Piotr Svačić (zm. 1097 w górach Gvozd[2]) – król Chorwacji w latach 1093–1097 z rodu Svačiciów.

Piotr Svačić
Ilustracja
Pomnik króla
król Chorwacji
Okres

od 1093
do 1097

Poprzednik

Stefan II

Następca

Koloman Uczony[1]

Dane biograficzne
Data urodzenia

?

Data śmierci

1097

Ojciec

nieznany z imienia

Matka

nieznana z imienia

Żona

?

Dzieci

?

Mapa Europy około 1097 roku. Widoczne Królestwo Chorwacji w stanie sprzed inwazji węgierskiej.

Przed objęciem tronu edytuj

Piotr Svačić pochodził z chorwackiej rodziny szlacheckiej. W zależności od źródła jego ród nazywał się Svačić albo Snačić. Przypuszcza się, że był bratankiem księcia Slaveca[3].

Jego rzeczywista kariera rozpoczęła się wraz z bezpotomną śmiercią króla Chorwacji Stefana II w 1091 roku. Był świadkiem zwiększającego się kryzysu politycznego w Chorwacji, którego kulminacją było wkroczenie wojsk króla węgierskiego Władysława I Świętego do skłóconej politycznie Chorwacji w 1091 roku na prośbę wdowy po królu Dymitrze Zwonimirze i jednocześnie siostry Władysława, Heleny[4].

Panowanie edytuj

Przełom nastąpił w 1093 roku, gdy przedstawiciele chorwackiej szlachty i duchowieństwa przeciwni roszczeniom Węgier wybrali Piotra Svačicia na króla Chorwacji, co poparł sam cesarz bizantyjski Aleksy I Komnen[3]. Został także zaakceptowany przez miasta Dalmacji jako władca całej Chorwacji; prawdopodobnie przywrócił panowanie chorwackie nad Slawonią[5], pokonując ówczesnego władcę Slawonii, węgierskiego księcia Almosa[6][7]. Nowo wybrany król Chorwacji rozpoczął swoje panowanie od normalizacji stosunków z terytoriami, które oparły się węgierskiej inwazji. Na swoją siedzibę wybrał miasto Knin[8].

Wojna i śmierć edytuj

W 1095 roku na tron węgierski wstąpił Koloman, który okazał się być bardzo groźnym sąsiadem. Podczas I wyprawy krzyżowej z 1096 roku jego talent do dyplomacji i sprawnego zarządzania państwem doprowadził do maksymalnego zmniejszenia negatywnych skutków obecności krzyżowców, a także dopuszczenia nielicznych ich sił do przejścia przez terytorium Węgier w kierunku Ziemi Świętej[9]. Blokowanie pochodu krzyżowców zdenerwowało papieża Urbana II[3]. Być może konflikt z papiestwem doprowadził do zaatakowania rok później osłabionej problemami wewnętrznymi Chorwacji. Po błyskawicznym podboju Dalmacji armia węgierska stoczyła bitwę na Górze Gvozd, w której zginął król Piotr Svačić[8].

Po śmierci króla edytuj

Koloman ostatecznie wygrał wojnę i podbił Chorwację[10], w konsekwencji czego koronował się w 1102 roku w Biogradzie na króla Chorwacji[11]. Zapoczątkowało to unię personalną pomiędzy Węgrami a Chorwacją, która odtąd była rządzona przez bana Chorwacji (wicekróla). Unia przetrwała aż do 1918 roku.

Przypisy edytuj

  1. Unia personalna węgiersko-chorwacka od 1102 roku.
  2. W. Felczakm T. Wasilewski, Historia Jugosławii, Wrocław, Zakł. Nar. im. Ossolińskich, 1985, s. 52 (pol.).
  3. a b c I. Voje, Nemirni Balkan, Ljubljana 1994, s. 62–63 (sl.).
  4. J. V. Fine, The Early Medieval Balkans: A Critical Survey from the Sixth to the Late Twelfth century, USA, The University of Michigan Press, 1991, s. 282, 284 (ang.).
  5. A. Babić, Zgodovina narodov Jugoslavije, Ljubljana, 1953, s. 202 (sl.).
  6. S. A. Sroka, Historia Węgier do 1526 roku w zarysie, Bydgoszcz 2000, s. 27, 29-31 (pol.).
  7. Książę Almos objął władzę nad Slawonią w 1091 roku.
  8. a b N. Klaić, Povijest Hrvata u srednjem vijeku, Globus, Zagreb 1990, s. 152–153 (chor.).
  9. L. Kontler, Madžarska zgodovina, Ljubljana 2005, s. 53 (węg.).
  10. Koloman I Uczony sprawował realną władzę w Chorwacji od 1097 roku.
  11. I. Goldstein, Hrvatski rani srednji vijek, Zagreb 1995, s. 46 (chor.).