Pierwszy człowiek
Pierwszy człowiek (ang. First Man) – amerykański dramat biograficzny z 2018 roku w reżyserii Damiena Chazelle’a. Scenariusz filmu oparto na książce Jamesa R. Hansena o tym samym tytule (oryg. First Man: The Life of Neil A. Armstrong).
.jpg)
| |
| Gatunek | |
|---|---|
| Rok produkcji | |
| Data premiery |
29 sierpnia 2018 (świat) |
| Kraj produkcji |
Stany Zjednoczone |
| Język |
angielski |
| Czas trwania |
141 min |
| Reżyseria | |
| Scenariusz | |
| Główne role |
Ryan Gosling |
| Muzyka | |
| Zdjęcia | |
| Scenografia | |
| Kostiumy | |
| Montaż | |
| Produkcja |
Wyck Godfrey |
| Wytwórnia |
Universal Pictures |
| Dystrybucja |
Universal Pictures |
| Budżet |
59 mln dolarów |
| Strona internetowa | |
Fabuła edytuj
Początek lat 60. XX wieku. Po śmierci córeczki pilot samolotów rakietowych, Neil Armstrong postanawia pracować dla NASA i aplikuje o przyjęcie do programu Gemini. Zostaje zakwalifikowany i wraz z rodziną przenosi się do Houston, gdzie poznaje Eda White’a i Elliota See. Kilka lat później zostaje mu powierzone dowództwo nad misją Gemini 8, podczas której odbywa się pierwsze w historii dokowanie dwóch statków kosmicznych na orbicie. Dochodzi jednak do awarii silnika manewrowego, w wyniku którego Armstrong wraz z drugim astronautą cudem wracają na Ziemię. Rok po tragedii Apollo 1, w której ginie trzech astronautów, w tym Ed White, Armstrong dowiaduje się, że został dowódcą misji Apollo 11, której celem jest pierwsze w historii lądowanie człowieka na Księżycu.
Obsada edytuj
- Ryan Gosling jako Neil Armstrong
- Claire Foy jako Janet Armstrong
- Jason Clarke jako Ed White
- Kyle Chandler jako Deke Slayton
- Corey Stoll jako Buzz Aldrin
- Patrick Fugit jako Elliott See
- Christopher Abbott jako David Scott
- Ciarán Hinds jako Bob Gilruth
- Olivia Hamilton jako Patricia White
- Pablo Schreiber jako Jim Lovell
- Shea Whigham jako Gus Grissom
- Lukas Haas jako Michael Collins
- Ethan Embry jako Pete Conrad
- Brian d’Arcy James jako Joseph A. Walker
- Cory Michael Smith jako Roger Chaffee
- Kris Swanberg jako Marilyn See
- J.D. Evermore jako Christopher C. Kraft Jr.
- John David Whalen jako John Glenn
- Ben Owen jako John Hodge
- Shawn Eric Jones jako Wally Schirra
Produkcja edytuj
W marcu 2003 roku Clint Eastwood ogłosił, że nabył prawa do ekranizacji biograficznej książki o życiu Neill Armstronga pt. First Man: The Life of Neil A. Armstrong. Jej ekranizacją miała zająć się wytwórnia Warner Bros., ale sam aktor nie planował się w niej pojawić[1].
Produkcja nie doszła do skutku, a projektem w 2010 roku zainteresowały się wytwórnie Universal i DreamWorks. W roli reżysera obsadzono Damiena Chazelle’a, który z kolei wybrał Josha Singera do przepisania istniejącego scenariusza[2]. Do współpracy nad filmem zatrudniono także autora książki Jamesa Hansena[3].
Główne zdjęcia rozpoczęły się w listopadzie 2017 roku w Atlancie. Reżyser wraz z operatorem Linusem Sandgrenem postanowili zrealizować film w trzech formatach: 16 mm, 35 mm oraz w systemie IMAX. Pierwszy format wykorzystano do nakręcenia scen wewnątrz statku kosmicznego, drugi w domu Armstronga i pomieszczeniach NASA[4], a trzeci do realizacji zdjęć, które rozgrywają się na Księżycu[5].
Zrezygnowano także z techniki green screen, a zamiast tego zastosowano 10-metrowej długości wyświetlacze LED, na których symulowano przestrzeń kosmiczną. Obok ekranów ustawiono symulatory pojazdów kosmicznych, a ich ruchy zsynchronizowano z obrazami wyświetlanymi na ekranach. Reżyser wybrał tę technikę, by aktorzy mogli lepiej wczuć się w swoje role i zamiast zielonego ekranu mogli od razu widzieć efekty wizualne[6].
Odbiór edytuj
Box office edytuj
Przy budżecie szacowanym na 59 milionów dolarów, Pierwszy człowiek zarobił w USA i Kanadzie prawie 45 mln USD, a w pozostałych krajach równowartość blisko 61 mln USD; łącznie 105,7 miliona[7].
Reakcja krytyków edytuj
Film został dobrze odebrany przez krytyków. W agregatorze recenzji Rotten Tomatoes 87% z 457 recenzji uznano za pozytywne, a średnia ocen wystawionych na ich podstawie wyniosła 8,1 na 10[8]. Z kolei w agregatorze Metacritic średnia ważona ocen z 56 recenzji wyniosła 84 punkty na 100[9].
Nagrody i nominacje edytuj
Pierwszy człowiek był nominowany do Oscara za najlepszą scenografię, najlepszy dźwięk, najlepszy montaż dźwięku i najlepsze efekty specjalne, zwyciężając w ostatniej kategorii[10].
Przypisy edytuj
- ↑ Eastwood to direct astronaut film biography. articles.latimes.com. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ Kristopher Tapley: How Neil Armstrong Biopic ‘First Man’ Achieved Lift-Off. variety.com. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ Justin Kroll: Ryan Gosling, Damien Chazelle to Reteam on Neil Armstrong Biopic. variety.com. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ How Cinematographer Linus Sandgren Used Format to Change Visual Tone In 'First Man. nofilmschool.com. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ First Man’: How Damien Chazelle Used Handheld 16mm Cameras to Cut Through the Neal Armstrong Myth. indiewire.com. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ Beyond Christopher Nolan: ‘First Man’ Redefines In-Camera VFX. indiewire.com. [dostęp 2018-11-11]. (ang.).
- ↑ First Man. Box Office Mojo. [dostęp 2021-12-23]. (ang.).
- ↑ First Man. Rotten Tomatoes. [dostęp 2021-12-23]. (ang.).
- ↑ First Man. Metacritic. [dostęp 2021-12-23]. (ang.).
- ↑ The 91st Academy Awards. oscars.org. [dostęp 2023-07-01]. (ang.).
Linki zewnętrzne edytuj
- Strona oficjalna. firstman.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-05-10)].
- Pierwszy człowiek w bazie Filmweb
- Pierwszy człowiek w bazie IMDb (ang.) (ang.)