Powiat jędrzejowski

powiat w województwie świętokrzyskim

Powiat jędrzejowski – powiat w Polsce (województwo świętokrzyskie), utworzony w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Jędrzejów.

Powiat jędrzejowski
powiat
Ilustracja
Muzeum Mikołaja Reja w Nagłowicach
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

TERC

2602

Siedziba

Jędrzejów

Starosta

Paweł Faryna

Powierzchnia

1256,96 km²

Populacja (31.12.2019)
• liczba ludności


85 379[1]

• gęstość

67,9 os./km²

Urbanizacja

30,13%

Tablice rejestracyjne

TJE

Adres urzędu:
ul. 11 Listopada 83
28-300 Jędrzejów
Szczegółowy podział administracyjny
Plan powiatu jędrzejowskiego
Liczba gmin miejsko-wiejskich

4

Liczba gmin wiejskich

5

Położenie na mapie województwa
Położenie na mapie województwa
Strona internetowa

W skład powiatu wchodzą:

Powiat jędrzejowski graniczy z trzema powiatami województwa świętokrzyskiego: włoszczowskim, kieleckim i pińczowskim, z jednym powiatem województwa małopolskiego: miechowskim oraz z jednym powiatem województwa śląskiego: zawierciańskim.

Według danych z 31 grudnia 2019 roku[2] powiat zamieszkiwało 85 379 osób. Natomiast według danych z 30 czerwca 2020 roku powiat zamieszkiwało 85 179 osób[3].

Gminy edytuj

Liczba ludności i powierzchnia gmin (na grudzień 2018[4]).

Gmina Ludność Powierzchnia
  Jędrzejów
(w tym miasto)
28 324
(15 282)
226,62 km²
(11,37 km²)
  Sędziszów
(w tym miasto)
12 599
(6 494)
145,65 km²
(7,92 km²)
  Małogoszcz
(w tym miasto)
11 626
(3 809)
146,05 km²
(9,68 km²)
  Wodzisław
(w tym miasto)
7 100

(1153)

176,89 km²

(7,94 km²)

  Sobków 8533 144,31 km²
  Nagłowice 4993 117,29 km²
  Oksa 4605 90,72 km²
  Imielno 4420 101,01 km²
  Słupia 4368 108,42 km²
Razem 86 405[5] 1257 km²

Demografia edytuj

Liczba ludności (dane z 31 grudnia 2010[6]):

  Ogółem Kobiety Mężczyźni
  osób % osób % osób %
Ogółem 88 357 100 44 630 50,51 43 727 49,49
Miasto 26 627 30,14 13 698 15,50 12 929 14,63
Wieś 61 730 69,86 30 932 35,01 30 798 34,86
  • Piramida wieku mieszkańców powiatu jędrzejowskiego w 2014 roku[7].


 

Charakterystyka geograficzna edytuj

Powiat jędrzejowski położony jest na Wyżynie Małopolskiej w większości w obrębie Niecki Nidziańskiej a jego północno-zachodnie tereny leżą na Wyżynie Przedborskiej. W skład Niecki wchodzi charakterystyczny dla tego regionu Płaskowyż Jędrzejowski. Teren płaskowyżu jest pofałdowany i opada łagodnymi garbami z zachodu na wschód. Dominują tu gleby urodzajne, przeważnie rędziny. Obszar zbudowany jest z utworów węglanowych górnej kredy.

Obszary chronione edytuj

Historia powiatu edytuj

Przed I wojną światową powiat należał do guberni kieleckiej, zaś po wojnie do województwa kieleckiego. Po II wojnie światowej ponownie włączono go do województwa kieleckiego. Powiat istniał aż do reformy administracyjnej w 1975 roku. Kolejna reforma w 1999 roku przywróciła powiat jędrzejowski i włączyła go do województwa świętokrzyskiego.

Osadnictwo na terenie powiatu jędrzejowskiego ma długą historię. W wyniku badań archeologicznych w okolicy Sobkowa i Nagłowic odkryto liczne stanowiska kultury łużyckiej oraz świadectwa wpływów rzymskich na tych terenach.

Podczas walk narodowowyzwoleńczych w obrębie powiatu rozegrano wiele potyczek, w tym najkrwawszą bitwę powstania styczniowego w 1863 roku pod Małogoszczem. W ramach reperkusji po stłumieniu powstania miastom powiatu (Jędrzejów, Małogoszcz, Sobków, Wodzisław) odebrano prawa miejskie.

Podczas II wojny światowej na terenie powiatu walczyły oddziały Batalionów Chłopskich, NSZ i Armii Krajowej.

Przypisy edytuj

  1. Wyniki badań bieżących – Baza Demografia – Główny Urząd Statystyczny [online], demografia.stat.gov.pl [dostęp 2020-06-11].
  2. l, Ludność. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym (stan w dniu 31.12.2019), 31 grudnia 2019.
  3. GUS, Tabl. II. Ludność, ruch naturalny oraz migracje ludności według powiatów w pierwszym półroczu 2020 r., 30 czerwca 2020.
  4. powiat jędrzejowski (świętokrzyskie) » mapy, miasta, GUS, nieruchomości, noclegi, gminy, regon, wypadki drogowe, bezrobocie, wynagrodzenie, zarobki, tabele, edukacja, demografia, statystyki [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-05-02] (pol.).
  5. Wybory samorządowe 2018 [online], wybory2018.pkw.gov.pl [dostęp 2019-05-02].
  6. Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym. Stan w dniu 31 XII 2010 r.. „Stan i struktura ludności oraz ruch naturalny w przekroju terytorialnym”, s. 44, 2011-06-10. GUS. ISSN 1734-6118. 
  7. http://www.polskawliczbach.pl/powiat_jedrzejowski, w oparciu o dane GUS.

Linki zewnętrzne edytuj