Paweł Giżycki (biskup)
Paweł Giżycki (ur. najprawdopodobniej ok. 1400, zm. 27 lub 28 stycznia 1463 w Pułtusku[1]) – biskup płocki, scholastyk krakowski i płocki, kanonik gnieźnieńskiej kapituły katedralnej od 1427 roku, kanonik krakowski i płocki[2].
| ||
| Data urodzenia |
ok. 1400 | |
|---|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
27 lub 28 stycznia 1463 | |
| Wyznanie | ||
| Kościół | ||
| Sakra biskupia |
1439 | |
Życiorys edytuj
Był synem Więcława (Wacława) – sędziego ziemskiego sochaczewskiego, dziedzica wsi Giżyce, i Elżbiety. Bracia Wincenty, marszałek książąt mazowieckich, i Zygmunt, kanonik płocki.
Studiował w Pradze, w 1419 został bakałarzem nauk wyzwolonych. Zgromadził wiele godności kościelnych – był kanonikiem płockim, krakowskim, gnieźnieńskim i poznańskim. Pełnił także urząd pisarza ziemskiego krakowskiego. 29 maja 1439 został wybrany przez kapitułę na biskupa płockiego (jako następca Stanisława z Pawłowic). 21 sierpnia 1439 otrzymał potwierdzenie papieskie, a 27 grudnia przyjął sakrę biskupią. Jako elekt płocki sprzedał dziesięciny w Piekczynie Marcinowi Strusiowi.
Dokonał podziału archidiakonatu płockiego na: płocki i pułtuski. W 1444 r. razem z biskupem włocławskim Władysławem ustalił granice obu diecezji w tzw. miejscach spornych.
Po śmierci Władysława Warneńczyka zalecał na króla jednego z książąt mazowieckich (rok 1446). Po śmierci Bolesława IV i Władysława I został regentem w księstwie płockim w imieniu małoletnich książąt Siemowita i Władysława. Księżna Katarzyna za jego zasługi w czasie regencji, potwierdziła dawne przywileje kościoła płockiego i nadała nowe. Sprzeciwiał się wcieleniu Mazowsza do Korony.
Zdecydowany przeciwnik husytów. Fundator kolegiaty w Pułtusku (1449) gdzie po śmierci został pochowany.
Na płockiej stolicy biskupiej zastąpił go Ścibor z Gościeńczyc.
Przypisy edytuj
- ↑ Piotr Chojnacki: Biskup płocki Paweł Giżycki (1439–1463) i jego działalność. [W:] Fasciculi Historici Novi. T. IV. Warszawa, 2001, s. 152.
- ↑ Prałaci i kanonicy katedry metropolitalnej gnieźnieńskiej od roku 1000 aż do dni naszych. Podług źródeł archiwalnych, opracował Jan Korytkowski, t. II, Gniezno 1883, s. 63.
Bibliografia edytuj
- Słowikowski T. Giżycki Paweł (zm. 1463). [W:] Polski Słownik Biograficzny. T. VIIІ/1, zeszyt 36. Wrocław — Kraków — Warszawa : Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1959, s. 23—25.
Linki zewnętrzne edytuj
- Paweł Giżycki [online], catholic-hierarchy.org [dostęp 2018-12-17] (ang.).