Podział administracyjny Łotwy

Łotwa jest państwem unitarnym, w skład którego wchodzą 4 krainy historyczne: Liwonia, Łatgalia, Kurlandia i Semigalia (art. 3 Konstytucji Łotewskiej).

Do 30 czerwca 2009 Łotwa podzielona była na 26 okręgów (rejonów — rajons) i 7 miast wydzielonych (republikas pilsēta). 1 lipca 2009 weszła w życie reforma administracyjna uchwalona 18 grudnia 2008. Reformę tę wprowadzono ustawą Administratīvo teritoriju un apdzīvoto vietu likums. Zgodnie z artykułem 4 ustawy, podział administracyjny kraju ma się składać z trzech rodzajów jednostek: regionów (apriņķis), miast wydzielonych (republikas pilsēta) i powiatów (novads). Zgodnie z art. 5 region jest jednostką nadrzędną grupującą miasta wydzielone i powiaty. Artykuł 8 precyzuje, że novados dzielą się na gminy miejskie (novada pilsēta) i gminy wiejskie (novada pagasts)^[1]^[2].

Zaplanowano dwustopniowe wprowadzenie reformy — 1 lipca 2009 roku wprowadzono podział na 9 miast wydzielonych i 109 powiatów (od 2011 r. jest ich 110), w tym dniu rząd miał przygotować i przekazać do parlamentu projekt podziału kraju na regiony (apriņķis)^[3]. Termin przekazania parlamentowi projektu podziału Łotwy na regiony był przesuwany w kolejnych nowelizacjach ustawy — po nowelizacji z 2012 r. jest on określony na 31 grudnia 2013 roku^[2].

Miasta wydzielone edytuj

Lp.	Nazwa miasta	Powierzchnia km²	Ludność os.	Gęstość os./km²
1	Dyneburg	72,5	104809	1445,64
2	Jēkabpils	25,5	26573	1042,08
3	Jełgawa	60,3	65597	1087,84
4	Jurmała	99,8	56054	561,66
5	Lipawa	60,4	85121	1409,29
6	Ryga	307,2	715606	2329,45
7	Rzeżyca	17,5	35568	2032,46
8	Valmiera	18,2	27440	1507,69
9	Windawa	55,4	43087	777,74

Powiaty edytuj

Lp.	Nazwa powiatu	Siedziba władz	Powierzchnia km²	Ludność os.	Gęstość os./km²
1	Ādažu novads	Ādaži	162,9	9342	57,35
2	Aglonas novads	Agłona	392,7	4561	11,61
3	Aizkraukles novads	Aizkraukle	102,3	10080	98,53
4	Aizputes novads	Aizpute	640,2	10517	16,43
5	Aknīstes novads	Aknīste	285	3303	11,59
6	Alojas novads	Aloja	630,7	6152	9,75
7	Alsungas novads	Alsunga	190	1688	8,88
8	Alūksnes novads	Alūksne	1699,8	19558	11,51
9	Amatas novads	Drabeši	741,8	6369	8,59
10	Apes novads	Ape	545,1	4379	8,03
11	Auces novads	Auce	517,8	8772	16,94
12	Babītes novads	Piņķi	241,7	8865	36,68
13	Baldones novads	Baldone	179,1	5502	30,72
14	Baltinava novads	Baltinava	185	1387	7,50
15	Balvu novads	Balvi	1044,5	15834	15,16
16	Bauskas novads	Bauska	784,9	28421	36,21
17	Beverīnas novads	Kauguri	301,8	3567	11,82
18	Brocēnu novads	Brocēni	498,5	7215	14,47
19	Burtnieku novads	Matīši	710,1	8657	12,19
20	Carnikavas novads	Carnikava	80,2	6261	78,07
21	Cēsu novads	Kieś	171,7	19977	116,35
22	Cesvaines novads	Cesvaine	190,5	3172	16,65
23	Ciblas novads	Cibla	509,4	3410	6,69
24	Dagdas novads	Dagda	948,8	9559	10,07
25	Daugavpils novads	Dyneburg*	1877,6	28733	15,30
26	Dobeles novads	Dobele	889,7	24521	27,56
27	Dundagas novads	Dundaga	675,6	4878	7,22
28	Durbes novads	Durbe	320,7	3484	10,86
29	Engures novads	Smārde	397,9	8058	20,25
30	Ērgļu novads	Ērgļi	379,5	3570	9,41
31	Garkalnes novads	Ryga (Berģi)*	150,5	6722	44,66
32	Grobiņas novads	Grobiņa	490,2	10154	20,71
33	Gulbenes novads	Gulbene	1876,1	25546	13,62
34	Iecavas novads	Ekawa	311,6	9845	31,59
35	Ikšķiles novads	Ikšķile	132,1	8346	63,18
36	Ilūkstes novads	Iłukszta	647,9	9231	14,25
37	Inčukalna novads	Inčukalns	112,2	8504	75,79
38	Jaunjelgavas novads	Jaunjelgava	685	6543	9,55
39	Jaunpiebalgas novads	Jaunpiebalga	251	2721	10,84
40	Jaunpils novads	Jaunpils	210,2	2814	13,39
41	Jēkabpils novads	Jēkabpils*	906	5866	6,47
42	Jelgavas novads	Jełgawa*	1319	27276	20,68
43	Kandavas novads	Kandava	650,9	10057	15,45
44	Kārsavas novads	Kārsava	628,4	7128	11,34
45	Ķeguma novads	Ķegums	492	6386	12,98
46	Ķekavas novads	Ķekava	270,2	20945	77,52
47	Kokneses novads	Koknese	360,8	6091	16,88
48	Krāslavas novads	Krasław	1078,4	20217	18,75
49	Krimuldas novads	Ragana	339,1	5803	17,11
50	Krustpils novads	Jēkabpils (Krustpils)*	812,2	6827	8,41
51	Kuldīgas novads	Kuldīga	1756,7	27430	15,61
52	Lielvārdes novads	Lielvārde	225,7	11466	50,80
53	Līgatnes novads	Līgatne	167,7	4063	24,23
54	Limbažu novads	Limbaži	1170,9	19728	16,85
55	Līvānu novads	Līvāni	624,6	14292	22,88
56	Lubānas novads	Lubāna	346,9	2881	8,30
57	Ludzas novads	Lucyn	964,8	15986	16,57
58	Madonas novads	Madona	2153,4	28110	13,05
59	Mālpils novads	Mālpils	220,9	4103	18,57
60	Mārupes novads	Mārupe	103,9	13958	134,34
61	Mazsalacas novads	Mazsalaca	417,9	4042	9,67
62	Mērsraga novads	Mērsrags	109,0	1832	16,8
63	Naukšēnu novads	Naukšēni	280,6	2316	8,25
64	Neretas novads	Nereta	645,5	4425	6,86
65	Nīcas novads	Nīca	350,8	3886	11,08
66	Ogres novads	Ogre	993,4	39117	39,38
67	Olaines novads	Olaine	296,3	20085	67,79
68	Ozolnieku novads	Ozolnieki	286,2	10237	35,77
69	Pārgaujas novads	Stalbe	487,5	4502	9,23
70	Pāvilostas novads	Pāvilosta	515,2	3256	6,32
71	Pļaviņu novads	Pļaviņas	376,8	6447	17,11
72	Preiļu novads	Preiļi	365,3	11973	32,78
73	Priekules novads	Priekule	519,7	6687	12,87
74	Priekuļu novads	Priekuļi	301,8	9550	31,64
75	Raunas novads	Rauna	309,1	4112	13,30
76	Rēzeknes novads	Rzeżyca*	2524,1	32130	12,73
77	Riebiņu novads	Riebiņi	631,3	6331	10,03
78	Rojas novads	Roja	200,5	4412	31,1
79	Ropažu novads	Ropaži	322	6832	21,22
80	Rucavas novads	Rucava	448,6	2013	4,49
81	Rugāju novads	Rugāji	512	2679	5,23
82	Rūjienas novads	Rūjiena	352,2	6252	17,75
83	Rundāles novads	Pilsrundāle	231,1	4384	18,97
84	Salacgrīvas novads	Salacgrīva	637,6	9581	15,03
85	Salas novads	Sala	318,1	4415	13,88
86	Salaspils novads	Salaspils	126,9	22810	179,75
87	Saldus novads	Saldus	1683,3	28915	17,18
88	Saulkrastu novads	Saulkrasti	47,7	6082	127,51
89	Sējas novads	Murjāņi	227,9	2464	10,81
90	Siguldas novads	Sigulda	359,9	17579	48,84
91	Skrīveru novads	Skrīveri	105,4	4117	39,06
92	Skrundas novads	Skrunda	553,2	6057	10,95
93	Smiltenes novads	Smiltene	949	14376	15,15
94	Stopiņi novads	Ulbroka	53,5	9577	179,01
95	Strenču novads	Strenči	376	4277	11,38
96	Talsu novads	Talsi	1763,2	34871	19,78
97	Tērvetes novads	Tērvete	223,9	4173	18,64
98	Tukuma novads	Tukums	1198,1	33608	28,05
99	Vaiņodes novads	Vaiņode	307,3	2976	9,68
100	Valkas novads	Valka	910,3	10678	11,73
101	Valmieras novads	Kocēni	498,1	7031	14,12
102	Varakļānu novads	Varakļāni	279	3941	14,13
103	Vārkavas novads	Vecvārkava	288,9	2412	8,35
104	Vecpiebalgas novads	Vecpiebalga	542,5	4776	8,80
105	Vecumnieku novads	Vecumnieki	844	9910	11,74
106	Ventspils novads	Windawa*	2462,3	13786	5,60
107	Viesītes novads	Viesīte	650,5	4705	7,23
108	Viļakas novads	Viļaka	639,7	6545	10,23
109	Viļānu novads	Viļāni	284,9	7243	25,42
110	Zilupes novads	Zilupe	308,9	3799	12,30

Siedziby powiatów znajdujące się poza obszarem powiatu oznaczono gwiazdką (*).

Dane statystyczne na 1 lipca 2009 za GeoHive^[4].

Dane o ludności Mērsraga novads i Rojas novads przytoczone na 1 lipca 2010.

Zobacz też edytuj

Podział administracyjny Łotwy (do 2009)

Przypisy edytuj

↑ Latviešu-poļu vārdnīca : apmēram 48 000 šķirkļu = Słownik łotewsko-polski : około 48 000 haseł / [Justyna Bociek ... [u.c.] ; rediģējis, papildinājis un izdošanai sagatavojis Alberts Sarkanis]. - Rīga : Zvaigzne ABC, 2011 : (Jelgavas tipogrāfija). - 1551 lpp. ; 25 cm. - Teksts latviešu un poļu val. ISBN 978-9934-0-1114-6
↑ ^a ^b Administratīvo teritoriju un apdzīvoto vietu likums, wersja ujednolicona na 1 stycznia 2012 r.
↑ Administratīvo teritoriju un apdzīvoto vietu likums, wersja pierwotna z 31 grudnia 2008 r. oraz oficjalne tłumaczenie na język angielski: Law On Administrative Territories and Populated Areas
↑ Powierzchnia i ludność powiatów Łotwy, stan 1 lipca 2009. Johan van der Heyden. GeoHive: Global Statistics.. [dostęp 2017-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 marca 2017)].

[1] Latviešu-poļu vārdnīca : apmēram 48 000 šķirkļu = Słownik łotewsko-polski : około 48 000 haseł / [Justyna Bociek ... [u.c.] ; rediģējis, papildinājis un izdošanai sagatavojis Alberts Sarkanis]. - Rīga : Zvaigzne ABC, 2011 : (Jelgavas tipogrāfija). - 1551 lpp. ; 25 cm. - Teksts latviešu un poļu val. ISBN 978-9934-0-1114-6

[ATAVL-2] Administratīvo teritoriju un apdzīvoto vietu likums, wersja ujednolicona na 1 stycznia 2012 r.

[3] Administratīvo teritoriju un apdzīvoto vietu likums, wersja pierwotna z 31 grudnia 2008 r. oraz oficjalne tłumaczenie na język angielski: Law On Administrative Territories and Populated Areas

[4] Powierzchnia i ludność powiatów Łotwy, stan 1 lipca 2009. Johan van der Heyden. GeoHive: Global Statistics.. [dostęp 2017-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (9 marca 2017)].

[1]

[2]

[3]

[4]