Przełyk Barretta – stan chorobowy polegający na pojawianiu się w błonie śluzowej dolnej części przełyku ognisk metaplazji jelitowej. Dochodzi wówczas do zastąpienia nabłonka wielowarstwowego płaskiego (prawidłowego dla przełyku) nabłonkiem jednowarstwowym walcowatym z komórkami kubkowymi. Dochodzi do przemieszczenia granicy pomiędzy nabłonkami (tzw. linia Z) w okolicy połączenia przełyku z żołądkiem.

Przełyk Barretta
oesophagus Barretti
Ilustracja
Ogniska metaplazji jelitowej w endoskopowym obrazie przełyku
Klasyfikacje
ICD-10

K22.7

Choroba ta rozwija się u 10–20% osób (częściej mężczyzn) cierpiących na przewlekłe zarzucanie treści żołądkowej (refluks żołądkowo-przełykowy[1]) i zapalenie błony śluzowej przełyku. Przełyk Barretta można uważać za zmianę przedrakową, ponieważ zwiększa ryzyko wystąpienia raka przełyku[1].

W leczeniu farmakologicznym stosuje się leki zmniejszające sekrecję soków żołądkowych (inhibitory pompy protonowej, antagonisty receptora H2, jak również leki prokinetyczne). Daje to zahamowanie zmian związanych z refluksem żołądkowo-przełykowym, postępowanie to jednak nie prowadzi do ustąpienia metaplazji.

U osób, u których leczenie farmakologiczne nie daje rezultatów w zahamowaniu refluksu, można zastosować leczenie chirurgiczne (tzw. fundoplastykę). Jeżeli nie nastąpi cofnięcie się zmian metaplastycznych, stosuje się w celu ich usunięcia metody endoskopowe.

Metodą leczenia przełyku Barretta jest ablacja zmiennym prądem elektrycznym o częstotliwości radiowej. Powoduje ona martwicę zmienionych chorobowo miejsc w przełyku na głębokości do 1 mm. Zabieg wykonywany jest w znieczuleniu miejscowym. Podczas procedury zniszczeniu ulega zmieniona chorobowo błona śluzowa przełyku, zaś głębiej położona tkanka zostaje zachowana i może się zregenerować. Termoablację można przeprowadzić dwukrotnie w ciągu 12 miesięcy. Obserwowano kilkudziesięciu pacjentów do 5 lat po zabiegu i u 92% z nich stwierdzono brak nawrotu choroby[2].

Frazeologizm eponimiczny pochodzi od nazwiska odkrywcy metaplazji jelitowej w przełyku, brytyjskiego chirurga Normana Barretta (1903–1979)[3].

Przypisy edytuj

  1. a b Koppert LB., Wijnhoven BP., van Dekken H., Tilanus HW., Dinjens WN. The molecular biology of esophageal adenocarcinoma.. „J Surg Oncol”. Dec 1;92. 3, s. 169-90, 2005. DOI: 10.1002/jso.20359. PMID: 16299787. 
  2. David E.Fleischer, Bergein F. Overholt, Virender K. Sharma at all. Endoscopic Radiofrequency Ablation for Barret`s Esophagus: Five years Durability Outcomes From a Prospective Multi-Center Trial.. „Gastrointestinal Endoscopy”. 71 (5), s. AB176-AB177, 2010. DOI: 10.1016/j.gie.2010.03.267. 
  3. Spechler SJ, Goyal RK. The columnar-lined esophagus, intestinal metaplasia, and Norman Barrett. „Gastroenterology”. 2 (110), s. 614–21, February 1996. DOI: 10.1053/gast.1996.v110.agast960614. PMID: 8566611.