Polsko-Ukraiński Batalion Sił Pokojowych

Polsko-Ukraiński Batalion Sił Pokojowych, POLUKRBAT (ukr. Українсько-польський миротворчий батальйон, УКРПОЛБАТ) – wielonarodowy batalion, składający się z kontyngentów wystawionych przez Polskę, Ukrainę i Litwę (do 2009). W latach 2000–2010 pełnił służbę w Kosowie w ramach NATO-wskiego KFOR-u.

Polsko-Ukraiński Batalion Sił Pokojowych
Ilustracja
Odznaka POLUKRBAT-u
Historia
Państwo

 Litwa (do 2009)
 Polska
 Ukraina

Sformowanie

21 marca 1998

Rozformowanie

30 września 2010

Patron

Jan Karol Chodkiewicz,
Piotr Konaszewicz-Sahajdaczny

Tradycje
Nadanie sztandaru

14 września/7 listopada 1998

Działania zbrojne
wojna w Kosowie
Organizacja
Numer

JW 5611[1]

Dyslokacja

Przemyśl (kraj)
Camp Bondsteel (Kosowo)

Rodzaj sił zbrojnych

wojska lądowe

Rodzaj wojsk

wojska zmechanizowane

Podległość

21 Brygada Strzelców Podhalańskich (kraj)
Wielonarodowe Siły Zadaniowe Wschód (Kosowo)

Skład

Siły zadaniowe: Jastrząb, Lew, Tygrys

Pojazdy Skorpion-3 batalionu w 2006
Naszywka / oznaka rozpoznawcza
– wariant polski
Naszywka / oznaka rozpoznawcza
– wariant ukraiński
Naszywka KFOR

Historia edytuj

Pierwsze pomysły dotyczące wspólnej polsko-ukraińskiej formacji wojskowej powstały w 1995[2]. W w ciągu trzech kolejnych lat przeprowadzano wspólne ćwiczenia i przy wsparciu Stanów Zjednoczonych, tworzono sztab. Oficjalnie ponad 700-osobowy POLUKRBAT sformowano 21 marca 1998[2]. Batalion powstał z jednostek polskiej 14 Brygady Pancernej i ukraińskiego 310 Pułku Zmechanizowanego, jego oficjalnym językiem był jednak angielski. W 1999 uzyskał pełną gotowość operacyjną i rok później wziął udział w swojej pierwszej misji.

W 2010 batalion został zlikwidowany, a jego polscy żołnierze wraz z żołnierzami 14 Batalionu Zmechanizowanego utworzyli 5 Batalion Strzelców Podhalańskich podległy 21 Brygadzie Strzelców Podhalańskich[3].

KFOR edytuj

Osobny artykuł: KFOR.

W lipcu 2000 POLUKRBAT przejął odpowiedzialność[2] za południową strefę odpowiedzialności terenu kontrolowanego przez Multinational Brigade East (Wielonarodową Brygadę Wschód, przemianowaną w 2005 na Multinational Task Force East – Wielonarodowe Siły Zadaniowe Wschód), zastępując POLBAT. Batalion liczył wówczas: 300 Polaków, 288 Ukraińców i 30 Litwinów, włączonych do POLUKRBAT na czas misji kosowskiej – łącznie ponad 600 żołnierzy w 6 kompaniach.

W maju 2007 roku POLUKRBAT na jeden miesiąc wydzielił na północ Kosowa polską kompanię zmotoryzowaną, która wraz z oddziałami amerykańskimi i czeskimi tworzyła Task Force Ibar (Siły Zadaniowe Ibar). Jednostka podlegała francuskim Multinational Task Force North (Wielonarodowym Siłom Zadaniowym Północ).

W związku z restrukturyzacją i redukcją KFOR, w 2009 POLUKRBAT liczył 320 Polaków i 179 Ukraińców, w większości stacjonujących w Camp Bondsteel przy Uroševacu (Camp White Eagle przy Kačaniku, gdzie zakwaterowani byli polscy żołnierze, opuszczono w 2006)[2]. Rok później, po kolejnych zmianach w siłach pokojowych, POLUKRBAT wycofano i zastąpiono dwiema kompaniami: polską i ukraińską.

Zadania edytuj

Batalion może być użyty tylko w misjach ONZ lub innych organizacji prowadzonych za zgodą Rady Bezpieczeństwa. Wówczas w ciągu 30 dni od decyzji ma być gotowy do podjęcia działań[2].

Kosowskie zadania POLUKRBAT-u:

  • zapewnienie bezpieczeństwa ludności zamieszkującej dany obszar, przedstawicielom organizacji międzynarodowych, humanitarnych oraz innym cywilom
  • kontrolowanie strategicznych obiektów (dróg, mostów, przejść granicznych)
  • patrolowanie wyznaczonej strefy

Struktura edytuj

Struktura jednostki według ustaleń z 1996[4]:

  •     Dowództwo i sztab POLUKRBAT
    •   1 kompania zmechanizowana
    •   2 kompania zmechanizowana
    •   3 kompania zmechanizowana
    •   4 kompania zmechanizowana
    •     kompania dowodzenia
    •     kompania wojsk specjalnych
    •     kompania zabezpieczenia

Struktura POLUKRBAT-u w Kosowie[5]:

Państwo Kompania Uwagi
nazwa ang. nazwa pol.
    Task Force Fox Siły Zadaniowe Lis od 2009 bez  
  Task Force Hawk Siły Zadaniowe Jastrząb
  Task Force Lion Siły Zadaniowe Lew
  Task Force Tiger Siły Zadaniowe Tygrys do 2006
    Kompania Dowodzenia
    Kompania Logistyczna

Dowódcy edytuj

Dowódcą POLUKRBAT-u w Kosowie zawsze był dowódca polskiego kontyngentu, jego zastępcą był dowódca kontyngentu ukraińskiego[2]. Sztab składa się z oficerów obu nacji.

  • 2000 – 2001 – ppłk Bogdan Tworkowski
  • 2001 – 2002 – ppłk Andrzej Matuszyk
  • 2002 – 2003 – ppłk Wojciech Marchwica
  • 2003 – 2004 – ppłk Piotr Sadowski
  • 2004 – 2005 – ppłk Ryszard Wróbel
  • 2005 – ppłk Ryszard Wróbel
  • 2005 – 2006 – ppłk Jerzy Mizgała
  • 2006 – ppłk Jerzy Mizgała
  • 2006 – 2007 – ppłk Paweł Warda
  • 2007 – ppłk Zenon Ząbek
  • 2007 – 2008 – ppłk Zenon Brzuszko
  • 2008 – ppłk Andrzej Szkutnik
  • 2008 – 2009 – ppłk Andrzej Niemiec
  • 2009 – ppłk Mariusz Gałęziowski
  • 2009 – 2010 – ppłk Cezary Pacewicz

Zobacz też edytuj

Przypisy edytuj

  1. Spis zespołów archiwalnych Archiwum Wojskowego w Oleśnicy
  2. a b c d e f POLUKRBAT na stronie MON. [dostęp 2009-05-03]. (pol.).
  3. Życie Podkarpackie - informacje z regionu Przemyśla, Jarosławia, Lubaczowa, Przeworska [online], www.zycie.pl [dostęp 2017-11-26] (pol.).
  4. POLUKRBAT. [dostęp 2012-03-08]. (pol.).
  5. POLUKRBAT na MilitaryPhotos.net. [dostęp 2009-05-03]. (ang.).