Pałacu Sportu) zorganizowanego przez firmy Aliwaryja i Dżaz-Kraft. Podczas tego wydarzenia śmierć poniosły 53 osoby.

Panika na stacji metra Niamiha
Ilustracja
Pomnik przed wejściem do stacji
Państwo

 Białoruś

Miejsce

Mińsk

Data

30 maja 1999

Ofiary śmiertelne

53 osoby

Ranni

ponad 250 rannych

Położenie na mapie Mińska
Mapa konturowa Mińska, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Położenie na mapie Białorusi
Mapa konturowa Białorusi, w centrum znajduje się punkt z opisem „miejsce zdarzenia”
Ziemia53°54′19″N 27°33′09″E/53,905278 27,552500

Opis zdarzenia edytuj

Młodzież słuchająca koncertu, chcąc schować się przed niespodziewaną burzą z gradem, ruszyła do przejścia podziemnego na stacji metra Niamiha. Z powodu deszczu schody zrobiły się bardzo śliskie i wiele osób przewracało się, a potem nie mogło się podnieść. W wyniku stratowania zginęły 53 osoby, ponad 250 zostało rannych. Większość ofiar to nastolatki[1]. Większość zmarła w wyniku uduszenia i ran. Mnóstwo ofiar miało głębokie rany kłute na ciele, zadane butami na wysokich obcasach. Według zeznań świadków, święto trwało jeszcze godzinę po tragedii.

Konsekwencje tragedii edytuj

Wkrótce po zdarzeniu podał się do dymisji przewodniczący Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego Uładzimir Jarmoszyn, jednak prezydent Alaksandr Łukaszenka dymisji nie przyjął[2]. W kraju ogłoszono dwudniową żałobę narodową[3]. Decyzją Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego i miejscowych komitetów wykonawczych, bliscy ofiar otrzymali na dwa lata prawo bezpłatnego przejazdu transportem miejskim, bezpłatnych leków i zwolnienie z opłat za usługi komunalne. Ulgi zostały zlikwidowane w 2002 roku decyzją Łukaszenki. Bliscy ofiar bezskutecznie odwoływali się od decyzji w sądzie[4].

Upamiętnianie edytuj

Na miejscu zdarzenia, obok wejścia na stację metra Niamiha, 30 maja 2002 roku odsłonięto pomnik ku czci ofiar w formie 53 róż, rozrzuconych na metaforycznych stopniach schodów, a także niewielką kapliczkę z krzyżem prawosławnym z informacją o tragedii[5].

Panika w kulturze edytuj

Wydarzenia z 1999 roku zostały opisane w książce Artura Klinaua Mińsk. Przewodnik po Mieście Słońca. Autor porównuje tragedię ludzi w metrze do tragedii poległych w bitwie nad Niemigą, która zdarzyła się w tym samym miejscu w 1067 roku. Metafizyczną siłę sprawczą obu tragedii przypisuje rzece Niamisze, która została w czasach sowieckich skanalizowana i wprowadzona pod ziemię:

Powtórzyła się historia sprzed blisko tysiąca lat. „Nad Niamihą kładą snopy głów, rzucają na klepiska dusze i wymłócają je z ciał. Złym ziarnem obsiano krwawe brzegi Namihy”. Przekleństwo krwawych brzegów powróciło. Powróciła rzeka, spadła z nieba, porwała dzieci Miasta i zabiła je na swoich brzegach, ale tym razem pod ziemią, bo przecież od wielu już lat Niamiha jest rzeką podziemną. Krwawe brzegi podziemnej rzeki, krwawe brzegi „Tej, która nie śpi”…[6]

Lista ofiar
Lp. Nazwisko, imię, imię po ojcu Data urodzenia, wiek Miejsce pracy, nauki Miejsce pochówku
1 Ariech Wiktoria Anatolieuna 1982.10.02 (16) Szkoła Średnia Nr 189 (uczennica) Draniczikowo
2 Bielicka Ksenia Anatolieuna 1982.02.10 (17) ? cmentarz Wschodni
3 Bielska Anastasija Walerjeuna 1980.11.27 (18) Politechniczne technikum Mołodeczno
4 Bibiło Marina Pietrouna 1981.03.12 (18) Białoruski Uniwersytet Państwowy, studentka cmentarz Wschodni
5 Bobrikowa Olga Walerjeuna 1980.08.16 (18) Białoruska Państwowa Akademia Politechniczna, studentka cmentarz Wschodni
6 Brieczko Anna Mikałajeuna 1977.06.29 (21) BKKU, studentka cmentarz Wschodni
7 Buriec Andrej Aleksandrowicz 1980.07.26 (18) BATU, student rejon zdzięciolski
8 Wisznieuska Alena Wiktarauna 1981.11.07 (17) S.SZ. Nr 189, uczennica cmentarz Czyżowski
9 Wodopjałowa Matriena Arefjeuna 1938 (61) emerytka cmentarz Północny
10 Hahanowa Olga Aleksandrauna 1984.05.03 (15) Szkoła Średnia Nr 192, uczennica cmentarz Czyżowski
11 Hobien Uładzimir Iwanawicz 1975.06.11 (23) OMON GUWD m. Mińska, milicjant Jarcewo
12 Żewżik Olga Kanstancinauna 1982.02.12 (17) Szkoła Średnia Nr 97, uczennica Fanipal
13 Żołobowa Julia Uładzimirauna 1980.09.23 (18) PO MGMI, słuchaczka Rzeczyca
14 Zielenkiewicz Igor Wasiljewicz 1971.03.06 (28) Nie ustalono. Rodzina nie wie. Pietrowice
15 Zujebska Maria Stanisławauna 1963.12.11 (35) PKOOO „Kierida”, gł. buchalter Krematorium
16 Ińkowa Maria Michajłauna 1983.10.18 (15) Szkoła Średnia Nr 138, uczennica cmentarz Kalwaryjski
17 Karpienko Żanna Walerjeuna 1981.10.09 (17) ? cmentarz Czyżowski
18 Kaszicka Tacjana Anatoljeuna 1978.11.12 (20) Białoruski Państwowy Uniwersytet Technologiczny, studentka cmentarz Czyżowski
19 Kislou Wasilij Filippowicz 1957.06.24 (41) SU Nr 19, kamieniarz cmentarz Wschodni
20 Kowalienok Aleksandr Mikałajewicz 1980.08.24 (18) cmentarz Czyżowski
21 Kołkowska Anna Iwanauna 1972.05.06 (27) MAZ rejon stołpecki
22 Konaszenok Maryna Wiktarauna 1984.07.25 (14) Szkoła Średnia Nr 191, uczennica rejon smolewicki
23 Korzun Dzmicier Georgijewicz 1979.02.12 (20) Swietłagorsk
24 Korniejenkowa Anastasija Aleksiejeuna 1981.02.14 (18) Sklep Nr 1 Cz.P. „Bigospiec”, kasjerka cmentarz Wschodni
25 Kostricki Aleksandr Uładzimirawicz 1980.02.12 (19) cmentarz Czyżowski
26 Kułak Andrej Uładzimirawicz 1983.08.25 (15) Szkoła Średnia Nr 195, uczeń cmentarz Kalwaryjski
27 Łoban Swiatłana Alaksandrauna 1972.08.16 (26) cmentarz Kalwaryjski
28 Mielnikawa Ałła Uładzimirauna 1975.07.12 (23) Szpital MSW, lekarz cmentarz Wschodni
29 Moroz Tacjana Uładzimirauna 1981.06.21 (17) Michanowicze
30 Miadiel Pawał Iharjewicz 1982.10.15 (16) Nie pracujący cmentarz Północny
31 Nasonawa Elena Siarhiejeuna 1982.10.15 (16) Szkoła Średnia Nr 191, uczennica cmentarz Wschodni
32 Nikitienko Wolha Iwanouna 1983.05.19 (16) Technikum Materiałów Budowlanych, uczennica cmentarz Wschodni
33 Nowakouska Aleutina Piatrouna 1983.03.23 (16) ? cmentarz Czyżowski
34 Orieł Wolha Uładzimirauna 1979.09.29 (19) Białoruski Państwowy Uniwersytet Technologiczny, studentka rejon bobrujski
35 Palwinska Wolha Adrejeuna 1979.06.15 (19) Belgoskonserwatoria g.p. Obol
36 Płaksa Wolha Alehauna 1986.01.15 (13) Szkoła Średnia Nr 62, uczennica Kołodiszcze
37 Podżaraja Maria Aleksiejeuna 1980.08.11 (18) Białoruska Państwowa Akademia Politechniczna, studentka Nowołukoml
38 Rak Elena Mikałajeuna 1983.01.24 (16) rejon smolewicki
39 Romanouska Tacjana Mikałajeuna 1975.03.17 (24) ? cmentarz Północny
40 Rusakowicz Inessa Stanisławauna 1952.11.19 (46) MTZ, sekretarka Krematorium
41 Riabokoń Hienadź Witaljewicz 1974.12.27 (24) OPO GUWD Mińskiego Miejskiego Komitetu Wykonawczego cmentarz Kalwaryjski
42 Cauko Anastasija Wiktarauna 1981.11.24 (17) Szkoła Średnia Nr 157, skończyła 11 klas cmentarz Kalwaryjski
43 Timoszkowa Wolha Wasiljeuna 1982.10.02 (16) BPU elektroniki cmentarz Północny
44 Tkaczewa Elena Sławouna 1982.10.15 (16) Szkoła Średnia Nr 98, uczennica Cmentarz Wschodni
45 Filippowa Elena Mikałajeuna 1985.09.30 (13) Szkoła Średnia Nr 11, uczennica Siennica
46 Chitrun Liliana Hienadzieuna 1980.05.06 (19) Białoruski Państwowy Uniwersytet Ekonomiczny, studentka rejon lidzki
47 Chikunau Siarhiej Aleksandrawicz 1979.08.12 (19) Technikum Architektoniczno-Budowlane cmentarz Czyżowski
48 Szajko Alaksandr Wasiljewicz 1977.05.28 (22) MAZ, robotnik Michanowicze
49 Szewielewa Iryna Leanidauna 1980.12.17 (18) Szkoła Średnia Nr 45, uczennica rejon smolewicki
50 Szyława Anna Dzimitryjeuna 1981.08.15 (17) ? cmentarz Czyżowski
51 Szkurdze Ludmiła Alaksandrauna 1976.02.20 (23) cmentarz Kalwaryjski
52 Jancawa Jelena Mikałajeuna 1983.10.02 (15) Szkoła Średnia Nr 174, uczennica cmentarz Wschodni
53 Saładkiewicz Siarhiej Andrejewicz 1980.04.19 (19) PTU Nr 23, uczeń Wołożyn

Przypisy edytuj

  1. Belarus stampede kills 54. bbc.co.uk, 1999-05-31. [dostęp 2014-10-25]. (ang.).
  2. Kto... 2000 ↓, s. 116
  3. Marina Babkina. Celebration has tragic ending. „The Free Lance-Star”, s. A4, 1999-06-01. (ang.). 
  4. Четвертая годовщина трагедии на Немиге. charter97.org, 2003-05-30. [dostęp 2014-10-25]. (ros.).
  5. Открытие мемориала жертвам трагедии на Немиге. bdg.by, 2002-05-30. [dostęp 2014-10-25]. (ros.).
  6. Klinau 2008 ↓, s. 79

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj