Wikipedia

Patricia Neal

Patsy Louise Neal (ur. 20 stycznia 1926 w Packard, zm. 8 sierpnia 2010 w Edgartown, na wyspie Martha’s Vineyard[1]) − amerykańska aktorka, laureatka Oscara, nagród BAFTA oraz Złotego Globu.

Patricia Neal
Ilustracja
Patricia Neal (1952)
Imię i nazwisko

Patsy Louise Neal

Data i miejsce urodzenia

20 stycznia 1926
Packard

Data i miejsce śmierci

8 sierpnia 2010
Edgartown

Zawód

aktorka

Współmałżonek

Roald Dahl
(1953–1983; rozwód)

Lata aktywności

1949–2009

Multimedia w Wikimedia Commons

Życiorys edytuj

Neal urodziła się jako Patsy Louise Neal, w Packard, w hrabstwie Whitley County, w stanie Kentucky, jako córka Williama Burdette’a Neala i Eury Mildred Petrey. Neal miała brata oraz siostrę. Dorastała w Knoxville, w stanie Tennessee, gdzie uczęszczała do Knoxville High School. Studiowała na wydziale dramatycznym na Northwestern University.

Po przeprowadzce do Nowego Jorku, rozpoczęła swoją pierwszą pracę jako dublerka w broadwayowskiej produkcji The Voice of the Turtle. Następnie pojawiła się w Another Part of the Forest (1946), zdobywając nagrodę Tony dla najlepszej aktorki drugoplanowej w sztuce, podczas pierwszej ceremonii wręczenia nagród Tony.

 
Neal w filmie The Fountainhead, 1949.

W 1949 roku, Neal zadebiutowała w filmie John Loves Mary. Jej pojawienie się w tym samym roku w filmie The Fountainhead zapoczątkowało związek z aktorem Garym Cooperem. Później zagrała w klasyku kina fantastycznonaukowego, obrazie Dzień, w którym zatrzymała się Ziemia (1951), w reżyserii Roberta Wise’a, gdzie partnerowała Michaelowi Rennie.

W 1952 roku, aktorka przeżyła załamanie nerwowe po tym, jak zakończył się jej związek z Cooperem. Aktorka opuściła Hollywood i wróciła do Nowego Jorku, gdzie występowała w broadwayowskiej sztuce The Children's Hour. Występowała również w Roomful of Roses w 1955 roku i jako matka w The Miracle Worker w 1959 roku. Do filmu powróciła rolą w Twarz w tłumie (1957), zagrała również w słynnym Śniadaniu u Tiffany’ego (1961), u boku Audrey Hepburn.

W 1963 roku, Neal otrzymała Oscara dla najlepszej aktorki za rolę w filmie Hud, syn farmera, gdzie zagrała u boku Paula Newmana. Za rolę w tym filmie otrzymała również nominację do Złotego Globu oraz nagrodę BAFTA. Trzy lata później, w 1965 roku, wraz z Johnem Wayne’em wystąpiła w filmie Otto Premingera Wojna o ocean, za który otrzymała swoją drugą nagrodę BAFTA. W 1965 roku otrzymała propozycję zagrania roli pani Robinson w filmie Absolwent, jednak aktorka zapadła w śpiączkę na ponad trzy tygodnie, co uniemożliwiło jej granie w filmach. Film telewizyjny The Patricia Neal Story pokazuje m.in. jej rehabilitację po tej chorobie oraz powrót do aktorstwa, który nastąpił w 1968 roku, kiedy to Neal wystąpiła w filmie The Subject Was Roses, za który otrzymała nominację do Oscara. W późniejszym okresie zagrała Olivię Walton w filmie telewizyjnym The Homecoming: A Christmas Story (1971), który był odcinkiem pilotażowym serialu The Waltons. Choć otrzymała Złoty Glob za swój występ, nie została zaproszona do odtworzenia roli w serialu telewizyjnym. Następnie Neal zagrała owdowiałą, umierającą matkę, która próbuje znaleźć dom dla trójki swoich dzieci, w odcinku serialu NBC Domek na prerii.

W Knoxville działa centrum rehabilitacji dla osób po udarze mózgu jej imienia. Patricia Neal Rehabilitation Center w Fort Sanders Regional Medical Center został założony w 1978 roku. W roku 2006 aktorka grała w reklamie, promującej centrum. W 1999 roku zagrała tytułową rolę ciotki Cookie w filmie Roberta Altmana Kto zabił ciotkę Cookie?.

Aktorka zmarła w swoim domu na wyspie Martha’s Vineyard na raka płuc, 8 sierpnia 2010 roku, w wieku 84 lat.

Życie prywatne edytuj

 
Patricia Neal i Roald Dahl w 1954 roku.

Podczas realizacji filmu The Fountainhead (1949), Neal miała romans ze swoim filmowym mężem, Garym Cooperem, którego poznała w 1947 roku. Ona miała wówczas 21 lat, Cooper 46. W 1950 roku, żona Coopera, Veronica, dowiedziawszy się o romansie męża, wysłała telegram do Neal, w którym domagała się jego natychmiastowego zakończenia. Neal zaszła w ciążę z Cooperem, ale ten namówił ją do przerwania ciąży.

W 1951 roku podczas kolacji u Lillian Hellman Neal poznała brytyjskiego pisarza Roalda Dahla. Pobrali się 2 lipca 1953 roku w Trinity Church w Nowym Jorku. Para miała piątkę dzieci: Olivię Twenty (1955–1962, dziecko zmarło na odrę mózgu), Chantal Tessę Sophię (ur. 1957), Thea Matthew (ur. 1960), Ophelię Magdalenę (ur. 1964) i Lucy (ur. 1965).

W czasie ciąży z Lucy w 1965 roku, Neal pękł tętniak mózgu, co spowodowało zapadnięcie w śpiączkę na trzy tygodnie. 4 sierpnia 1965 roku urodziła zdrową córkę. Neal i Dahl byli małżeństwem przez trzydzieści lat, małżeństwo zakończyło się rozwodem w 1983 roku, po ujawnieniu romansu Dahla z przyjaciółką rodziny, Felicity Crosland.

Filmografia edytuj

Filmy fabularne
  • 1949: The Hasty Heart jako siostra Parker
  • 1949: John Loves Mary jako Mary McKinley
  • 1949: The Fountainhead jako Dominique Francon
  • 1950: The Breaking Point jako Lenora Charles
  • 1950: Three Secrets jako Phyllis Horn
  • 1950: Bright Leaf jako Margaret Jane Singleton
  • 1951: Week-End with Father jako Jean Bowen
  • 1951: Dzień, w którym zatrzymała się Ziemia (The Day the Earth Stood Still) jako Helen Benson
  • 1951: Operacja Pacyfik (Operation Pacific) jako Mary Stuart
  • 1951: Raton Pass jako Ann Challon
  • 1952: Something for the Birds jako Anne Richards
  • 1952: Kurier dyplomatyczny (Diplomatic Courier) jako Joan Ross
  • 1952: Washington Story jako Alice Kingsley
  • 1954: La Tua donna jako hrabina Germana de Torri
  • 1954: Stranger from Venus jako Susan North
  • 1957: Twarz w tłumie (A Face in the Crowd) jako Marcia Jeffries
  • 1960: Strindberg on Love jako The Mistress
  • 1961: Special for Women: Mother and Daughter jako Ruth Evans
  • 1961: Śniadanie u Tiffany’ego (Breakfast at Tiffany’s) jako pani Failenson / Emily Eustace (2-E)
  • 1962: Westinghouse Presents: That's Where the Town Is Going jako Ruby Sills
  • 1963: Hud, syn farmera (Hud) jako Alma Brown
  • 1964: Psyche '59 jako Alison Crawford
  • 1965: Wojna o ocean (In Harm's Way) jako siostra porucznik Maggie Haynes
  • 1968: The Subject Was Roses jako Nettie Cleary
  • 1971: The Homecoming: A Christmas Story jako Olivia Walton
  • 1971: Nocny jeździec (The Night Digger) jako Maura Prince
  • 1973: Happy Mother’s Day, Love George jako Cara
  • 1973: Baxter! jako dr Clara Clemm
  • 1974: Things in Their Season jako Peg Gerlach
  • 1975: Hay que matar a B. jako Julia
  • 1975: Eric jako Lois Swensen
  • 1976: The American Woman: Portraits of Courage jako narrator
  • 1977: Tail Gunner Joe jako senator Margaret Chase Smith
  • 1977: Gniazdo wdów (Nido de viudas) jako Lupe
  • 1978: The Bastard jako Marie Charboneau
  • 1978: A Love Affair: The Eleanor and Lou Gehrig Story jako pani Gehrig
  • 1979: Na Zachodzie bez zmian (All Quiet on the Western Front) jako matka Paula
  • 1979: Przeprawa (The Passage) jako Ariel Bergson
  • 1981: Upiorna opowieść (Ghost Story) jako Stella Hawthorne
  • 1984: Love Leads the Way: A True Story jako pani Frank
  • 1984: Shattered Vows jako siostra Carmelita
  • 1989: Życie bez blasku (An Unremarkable Life) jako Frances McEllany
  • 1990: Caroline? jako panna Trollope
  • 1993: Rozdarta cisza (A Mother’s Right: The Elizabeth Morgan Story) jako Antonia Morgan
  • 1993: Heidi jako babcia
  • 1999: Kto zabił ciotkę Cookie? (Cookie's Fortune) jako Jewel Mae „Cookie” Orcutt
  • 2000: For the Love of May jako babcia May
  • 2009: Mija czas (Flying By) jako Margie
Seriale telewizyjne
  • 1954-1958: Studio One jako Miriam Leslie
  • 1954: Goodyear Television Playhouse
  • 1955: Omnibus jako Herodias
  • 1956: Matinee Theater
  • 1957-1958: Playhouse 90 jako Margaret / Rena Menken
  • 1958: Suspicion jako Paula Elgin
  • 1958: Pursuit jako pani Conrad
  • 1959: Rendezvous jako Kate Merlin
  • 1960: Play of the Week jako Mistress
  • 1962: Drama 61-67 jako Beebee Fenstermaker
  • 1962: Checkmate jako Fran Davis
  • 1962: Nietykalni (The Untouchables) jako Maggie Storm
  • 1962: Zero One jako Margo
  • 1963: Ben Casey jako dr Louise Chapelle
  • 1963: Espionage jako Jeanne
  • 1972: Ghost Story jako Ellen Alexander
  • 1974: Kung Fu jako Sara Kingsley
  • 1975: Movin' On
  • 1975: Domek na prerii (Little House on the Prairie) jako Julia Sanderson
  • 1984: Glitter jako madame Lil
  • 1990: Napisała: Morderstwo (Murder, She Wrote) jako Milena Maryska

Nagrody edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ Zmarła znana aktorka Patricia Neal [online], rp.pl, 10 sierpnia 2010 [dostęp 2013-06-11] [zarchiwizowane z adresu 2015-09-18] (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Patricia_Neal&oldid=69505614”