Wikipedia

Piotr Machalica

polski aktor

Piotr Machalica (ur. 13 lutego 1955 w Pszczynie, zm. 14 grudnia 2020 w Warszawie) – polski aktor teatralny, filmowy, telewizyjny i dubbingowy, wykonawca piosenki aktorskiej.

Piotr Machalica
Ilustracja
Piotr Machalica (2013)
Data i miejsce urodzenia

13 lutego 1955
Pszczyna

Data i miejsce śmierci

14 grudnia 2020
Warszawa

Zawód

aktor

Współmałżonek

Małgorzata Machalica
(1985-2005; rozwód)
Aleksandra Sosnowska
(2020; jego śmierć)

Lata aktywności

1979–2020

Zespół artystyczny
Teatr im. Adama Mickiewicza w Częstochowie
Odznaczenia
Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”
Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Faksymile
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Życiorys edytuj

Wczesne lata edytuj

Urodził się i wychowywał w Pszczynie jako syn Maryli i aktora Henryka Machalicy[1]. Wywodził się z aktorskiej rodziny. Miał starszych braci–bliźniaków (ur. 7 lutego 1952): Krzysztofa, instruktora sportowego Zastalu Zielona Góra, i Aleksandra, aktora Poznańskiego Teatru Nowego, oraz dwie przyrodnie siostry[2]. W 1962, kiedy miał siedem lat wraz z rodziną zamieszkał w Zielonej Górze w mieszkaniu przeznaczonym dla aktorów Teatru Lubuskiego[1].

Uczęszczał do zielonogórskiej Szkoły Podstawowej nr 2 im. Bolesława Chrobrego przy ul. Długiej[1]. Po rozwodzie rodziców w sierpniu 1969 przeniósł się z ojcem do Warszawy, gdzie uczęszczał do XLI Liceum Ogólnokształcącego im. Joachima Lelewela[1]. Imał się różnych zajęć, m.in. był pomocnikiem bibliotekarza i fotografa oraz wykonywał różne prace rzemieślnicze w Teatrze Narodowym[1]. Pracował w izbie wytrzeźwień, rozważał też pójście do seminarium duchownego[3]. W 1981 ukończył studia na PWST w Warszawie.

Kariera ekranowa edytuj

 
Piotr Machalica (2013)
 
Piotr Machalica (2013)
 
Piotr Machalica (2007)

Po raz pierwszy trafił na ekran jeszcze podczas studiów jako mnich w filmie poetyckim fantasy Lecha Majewskiego Rycerz (1979) z Piotrem Skargą w roli tytułowej. W serialu Janusza Zaorskiego Punkt widzenia (1980) pojawił się jako kolega Włodka (Bogusław Linda). Za rolę ks. Piotra Wawrzyniaka w serialu historycznym Jerzego Sztwiertni Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy (1981) otrzymał nagrodę I stopnia przewodniczącego Komitetu ds. Radia i TV za osiągnięcia aktorskie. Wystąpił w roli kierownika domu kultury w dramacie politycznym Feliksa Falka Sny i marzenia (1981). Wkrótce zagrał główne role w kilku uznanych produkcjach Jacka Bromskiego: jako Jan Tarnowski, brat Stefana (Bogusław Linda) w dramacie psychologicznym Ceremonia pogrzebowa (1984), jako milicjant kapitan Popczyk w dramacie sensacyjnym Zabij mnie glino (1987), w roli seksuologa Olgierda Pasikonika w komedii erotycznej Sztuka kochania (1989) oraz jako Henryk Kowalczyk w dramacie politycznym Kuchnia polska (1991) i melodramacie 1968. Szczęśliwego Nowego Roku (1992). U Janusza Kijowskiego zagrał w Maskaradzie (1986) i Stanie strachu (1988). W ekranizacji powieści Fiodora Dostojewskiego Biesy (Les Possédés, 1988) w reż. Andrzeja Wajdy zagrał postać Maurycego Nikołajewicza. W 1991 Nagrodę im.Stanisława Wyspiańskiego.

Krzysztof Kieślowski zaangażował go do roli Romana w melodramacie Krótki film o miłości (1988) i Dekalogu IX (1988) oraz epizodu jako człowiek pod kantorem w czarnej komedii Trzy kolory. Biały (1993). W komedii Krzysztofa Krauzego Nowy Jork, czwarta rano (1988) wystąpił jako Wacek, kucharz w barze „Błysk” i perkusista. Wziął udział w produkcjach Janusza Majewskiego – serialu Bar Atlantic (1996), Złocie dezerterów (1998) i Kameleonie (2001). W dramacie Andrzeja Żuławskiego Szamanka (1996) wystąpił w podwójnej roli - jako ojciec Anny (Agnieszka Wagner) i mężczyzna bez nóg na dworcu. W dramacie sensacyjnym Marka Kondrata Prawo ojca (1999) pojawił się jako Robert, przyjaciel Michała (Marek Kondrat). W 2011 odebrał nagrodę Wielki Ukłon na Festiwalu Filmowym Quest Europe w Zielonej Górze.

Kariera sceniczna edytuj

W latach 1981–2006 występował w Teatrze Powszechnym w Warszawie[4], gdzie odniósł sukces w roli przyjaciela domu Alfreda w komedii Aleksandra Fredry Mąż i żona (1993) w reż. Krzysztofa Zaleskiego, za którą w 1995 otrzymał nagrodę w plebiscycie publiczności dla Najprzyjemniejszego Aktora na I Ogólnopolskim Festiwalu Sztuk Przyjemnych w Łodzi, a jego ostatnią rolą w Powszechnym był Kasper w komedii Aleksandra Fredry Gwałtu, co się dzieje! (2006) w reż. Gabriela Gietzky’ego.

Grał w warszawskich teatrach: Prezentacje (1983), Ochoty (1985), Na Targówku (1989-1999), Ateneum (1991-2003), Studiu Buffo (1994–1996, 2014), Komedia (2002–2005), Nowym (2002), Muzycznym „Roma” (2002), Syrena (2004)[4], Na Woli (2006), Narodowym (2006), Bajka (2007–2008), Polonia (2008-2021), Och-Teatrze (2010–2020), 6. piętro (2015) oraz Nowym w Poznaniu (2001), Rozrywki w Chorzowie (2007), Atelier im. Agnieszki Osieckiej w Sopocie (2010-2015) i im. Jaracza w Olsztynie (2016).

Był uznanym wykonawcą piosenki aktorskiej. Śpiewał głównie piosenki Okudżawy i Brassensa. W 1986 otrzymał nagrodę na XXIII Krajowym Festiwalu Piosenki Polskiej w Opolu za wykonanie „Piosenki pieska pokojowego”, która była bardzo czytelną aluzją polityczną[5]. W jego repertuarze były też piosenki Wojciecha Młynarskiego i Jana Wołka[3]. Wydał płyty: Złota kolekcja: Portret muzyczny: Brassens i Okudżawa (2002), Moje chmury płyną nisko (2012), Piaskownica (2015)[6] i Mój ulubiony Młynarski (2019).

Od 1 lipca 2006 do 2018 był dyrektorem artystycznym Teatru im. Mickiewicza w Częstochowie[7]. W 2014 otrzymał Złoty Liść Retro na Festiwalu Piosenki Retro im. Mieczysława Fogga w Warszawie dla przedstawienia Hemar w chmurach. Kabaret. Z częstochowską publicznością jako dyrektor pożegnał się śpiewanym spektaklem MACHALista przebojów (2018)[7].

Życie prywatne edytuj

 
Ławeczka Piotra Machalicy w Częstochowie.

W latach 1985-2005 był żonaty z aktorką Małgorzatą, z którą miał dwoje dzieci: Franciszka (ur. 1982) – grafika, i Sonię (ur. 1985)[8][9][10]. W latach 1999-2007 był związany z aktorką Edytą Olszówką[11]. 19 września 2020 poślubił Aleksandrę Sosnowską[12]. W 2013 przeszedł operację serca[13].

W nocy z 13 na 14 grudnia 2020, pogotowie zabrało Piotra Machalicę w ciężkim stanie z domu do szpitala. Aktor został wprowadzony w śpiączkę farmakologiczną i podłączony do respiratora. Zmarł 14 grudnia nad ranem w Centralnym Szpitalu Klinicznym MSWiA w Warszawie w wieku 65 lat[14][15]. Był zakażony wirusem SARS-CoV-2[16]. 18 grudnia odprawiona została msza pogrzebowa w Kościele św. Brata Alberta i św. Andrzeja Apostoła w Warszawie. Następnego dnia urnę z jego prochami złożono w grobie rodzinnym żony na Cmentarzu św. Rocha w Częstochowie (sektor 1, rząd A, miejsce 8A)[17].

1 lipca 2022 roku została odsłonięta w Częstochowie ławeczka aktora.

Odznaczenia i nagrody edytuj

 
Odcisk dłoni w Promenadzie Gwiazd w Międzyzdrojach

Filmografia edytuj

Aktor edytuj

Polski dubbing edytuj

Oprawa muzyczna edytuj

Dyskografia edytuj

Solowa edytuj

We współpracy edytuj

Gościnnie edytuj

Przypisy edytuj

  1. ↑ a b c d e Tomasz Czyżniewski: Między nami Machalicami. „Gazeta Lubuska”, 29 maja 2011. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-30)]. (pol.).
  2. ↑ Dorota Steinhagen: Nie żyje aktor Piotr Machalica, wieloletni dyrektor artystyczny teatru w Częstochowie. „Gazeta Wyborcza”, 14 grudnia 2020. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-16)]. (pol.).
  3. ↑ a b Niedługo przed śmiercią odmówił pracy w TVN. Miał ważny powód. Onet.pl, 14 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2024-01-14)]. (pol.).
  4. ↑ a b Monika Mokrzycka-Pokora: Artysta: Piotr Machalica – życie i twórczość. Culture.pl, luty 2012; aktualizacja: NMR, grudzień 2020. [dostęp 2021-05-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-05-02)]. (pol.).
  5. ↑ Anna Ciastoń: Piotr Machalica - cieszył się ślubem jak dziecko. „Twój Styl”, 14 grudnia 2020. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-30)]. (pol.).
  6. ↑ Piotr Machalica w bazie Discogs.com (ang.)
  7. ↑ a b “MACHALista przebojów” na zakończenie kadencji dyrektorskiej Piotra Machalicy!. czestochowskie24.pl, 20 sierpnia 2018. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-30)]. (pol.).
  8. ↑ „Życie na Gorąco”, nr 46/13 listopada 2014, s. 35.
  9. ↑ Katarzyna Piątkowska: Piotr Machalica: „Dzieciaki żyją swoim życiem, pracują, mają swoje dzieci. Jestem szczęśliwy. „Viva Polska”, 1 grudnia 2020. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-30)]. (pol.).
  10. ↑ Nie jestem facetem łatwym, „Pani Domu” nr 32/5 sierpnia 1998, str. 52
  11. ↑ Piotr Machalica Dating. FamousFix.com. [dostęp 2020-12-19]. (ang.).
  12. ↑ Karolina Chibowska: Nie afiszował się miłością. Trzy miesiące temu w tajemnicy wziął ślub z wieloletnią partnerką. Plejada.pl, 14 grudnia 2020. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-14)]. (pol.).
  13. ↑ Anna Skalik: WP: Piotr Machalica jest w szpitalu. Krystyna Janda potwierdza doniesienia. Radio Zet, 13 grudnia 2020. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-30)]. (pol.).
  14. ↑ Artur Bartkiewicz: Nie żyje Piotr Machalica. Miał 65 lat. „Rzeczpospolita”, 14 grudnia 2020. [dostęp 2020-12-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-14)]. (pol.).
  15. ↑ Pola Dąbrowska: Piotr Machalica nie żyje. „Vogue”, 14 grudnia 2020. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-30)]. (pol.).
  16. ↑ Zmarł aktor Piotr Machalica. „Gość Niedzielny”. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2021-04-30)]. (pol.).
  17. ↑ Kamil Dachnij: Pogrzeb Machalicy. Wirtualna Polska, 19 grudnia 2020. [dostęp 2021-04-30]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-12-19)]. (pol.).

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Piotr_Machalica&oldid=72506476”