Pirotyn (piryt magnetyczny) – minerał z gromady siarczków. Jest minerałem rzadkim. Nazwa pochodzi od gr. pyrrhos = ognisty.

Pirotyn
Ilustracja
Pirotyn pochodzący z Trepčy (region Mitrowica) (4,8 x 4,1 x 3,4 cm)
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

FeS – siarczek żelaza

Twardość w skali Mohsa

4

Przełam

nierówny

Łupliwość

wyraźna

Pokrój kryształu

słupki, tabliczki

Układ krystalograficzny

heksagonalny

Gęstość minerału

4,58 – 4,65 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

brązowomiedziowa ciemniejąca pod wpływem zmian powierzchniowych

Rysa

czarnoszara

Połysk

metaliczny

Charakterystyka edytuj

Właściwości edytuj

Występuje w skupienia zbitych i warstwowych. Tworzy kryształy tabliczkowe, słupkowe o sześciobocznym przekroju. Jest kruchy, nieprzezroczysty, wykazuje silne właściwości magnetyczne. Często zawiera domieszki niklu, kobaltu, złota, platyny.

Występowanie edytuj

W złożach hydrotermalnych, metasomatycznych, kontaktowych oraz w złożach powstałych w wyniku wietrzenia. Spotykany w skałach magmowych: gabrach, norytach, bazaltach.

Miejsca występowania:

Zastosowanie edytuj

  • do produkcji kwasu siarkowego,
  • źródło żelaza i siarki także: kobaltu, niklu, platyny, złota,
  • wydobywany w celu otrzymania pewnych metali, które zastępują żelazo w sieci krystalicznej,
  • ma znaczenie naukowe,
  • rzadki, poszukiwany kamień kolekcjonerski.

Zobacz też edytuj

Bibliografia edytuj

  • G.G. Gormaz, J.J. Casanovas: Atlas mineralogii, „Wiedza i życie”, 1992
  • W. Heflik, L. Natkaniec-Nowak: Minerały Polski, Wyd. „Antykwa”, 1998
  • J. Żaba: Ilustrowany słownik skał i minerałów, Videograf II, – 2003
  • W. Schumann: Minerały świata, O. Wyd. ”Alma-Press” 2003 r.

Linki zewnętrzne edytuj