Petteri Orpo
Antti Petteri Orpo (ur. 3 listopada 1969 w Köyliö[1]) – fiński polityk, poseł do Eduskunty, działacz i od 2016 lider Partii Koalicji Narodowej, w latach 2014–2015 minister rolnictwa i leśnictwa, od 2015 do 2016 minister spraw wewnętrznych, w latach 2016–2019 minister finansów, od 2017 do 2019 jednocześnie wicepremier, w 2023 przewodniczący parlamentu, od 2023 premier Finlandii.
.jpg)
| |
| Data i miejsce urodzenia |
3 listopada 1969 |
|---|---|
| Premier Finlandii | |
| Okres |
od 20 czerwca 2023 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Minister rolnictwa i leśnictwa Finlandii | |
| Okres |
od 24 czerwca 2014 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister spraw wewnętrznych Finlandii | |
| Okres |
od 29 maja 2015 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister finansów Finlandii | |
| Okres |
od 22 czerwca 2016 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Odznaczenia | |
| |
Życiorys edytuj
W 1989 zdał egzamin maturalny, w 2002 uzyskał magisterium z nauk społecznych na Uniwersytecie w Turku. W latach 1994–1996 był sekretarzem generalnym uczelnianej organizacji studenckiej, w latach 1997–1998 pełnił funkcje sekretarza generalnego krajowego związku studentów. Później zatrudniony jako etatowy pracownik Partii Koalicji Narodowej (dyrektor regionu Finlandia Południowo-Zachodnia i zastępca sekretarza partii), a także jako doradca ministra spraw wewnętrznych i dyrektor ds. biznesowych w centrum edukacji dorosłych w Turku[1].
Wybierany do rady miejskiej w Turku i do rady regionu. W 2007 po raz pierwszy uzyskał mandat deputowanego do Eduskunty. W 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję. W 2012 stanął na czele frakcji poselskiej swojego ugrupowania[1]. W 2014 powołany na urząd ministra rolnictwa i leśnictwa w rządzie Alexandra Stubba[2]. W 2015 wybrany do fińskiego parlamentu na kolejną kadencję. 29 maja tegoż roku wszedł w skład nowego gabinetu Juhy Sipili jako minister spraw wewnętrznych[3].
11 czerwca 2016 został wybrany na nowego przewodniczącego Partii Koalicji Narodowej, pokonując ubiegającego się o reelekcję Alexandra Stubba[4]. 22 lipca tegoż roku zastąpił Alexandra Stubba również na urzędzie ministra finansów[5]. 28 czerwca 2017 dodatkowo objął stanowisko wicepremiera[6].
W wyborach w 2019 utrzymał mandat deputowanego[7]. Jego ugrupowanie nie znalazło się w kolejnej koalicji rządowej, w czerwcu 2019 Petteri Orpo zakończył pełnienie funkcji wicepremiera i ministra. W 2023 z powodzeniem ubiegał się o poselską reelekcję[8], Partia Koalicji Narodowej zajęła wówczas pierwsze miejsce, zwiększając o 10 miejsc swoją parlamentarną reprezentację. W kwietniu 2023 został przewodniczącym Eduskunty[9].
Jako lider zwycięskiej formacji prowadził rozmowy koalicyjne. Po kilku tygodniach ogłoszono zawarcie porozumienia między Kok., prawicową Partią Finów, Szwedzką Partią Ludową oraz Chrześcijańskimi Demokratami[10]. 20 czerwca 2023 Eduskunta zatwierdziła Petteriego Orpa na stanowisku premiera[11]. Tego samego dnia jego gabinet został zaprzysiężony przez prezydenta Sauliego Niinistö, rozpoczynając tym samym urzędowanie[12].
Odznaczenia edytuj
W 2015 został odznaczony Krzyżem Wielkim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej[13].
Zobacz też edytuj
Przypisy edytuj
- ↑ a b c Profil na stronie Eduskunty. [dostęp 2014-06-23]. (fiń.).
- ↑ Eduskunta valitsi Stubbin pääministeriksi. hs.fi, 23 czerwca 2014. [dostęp 2014-06-23]. (fiń.).
- ↑ Prime Minister Sipilä's Government. valtioneuvosto.fi, 29 maja 2015. [dostęp 2015-05-29]. (ang.).
- ↑ Nyt se ratkesi! Petteri Orpo on kokoomuksen uusi puheenjohtaja – Stubb sivuun. iltasanomat.fi, 11 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-30]. (fiń.).
- ↑ Nyt se on varmaa: Risikko ja Mykkänen ministereiksi – Grahn-Laasonen jatkaa. iltalehti.fi, 21 czerwca 2016. [dostęp 2016-06-30]. (fiń.).
- ↑ Petteri Orpo. valtioneuvosto.fi. [dostęp 2017-11-28]. (fiń.).
- ↑ Eduskuntavaaleissa 2019 valitut kansanedustajat. eduskunta.fi, 15 kwietnia 2019. [dostęp 2021-10-09]. (fiń.).
- ↑ Parliamentary Elections 2023: Results: Whole country: Elected. vaalit.fi. [dostęp 2023-04-03]. (ang.).
- ↑ Rulers: Finland: Ministries, etc.. rulers.org. [dostęp 2023-04-28]. (ang.).
- ↑ Finland's conservatives to form coalition with far-right. dw.com, 15 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (ang.).
- ↑ Ronan Browne, Mark B. Odom: Finland has a new government. 20 czerwca 2023opublikowany=yle.fi. [dostęp 2023-06-20]. (ang.).
- ↑ Pääministeri Orpon hallitus nimitettiin. valtioneuvosto.fi, 20 czerwca 2023. [dostęp 2023-06-20]. (fiń.).
- ↑ M.P. z 2015 r. poz. 455