Przytulia okrągłolistna

Przytulia okrągłolistna (Galium rotundifolium L.) – gatunek rośliny należący do rodziny marzanowatych. Występuje w południowej i środkowej Europie, na Kaukazie, w Azji Mniejszej oraz w Afryce. W Polsce gatunek występuje w rozproszeniu w południowej i centralnej części kraju; w górach sięga po regiel dolny. W Karpatach jest pospolity, ale rzadki w Bieszczadach. Gatunek osiąga w Polsce północną granicę zasięgu.

Przytulia okrągłolistna
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

goryczkowce

Rodzina

marzanowate

Rodzaj

przytulia

Gatunek

przytulia okrągłolistna

Nazwa systematyczna
Galium rotundifolium L.
Sp. Pl. 1: 105. 1753[3]

Morfologia edytuj

 
Liście
 
Kwiat
Łodyga
Czterokanciasta, delikatna, osiąga długość 10–30 cm.
Liście
W okółku po cztery, trójnerwowe, szerokoeliptyczne, wiotkie, o rozmiarach 10-22 x 6-10 mm, zaokrąglone na szczycie, zwężone u nasady w krótki ogonek.
Kwiaty
Kwiatostan na szczycie długich gałązek, skąpokwiatowy w formie dwuramiennej, luźnej wierzchotki. Korona o średnicy 3 mm, barwy białej, z czterema zaostrzonymi łatkami.
Owoc
Rozłupnia złożona z dwóch kulistych rozłupek pokrytych gęsto haczykowatymi włoskami.

Biologia i ekologia edytuj

Bylina. Kwitnie od czerwca do września. Rośnie w półcieniu na glebach świeżych, ubogich i średnio żyznych, o odczynie lekko kwaśnym. Spotykana w borach jodłowo-świerkowych. Jest gatunkiem wskaźnikowym starych lasów.

Zagrożenia i ochrona edytuj

Gatunek umieszczony na polskiej czerwonej liście w kategorii NT (bliski zagrożenia)[4].

Przypisy edytuj

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).
  3. The Plant List. [dostęp 2014-08-26].
  4. Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

Bibliografia edytuj

  • Leokadia Witkowska-Żuk: Rośliny leśne. Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2013. ISBN 978-83-7073-359-9.