Pieris

Pieris
	; Pieris kwiecisty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	wrzosowce
Rodzina	wrzosowate
Rodzaj	pieris
	Nazwa systematyczna
	Pieris D. Don; Edinburgh New Philos. J., BPH 354.37, 1834
	Typ nomenklatoryczny
	Pieris formosa (Wallich) D. Don
Synonimy
	Pieridia H. G. L. Reichenbach;
	Pieridia H. G. L. Reichenbach;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Pieris (Pieris D. Don) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Obejmuje 9 gatunków zimozielonych krzewów i małych drzew^[4]. Występują we wschodniej Azji, południowo-wschodniej części USA oraz w zachodniej części Kuby. Zasiedlają widne lasy i tereny skaliste. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, zwłaszcza w odmianach ozdobnych^[5].

Morfologia edytuj

Pokrój: Okazałe, wolno rosnące krzewy dorastające do 3–4 m wysokości (kultywary do 1 m). W naturze niektóre gatunki rosną w formie niewielkich drzew do 8 m wysokości^[5]. Pędy pokryte włoskami wielokomórkowymi, czasem szorstkimi, u niektórych gatunków jednokomórkowymi, gęstymi lub rzadkimi^[6].
Liście: Wieczniezielone lub sezonowe, skrętoległe, czasem w pozornych okółkach (po trzy), ogonkowe^[7]^[6]. Blaszka jajowata do eliptycznej, zwykle skórzasta, całobrzega, drobno piłkowana lub ząbkowana (czasem z wydatnymi ząbkami^[7]), płaska na brzegu lub podwinięta^[6].
Kwiaty: Zebrane w kwiatostany szczytowe lub kątowe, wyrastające na ubiegłorocznych pędach, groniaste lub wiechowate^[6]. Szypułki kwiatowe wsparte dwiema przysadkami^[6]. Działek kielicha i płatków korony jest po 5. Płatki zrośnięte w koronę beczułkowatą lub nieco walcowatą, z krótkimi łatkami na końcach, zwykle barwy białej. Pręcików jest 10, krótszych od korony, z nitkami nagimi lub owłosionymi, tuż pod pylnikami z wydatnymi ząbkami. Zalążnia 5-komorowa, z szyjką zwieńczoną główkowatym znamieniem^[6].
Owoce: Suche, kulistawe do jajowatych torebki zawierające liczne (od 40 do 100) nasiona^[6].

Systematyka edytuj

Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Lyonieae i podrodziny Vaccinioideae w obrębie rodziny wrzosowatych Ericaceae^[8].

Wykaz gatunków^[4]

Pieris amamioshimensis Setoguchi & Y.Maeda
Pieris cubensis (Griseb.) Small
Pieris floribunda (Pursh) Benth. & Hook.f. – pieris kwiecisty
Pieris formosa (Wall.) D.Don
Pieris japonica (Thunb.) D.Don ex G.Don – pieris japoński
Pieris koidzumiana Ohwi
Pieris nana Makino
Pieris phillyreifolia (Hook.) DC.
Pieris swinhoei Hemsl.

Uprawa edytuj

Roślina ozdobna. W ogrodzie te rośliny powinny znajdować się w miejscu półcienistym (w pełnym słońcu dochodzi do poparzenia liści), osłoniętym (np. drzewami lub krzewami iglastymi, liściastymi) przed chłodnymi, zimowymi wiatrami. Tylko kilka gatunków można uprawiać w Polsce (najcieplejsze rejony, ale dobrze radzą sobie także na wschodzie Polski). Wymagają gleb kwaśnych (mają podobne wymagania do różaneczników), lekko wilgotnych, okrycia na zimę (agrowłóknina, gałązki drzew iglastych), chociaż młode okazy, całkowicie przykryte śniegiem też dobrze zimują. Czasami roślinom przymarzają wierzchołki pędów – jednak szybko się regenerują. Pierisy najlepiej sadzić wiosną do mieszaniny kwaśnego torfu, próchnicy, przegnitego igliwia, kory lub trocin. Ziemię wokół nich należy ściółkować (można też posadzić rośliny zadarniające: barwinki, tiarelle, epimedium ...). Przed zimą nasze okazy obficie nawadniamy, podlewamy je także w okresie zimy (gdy ziemia rozmarza).

Przypisy edytuj

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).
↑ ^a ^b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-22].
↑ ^a ^b Pieris D.Don. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-10-24].
↑ ^a ^b Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Volume I. Trees and shrubs. London: MacMillan, 2002, s. 202. ISBN 0-333-73003-8.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Pieris D. Don. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-10-24].
↑ ^a ^b Fang Ruizheng; Peter F. Stevens: Pieris D. Don. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-10-24].
↑ Genus Pieris D. Don. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-10-24].

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).

[A-3] Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-22].

[powo-4] Pieris D.Don. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-10-24].

[philipstree-5] Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Volume I. Trees and shrubs. London: MacMillan, 2002, s. 202. ISBN 0-333-73003-8.

[america-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g Pieris D. Don. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-10-24].

[china-7] Fang Ruizheng; Peter F. Stevens: Pieris D. Don. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-10-24].

[grin-8] Genus Pieris D. Don. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-10-24].

[4]

[5]

[1]

[2]

[3]

[6]

[7]

[8]