Paulus Potter

holenderski malarz

Paulus Pieterszoon Potter[1] (ochrz. 20 listopada 1625 w Enkhuizen, poch. 17 stycznia 1654 w Amsterdamie)[2]holenderski malarz i akwaforcista okresu baroku; animalista, pejzażysta.

Paulus Potter
ilustracja
Imię i nazwisko

Paulus Pieterszoon Potter

Data i miejsce urodzenia

przed 20 listopada 1625
Enkhuizen

Data i miejsce śmierci

przed 17 stycznia 1654
Amsterdam

Narodowość

holenderska

Dziedzina sztuki

malarstwo, grafika

Epoka

barok

Ważne dzieła
  • Młody byk (1647)
  • Dwa konie na łące przy płocie (1949)
  • Las pod Hagą (1650)
  • Diederik Tulp (1653)

Życiorys edytuj

Jego ojcem był malarz Pieter Symonsz. Potter (1597–1652)[3]. Do maja 1628 roku rodzina mieszkała w Lejdzie, a od końca 1631 roku w Amsterdamie[3].

Prawdopodobnie początkowo kształcił się u swojego ojca[3][4][5]. Styl niektórych jego obrazów sugeruje, że mógł również studiować u Claesa Moeyaerta (1591–1655)[4]. W 1642 roku został uczniem Jacoba de Wet (1610–1675)[3].

W 1646 roku został zarejestrowany w gildii św. Łukasza w Delfcie[3]. W 1649 roku przeniósł się do Hagi, gdzie został członkiem tamtejszej gildii św. Łukasza[3]. W 1650 roku poślubił Adrianę van Balckeneynde[1][3]. W 1652 roku powrócił do Amsterdamu[1][4][5]. Jego patronem był m.in. lekarz i burmistrz Amsterdamu Nicolaes Tulp (1593–1674)[3].

Potter zmarł w wieku 28 lat[3]. Został pochowany 17 stycznia 1654 roku w Amsterdamie[1].

Twórczość edytuj

Potter znany jest głównie z przedstawień zwierząt (krów, koni, owiec i psów), wkomponowanych w rozległe krajobrazy[3]. Jego prace odznaczają się fotograficzną dokładnością i perfekcyjną perspektywą. Stosował jasne palety i zwracał uwagę na przestrzenność kompozycji, w których znaczącą rolę odgrywało światło. Najbardziej znanym (choć niekoniecznie najlepszym) dziełem Pottera jest naturalnej wielkości obraz Młody byk z 1647 roku (olej na płótnie, 235,5×339 cm), znajdujący się w zbiorach muzeum Mauritshuis w Hadze[1]. Dbałość o szczegóły w tej pracy stwarza wrażenie niezwykłego i nieco przytłaczającego naturalizmu, zwłaszcza w kontekście rozmiaru dzieła[1][4][5]. Potter wykonał również szereg rycin zwierząt, a także pracował jako portrecista. Najważniejszym z jego dzieł z tego ostatniego gatunku jest wielkoformatowy portret jeździecki Dirka Tulpa z 1653 roku[4].

Pozostawił po sobie ponad 100 prac wykonanych techniką olejną i kilka akwafort. Jego uczniami byli Johan de Ducq i Barend le Petit[2][6]. Twórczość Pottera miała wpływ na następne pokolenia malarzy pejzażystów, w XIX w. uważano go za prekursora romantyzmu[6]. Największe zbiory prac Pottera posiada paryski Luwr[7], muzeum Mauritshuis w Hadze[8] i Rijksmuseum w Amsterdamie[9].

Wybrane prace edytuj

Prace podane za stroną Web Gallery of Art[5]:

Galeria edytuj

Przypisy edytuj

  1. a b c d e f Paulus Potter, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-06-03] (ang.).
  2. a b Paulus Potter [online], RKD – Netherlands Institute for Art History [dostęp 2024-03-30] (ang. • niderl.).
  3. a b c d e f g h i j Amy L. Walsh: Potter, Paulus. W: Sheila D. Muller: Dutch Art: An Encyclopedia. Routledge, 2013, s. 289. ISBN 978-1-135-49574-9.
  4. a b c d e Christopher Baker, Potter, Paulus, [w:] Hugh Brigstocke, Oxford Companion to Western Art, Oxford University Press, 2003, DOI10.1093/acref/9780198662037.001.0001, ISBN 978-0-19-172759-7 [dostęp 2021-06-01] (ang.).
  5. a b c d Potter, Paulus [online], Web Gallery of Art [dostęp 2021-06-06] (ang.).
  6. a b Karolina Gmitruk, Spoglądając na sztukę [online], Co Tydzień – tygodnik lokalny Jaworzna, 16 października 2018 [dostęp 2021-06-06] (pol.).
  7. Paulus Potter [online], Louvre [dostęp 2021-06-06] (ang. • fr.).
  8. Paulus Potter [online], Mauritshuis [dostęp 2021-06-06] (ang. • niderl.).
  9. Paulus Potter [online], Rijksmuseum [dostęp 2021-06-07] (ang. • niderl.).

Bibliografia edytuj

  • Robert Genaille (red.), Słownik malarstwa holenderskiego i flamandzkiego, Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1975, s. 159–160.

Linki zewnętrzne edytuj