Purpuryna

związek chemiczny

Purpuryna[a], 1,2,4-trihydroksyantrachinon – organiczny związek chemiczny, trójhydroksylowa pochodna antrachinonu. Stosowana do barwienia bawełny, jako barwnik mikroskopowy i odczynnik do wykrywania związków boru. Ponadto jest wykorzystywania do otrzymywania innych barwników[2].

Purpuryna
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C14H8O5

Masa molowa

256,21 g/mol

Wygląd

pomarańczowoczerwone, pomarańczowożółte[1] lub czerwonawe[2] igły

Identyfikacja
Numer CAS

81-54-9

PubChem

6683

Podobne związki
Podobne związki

alizaryna

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Po raz pierwszy została wyizolowana w czystej formie przez Pierre’a Jeana Robiqueta i Jean-Jacques’a Colina w 1827 roku z korzenia marzany barwierskiej[6][7] (korzeń marzany stosowany był w technikach barwienia już w XIII w.[8]). Współcześnie otrzymuje się ją przez utlenianie alizaryny (1,2-dihydroksyantrachinonu) lub chinizaryny (1,4-dihydroksyantrachinonu)[9].

Uwagi edytuj

  1. Nazwa purpuryna stosowana była dawniej do wszelkich farb o kolorze przypominającym złoto[5].

Przypisy edytuj

  1. a b c d CRC Handbook of Chemistry and Physics, David R. Lide (red.), wyd. 88, Boca Raton: CRC Press, 2007, s. 3-502, ISBN 978-0-8493-0488-0 (ang.).
  2. a b purpurin, [w:] R.J. Lewis, Hawley’s Condensed Chemical Dictionary, Wiley, 2007, s. 1058, ISBN 978-0-471-76865-4.
  3. a b George L. Baughman, Theresa A. Perenich, Fate of dyes in aquatic systems: I. Solubility and partitioning of some hydrophobic dyes and related compounds, „Environmental Toxicology and Chemistry”, 7 (3), 1988, s. 183–199, DOI10.1002/etc.5620070302 [dostęp 2022-01-19] (ang.).
  4. Purpurin, [w:] Samuel H. Yalkowsky, Yan He, Parijat Jain, Handbook of aqueous solubility data, wyd. 2, Boca Raton, FL: CRC Press, 2010, s. 683, ISBN 978-1-4398-0246-5, OCLC 671656094.
  5. Cennino Cennini, Rzecz o malarstwie, Wrocław: Florencka Oficyna Tyszkiewiczów, 1955, s. 89 [dostęp 2022-01-19].
  6. Jaime Wisniak, Pierre-Jean Robiquet, „Educación Química”, 24, 2013, s. 139–149, DOI10.1016/S0187-893X(13)72507-2 [dostęp 2022-01-19] (ang.).
  7. Pierre Jean Robiquet, Jean-Jacques Colin, Nouvelles recherches sur la matière colorante de la garance, „Annales de chimie et de physique”, 34, 1827, s. 225-253 [dostęp 2022-01-19].
  8. Ahmet Gürses i inni, Dyes and Pigments, Cham: Springer International Publishing, 2016, s. 2, DOI10.1007/978-3-319-33892-7, ISBN 978-3-319-33890-3, OCLC 949352035 (ang.).
  9. Hans-Samuel Bien, Josef Stawitz, Klaus Wunderlich, Anthraquinone Dyes and Intermediates, [w:] Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Weinheim: Wiley‐VCH, 2005, s. 23, DOI10.1002/14356007.a02_355 (ang.).