Paweł Kowal

polski historyk i polityk

Paweł Robert Kowal (ur. 22 lipca 1975 w Rzeszowie) – polski polityk, politolog, historyk i publicysta, doktor habilitowany nauk społecznych, profesor ISP PAN.

Paweł Kowal
Ilustracja
Paweł Kowal (2022)
Data i miejsce urodzenia

22 lipca 1975
Rzeszów

Prezes partii Polska Jest Najważniejsza
Okres

od 4 czerwca 2011
do 14 lutego 2014

Przynależność polityczna

Polska Jest Najważniejsza

Poprzednik

Joanna Kluzik-Rostkowska

Sekretarz stanu w MSZ
Okres

od 20 lipca 2006
do 16 listopada 2007

Przynależność polityczna

Prawo i Sprawiedliwość

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” Srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (1976-2016) Krzyż Wielki Orderu Zasługi (Portugalia) Order „Za zasługi” III klasy (Ukraina)

Poseł na Sejm V, VI, IX i X kadencji, w latach 2006–2007 sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, deputowany do Parlamentu Europejskiego VII kadencji, w latach 2011–2014 prezes partii Polska Jest Najważniejsza, w latach 2013–2017 przewodniczący rady krajowej Polski Razem.

Życiorys edytuj

Wykształcenie i działalność zawodowa edytuj

Absolwent I Liceum Ogólnokształcącego im. ks. Stanisława Konarskiego w Rzeszowie. W 1999 ukończył studia na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. W latach 1996–1998 studiował w Collegium Invisibile w Warszawie pod kierunkiem Krystyny Kersten. Odbył podróże badawcze do Jakucji, Buriacji i Chakasji. W 1999 został asystentem w Instytucie Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk. W styczniu 2011 w tej jednostce obronił napisaną pod kierunkiem Jana Kofmana pracę doktorską zatytułowaną Polityka ekipy gen. Wojciecha Jaruzelskiego w latach 1986–1989. Próba reformy w systemie władzy[1][2], następnie objął stanowisko adiunkta w ISP PAN[3]. Zatrudniony również w Kolegium Europejskim w Natolinie[4]. Habilitował się 22 lutego 2019 w ISP PAN w zakresie nauk społecznych, przedstawiwszy rozprawę pt. Testament Prometeusza. Źródła polityki wschodniej III Rzeczypospolitej[2][5]. W tym samym roku objął stanowisko profesora Instytutu Studiów Politycznych PAN[6]. Został również wykładowcą w Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, objął tam też funkcję kierownika Podyplomowych Studiów Wschodnich[7].

W pracy naukowej zajął się w szczególności kwestiami polityki wschodniej Polski i UE oraz historii współczesnej[2].

Od 1998 do 2000 pracował w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, m.in. kierował wydziałem w Departamencie Spraw Zagranicznych. W latach 2000–2001 pełnił obowiązki dyrektora Departamentu Współpracy z Zagranicą i Integracji Europejskiej w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od 2001 do 2003 pracował jako ekspert ds. polityki wschodniej w Centrum Stosunków Międzynarodowych. W latach 2003–2005 był dyrektorem Mazowieckiego Centrum Kultury i Sztuki. Od 2003 pracował jako ekspert w Muzeum Powstania Warszawskiego, był współautorem koncepcji muzeum. W 2005 kierował Biurem Prasowym Prezydenta Warszawy. Jest autorem artykułów publicystycznych na tematy polityki międzynarodowej[1]. Został redaktorem naczelnym kwartalnika „Sprawy Międzynarodowe”[8].

Działalność polityczna edytuj

Związał się z Prawem i Sprawiedliwością. W latach 2002–2005 przewodniczył radzie dzielnicy Warszawa-Ochota. W wyborach parlamentarnych w 2005 został wybrany na posła w okręgu chrzanowskim. W Sejmie do 2006 był przewodniczącym Komisji Kultury i Środków Przekazu i wiceprzewodniczącym Klubu Parlamentarnego Prawo i Sprawiedliwość. Od 20 lipca 2006 do 22 listopada 2007 pełnił funkcję sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych w rządzie Jarosława Kaczyńskiego. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz drugi uzyskał mandat poselski, otrzymując 26 184 głosy. W Sejmie objął stanowisko wiceprzewodniczącego klubu parlamentarnego PiS, a także wiceprzewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych.

W wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 został wybrany na eurodeputowanego w okręgu wyborczym Kraków, otrzymując 18 614 głosów[9]. W PE przystąpił do grupy Europejscy Konserwatyści i Reformatorzy, objął funkcję przewodniczącego delegacji do komisji współpracy parlamentarnej UE-Ukraina.

22 listopada 2010 wystąpił z Prawa i Sprawiedliwości w związku z zaangażowaniem się w działalność ugrupowania Polska Jest Najważniejsza. 4 czerwca 2011 został wybrany na stanowisko prezesa partii o tej nazwie[10] (wstąpił do niej dzień wcześniej). 7 września 2011 został powołany w skład Rady Bezpieczeństwa Narodowego[11], odwołany został z niej 27 grudnia tego samego roku.

7 grudnia 2013 kierowana przez niego partia została rozwiązana, współtworząc powołaną na bazie ruchu społecznego „Godzina dla Polski” nową partię Polska Razem[12], w której Paweł Kowal objął funkcję przewodniczącego rady krajowej. W 2014 z jej listy bezskutecznie ubiegał się o europarlamentarną reelekcję[13]. We wrześniu 2015, po niewpisaniu go wbrew ustaleniom na listę kandydatów PiS do Senatu, wycofał się z działalności politycznej[14] (formalnie pozostał na czele rady krajowej Polski Razem do momentu przekształcenia partii w listopadzie 2017).

W lipcu 2019 ogłosił swój start w wyborach do Sejmu z listy Koalicji Obywatelskiej z pierwszego miejsca w okręgu krakowskim[15]. W wyborach z października tegoż roku uzyskał mandat poselski, otrzymując 76 720 głosów[16]. W Sejmie IX kadencji został wiceprzewodniczącym Komisji Spraw Zagranicznych[17].

W wyborach w 2023 utrzymał mandat poselski na kolejną kadencję, kandydując jako lider listy KO w okręgu rzeszowskim i otrzymując 63 534 głosy[18]. W X kadencji Sejmu objął funkcję przewodniczącego Komisji Spraw Zagranicznych[19].

Działalność społeczna edytuj

Działał w Radzie Młodzieży Rzeszowa, m.in. jako jej przewodniczący. W latach 1996–1998 pełnił funkcję prezesa Klubu Jagiellońskiego, działał także w Centrum im. Mirosława Dzielskiego w Krakowie. W latach 1997–2005 był współpracownikiem Ośrodka Myśli Politycznej, gdzie kierował m.in. programem Państwo Polskie wobec Polaków na Wschodzie. Członek Stowarzyszenia Wspólnota Polska i od 2005 jako członek nadzwyczajny Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej. Współpracownik Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu, w 2007 został członkiem rady kolegium[20]. Zasiadał też w radzie programowej Instytutu Spraw Publicznych[21]. W 2008 został honorowym członkiem Ochotniczej Straży Pożarnej w Choczni[22]. W 2011 założył Fundację Energia dla Europy[23]. W 2014 został przewodniczącym rady programowej przedstawicielstwa Polskiej Akademii Nauk w Kijowie[24]. Od 2016 związany z think tankiem Medyczna Racja Stanu[25], którego był współzałożycielem, w 2021 wszedł w skład rady Fundacji Kaukaskiej[26].

Życie prywatne edytuj

Jest żonaty, ma czworo dzieci[27].

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

Publikacje edytuj

 
Paweł Kowal podczas Warszawskich Targów Książki 2012
  • Państwo polskie wobec Polaków na Wschodzie (współautor), Kraków 2000
  • Włodzimierz Bączkowski. O wschodnich problemach Polski. Wybór pism (współautor), Kraków 2000
  • Nie jesteśmy ukrainofilami (współautor), Wrocław 2002
  • „Wymiar wschodni” UE – szansa czy idée fixe polskiej polityki? (redaktor, współautor), Warszawa 2002
  • Krajobrazy z Mistralami w tle, Kraków 2011[1]
  • Koniec systemu władzy. Polityka ekipy gen. Wojciecha Jaruzelskiego w latach 1986–1989, Warszawa 2012
  • Między Majdanem a Smoleńskiem. Rozmawiają Piotr Legutko i Dobrosław Rodziewicz, Kraków 2012
  • Jaruzelski. Życie paradoksalne (współautor), Kraków 2015
  • Testament Prometeusza. Źródła polityki wschodniej III Rzeczypospolitej, Warszawa-Wojnowice 2018
  • Muzeum i zmiana. Losy muzeów narracyjnych (współredaktor, współautor), Warszawa-Kraków 2019
  • Inicjatywa Trójmorza: geneza, cele i funkcjonowanie (współautor z Agnieszką Orzelską-Stączek), Warszawa 2019
  • Three Revolutions: Mobilization and Change in Contemporary Ukraine I. Theoretical Aspects and Analyses on Religion, Memory, and Identity (współautor, współredaktor z Georges’em Minkiem i Iwoną Reichardt), Stuttgart 2019
  • Three Revolutions: Mobilization and Change in Contemporary Ukraine II. An Oral History of the Revolution on Granite, Orange Revolution, and Revolution of Dignity (współautor, współredaktor z Georges’em Minkiem, Iwoną Reichardt i Adamem Reichardtem), Stuttgart 2019
  • Spokojnie już nie będzie. Koniec naszej belle epoque (współautor z Agnieszką Lichnerowicz), Warszawa 2023
  • Abakanowicz. Trauma i sława, Warszawa 2023

Przypisy edytuj

  1. a b c Biografia, pawelkowal.pl [zarchiwizowane 2012-04-01].
  2. a b c Dr hab. Paweł Robert Kowal, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI) [dostęp 2019-02-23].[martwy link]
  3. Adiunkci w ISP PAN, isppan.waw.pl [zarchiwizowane 2015-12-06].
  4. European Civilization Chair, coleurope.eu [zarchiwizowane 2019-06-16] (ang.).
  5. Ogólnopolski wykaz osób, którym nadano stopień doktora lub doktora habilitowanego [online], polon.nauka.gov.pl [dostęp 2019-03-27].
  6. Profesorowie ISP PAN, isppan.waw.pl [zarchiwizowane 2019-04-03].
  7. Dr hab. Paweł Kowal [online], uw.edu.pl [dostęp 2021-10-26].
  8. Editorial Team, sprawymiedzynarodowe.waw.pl [zarchiwizowane 2020-03-07] (ang.).
  9. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 8 czerwca 2009 r. o wynikach wyborów posłów do Parlamentu Europejskiego przeprowadzonych w dniu 7 czerwca 2009 r. (Dz.U. z 2009 r. nr 88, poz. 729).
  10. Paweł Kowal prezesem PJN [online], rmf24.pl, 4 czerwca 2011 [dostęp 2011-06-05].
  11. Aktualny skład RBN, rbn.gov.pl, 20 września 2011 [zarchiwizowane 2012-07-29].
  12. Polska Razem to nazwa nowej partii Jarosława Gowina, gazeta.pl, 7 grudnia 2013 [zarchiwizowane 2013-12-11].
  13. Wybory do Parlamentu Europejskiego zarządzone na dzień 25 maja 2014 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2014-06-18].
  14. Paweł Kowal nie wystartuje w wyborach do parlamentu [online], wp.pl, 7 września 2015 [dostęp 2017-11-25].
  15. Piotr Ogórek, Wybory parlamentarne 2019. Paweł Kowal liderem listy KO w Krakowie. Oficjalne listy [online], gazetakrakowska.pl, 30 lipca 2019 [dostęp 2019-08-10].
  16. Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2019 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2019-10-15].
  17. Posłowie IX kadencji: Paweł Kowal [online], sejm.gov.pl [dostęp 2021-08-05].
  18. Wybory do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej 2023 [online], pkw.gov.pl [dostęp 2023-10-19].
  19. Posłowie X kadencji: Paweł Kowal [online], sejm.gov.pl [dostęp 2023-11-21].
  20. Rada KEW, kew.org.pl [zarchiwizowane 2013-10-04].
  21. O ISP: Rada Programowa, isp.org.pl [zarchiwizowane 2011-04-17].
  22. Honorowy członek Ochotniczej Straży Pożarnej w Choczni, pawelkowal.pl, 28 marca 2008 [zarchiwizowane 2012-09-07].
  23. Energia dla Europy [online], rejestr.io [dostęp 2021-08-05].
  24. Otwarcie Przedstawicielstwa „Polska Akademia Nauk” w Kijowie, pan.pl [dostęp 2015-12-06] [zarchiwizowane 2015-12-06].
  25. O nas [online], medycznaracjastanu.pl [dostęp 2021-08-05].
  26. Fundacja Kaukaska [online], rejestr.io [dostęp 2021-08-05].
  27. PO krytykuje Poncyljusza za „utrwalanie stereotypów” o kobietach [online], dziennik.pl, 8 czerwca 2011 [dostęp 2011-06-09].
  28. Podziękowanie za zasługi w umacnianiu wolności, prezydent.pl, 11 listopada 2014 [zarchiwizowane 2014-11-11].
  29. Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 21 lipca 2014 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2014 r. poz. 1020).
  30. Chancelaria das Ordens Honoríficas Portuguesas [online], dre.pt, 26 lutego 2009 [dostęp 2010-09-12] (port.).
  31. Указ Президента України № 739/2007, president.gov.ua, 21 sierpnia 2007 [zarchiwizowane 2014-07-11] (ukr.).
  32. Order „Za Zasługi”, pawelkowal.pl, 23 grudnia 2009 [zarchiwizowane 2012-09-07].
  33. Medal Zasłużony Kulturze – Gloria Artis, mkidn.gov.pl [zarchiwizowane 2021-10-04].
  34. Rozstrzygnięto V edycję Nagrody im prof. Tomasza Strzembosza, pap.pl, 18 września 2013 [zarchiwizowane 2013-10-01].
  35. Ranking europosłów [online], polityka.pl, 18 czerwca 2013 [dostęp 2014-02-06].
  36. Paweł Kowal laureatem Nagrody „Rzeczpospolitej” im. Jerzego Giedroycia [online], „Rzeczpospolita”, 4 grudnia 2014 [dostęp 2014-12-04].
  37. Nagrody Pojednania rozdane, ekai.pl, 10 czerwca 2015 [zarchiwizowane 2015-12-06].
  38. Laureaci Nagród Przeglądu Wschodniego za rok 2018 [online], uw.edu.pl, 26 lutego 2019 [dostęp 2019-08-13].
  39. Poznaliśmy laureatów Nagrody Klio [online], rynek-ksiazki.pl, 5 grudnia 2023 [dostęp 2023-12-05].

Bibliografia edytuj

  • Paweł Kowal [online], europarl.europa.eu [dostęp 2021-08-05].
  • Sejm Rzeczypospolitej Polskiej. V kadencja. Przewodnik, Warszawa: Wydawnictwo Sejmowe, 2006.
  • Posłowie IX kadencji: Paweł Kowal [online], sejm.gov.pl [dostęp 2021-08-05].

Linki zewnętrzne edytuj

  • Paweł Kowal [online], pawelkowal.pl [dostęp 2021-08-05].