Pola (1931)

Pola – włoski krążownik ciężki typu Zara z okresu II wojny światowej. Okręt nazwano tak dla upamiętnienia adriatyckiego miasta Pula (włoskie Pola). Do służby w Regia Marina wszedł w grudniu 1932 roku. Okręt został zatopiony w bitwie u przylądka Matapan 29 marca 1941 roku.

Pola

Klasa	krążownik ciężki
Typ	Zara
Historia
Stocznia	OTO Cantiere di Livorno, Livorno
Początek budowy	17 marca 1931
Wodowanie	5 grudnia 1931
Regia Marina
Wejście do służby	21 grudnia 1932
Zatonął	29 marca 1941
Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	standardowa: 13 900 t pełna: 14 133 t
Długość	180 m
Szerokość	20,6 m
Zanurzenie	7,2 m
Napęd
turbiny parowe o mocy 95 000 KM napędzające 2 śruby
Prędkość	32 w.
Uzbrojenie
8 × 203 mm – 4 x II 16 × 100 mm – 8 x II 6 × 40 mm 8 × 12,7 mm
Wyposażenie lotnicze
2 samoloty rozpoznawcze
Załoga	841

Projekt i budowa

Kolejny krążownik typu Zara „Pola” został zamówiony w ramach programu rozbudowy floty z lat 1930–1931 w stoczni OTO Cantiere di Livorno w Livorno. Rozpoczęcie budowy miało miejsce 17 marca 1931 roku, wodowanie 5 grudnia tego samego roku. Wejście do służby nastąpiło 21 grudnia 1932 roku. Projekt okrętu zakładał, że będzie on jednostką flagową w dywizjonie, do którego należały pozostałe okręty typu Zara. Zmiany w porównaniu do pozostałych jednostek typu polegały głównie na powiększeniu nadbudówki.

Służba

Po wejściu do służby okręt został przydzielony do pierwszego dywizjonu krążowników, w skład którego wchodziły pozostałe jednostki typu Zara. Okręt w tym czasie brał udział w licznych manewrach morskich, pokazach i rewiach. Od września 1936 roku uczestniczył w patrolach na Morzu Śródziemnym w związku z hiszpańską wojną domową, wspierając działania nacjonalistów w ramach Włoskiego Korpusu Ekspedycyjnego. Wziął udział w rewii morskiej, 5 maja 1938 roku, w trakcie wizyty Hitlera we Włoszech wraz z 161 innymi jednostkami.

Po wybuchu II wojny światowej „Pola” działał na Morzu Śródziemnym, gdzie głównym przeciwnikiem Regia Marina była Royal Navy. 7 lipca 1940 roku wziął udział w bitwie koło przylądka Stilo. 11 listopada 1940 roku podczas brytyjskiego ataku na Tarent udało mu się uniknąć uszkodzeń.

14 grudnia 1940 roku podczas brytyjskiego nalotu na Neapol, „Pola” został trafiony dwiema bombami i doznał uszkodzeń w rejonie maszynowni.

Bitwa u przylądka Matapan

28 marca 1941 roku podczas bitwy koło przylądka Matapan „Pola” i dwa bliźniacze okręty „Fiume” i „Zara” zostały w ciemnościach zaskoczone przez 3 brytyjskie pancerniki, które wykorzystały przewagę, jaką dawał im radar, i zaatakowały włoskie krążowniki z bliska używając artylerii i torped. „Pola” w początkowej fazie bitwy został uszkodzony torpedą zrzuconą przez brytyjski samolot. W wyniku ataku uszkodzony okręt dryfował. Przybyłe z pomocą siostrzane jednostki „Fiume” i „Zara” zostały oświetlone przez reflektory pancerników „Warspite” i „Valiant”, a następnie ostrzelane z dział kalibru 381 mm i zatopione. „Pola” częściowo opuszczony przez załogę, został przechwycony przez brytyjskie niszczyciele i zatopiony za pomocą torped 29 marca 1941 roku. W wyniku zatonięcia okrętu zginęło 328 osób.

Bibliografia

• Vincent O’Hara: Struggle for the Middle Sea: The Great Navies at War in the Mediterranean Theater, 1940–1945. Annapolis: Naval Institute Press, 2009. ISBN 978-1-59114-648-3.
• Maurizio Brescia: Mussolini’s Navy: A Reference Guide to the Regia Marina 1930–1945. Barnsley Seafort, 2012. ISBN 1-84832-115-5.
• www.marina.difesa.it. [dostęp 2017-03-01]. (wł.).
• Adam Śmigielski. Historia włoskiego krążownika Zara. „Morze”. 7, s. 22–23, 1990. 
• Robert Gardiner: Conway’s All the World’s Fighting Ships, 1922-1946. London: Conway Maritime Press, 1980. ISBN 0-85177-146-7.
• Gordon Hogg: Italian Heavy Cruisers of World War II. Classic Warships publishing, 2004. ISBN 0-9710687-9-8.