Radosław Sikorski

polski polityk i dziennikarz, minister i eurodeputowany

Radosław Tomasz Sikorski, Radek Sikorski[1][2] (ur. 23 lutego 1963 w Bydgoszczy) – polski polityk, dziennikarz i politolog.

Radosław Sikorski
Ilustracja
Pełne imię i nazwisko

Radosław Tomasz Sikorski

Data i miejsce urodzenia

23 lutego 1963
Bydgoszcz

Minister spraw zagranicznych
Okres

od 13 grudnia 2023

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Szymon Szynkowski vel Sęk

Marszałek Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej
Okres

od 24 września 2014
do 23 czerwca 2015

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Ewa Kopacz

Następca

Małgorzata Kidawa-Błońska

Minister spraw zagranicznych
Okres

od 16 listopada 2007
do 22 września 2014

Przynależność polityczna

Platforma Obywatelska

Poprzednik

Anna Fotyga

Następca

Grzegorz Schetyna

Minister obrony narodowej
Okres

od 31 października 2005
do 7 lutego 2007

Przynależność polityczna

bezpartyjny
(z rekomendacji PIS)

Poprzednik

Jerzy Szmajdziński

Następca

Aleksander Szczygło

Faksymile
Odznaczenia
Odznaka honorowa „Zasłużony dla Kultury Polskiej” Gwiazda Tysiąclecia Litwy (Litwa) Narodowy Order Zasługi II klasy (Malta) Order Księcia Jarosława Mądrego III klasy Order „Za zasługi” I klasy (Ukraina) Komandor Krzyża Wielkiego Orderu Gwiazdy Polarnej (od 1975) Wielki Oficer Orderu Narodowego Legii Honorowej (Francja) Komandor Orderu Świętego Karola (Monako) Wielki Oficer Orderu Korony (Belgia) Order Krzyża Ziemi Maryjnej I Klasy (Estonia) Order Trzech Gwiazd II klasy (Łotwa) Wielki Komandor Orderu Honoru (Grecja) Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Węgierskiego Zasługi (cywilny)
Prezydencki Order Zasługi (Gruzja) Odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”
Strona internetowa
Radosław Sikorski i jego następca w MON Aleksander Szczygło (2007)
Od lewej: minister spraw zagranicznych Portugalii Luís Amado, Radosław Sikorski, Donald Tusk, Lech Kaczyński i premier Portugalii José Sócrates w Lizbonie (2007)
Radosław Sikorski z sekretarz stanu USA Hillary Clinton (2009)
Radosław Sikorski podczas wizyty w Ghazni (2010)
Radosław Sikorski i Wołodymyr Zełenski podczas oficjalnej wizyty w Kijowie (2023)

W drugiej połowie lat 80. reporter wojenny w Afganistanie i Angoli; laureat nagrody World Press Photo w kategorii zdjęć reporterskich. Senator VI kadencji (2005–2007), poseł na Sejm VI i VII kadencji, poseł do Parlamentu Europejskiego IX kadencji. W latach 1998–2001 podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, w latach 2005–2007 minister obrony narodowej w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego, w latach 2007–2014 i od 2023 minister spraw zagranicznych w trzech rządach Donalda Tuska, marszałek Sejmu VII kadencji (2014–2015). Wraz z Carlem Bildtem inicjator zainaugurowanego w 2009 unijnego programu Partnerstwo Wschodnie. W 2014 podczas Euromajdanu lider misji dyplomatycznej Unii Europejskiej w Kijowie. W latach 2010–2016 wiceprzewodniczący Platformy Obywatelskiej.

Życiorys edytuj

Wykształcenie edytuj

W marcu 1981 w I Liceum Ogólnokształcącym w Bydgoszczy, wówczas noszącym imię Ludwika Waryńskiego, pełnił funkcję przewodniczącego uczniowskiego komitetu strajkowego, będącego odpowiedzią na tzw. wydarzenia bydgoskie.

W czerwcu 1981 wyjechał do Wielkiej Brytanii w celu nauki języka angielskiego. Po pół roku, kiedy w Polsce wprowadzony został stan wojenny, wystąpił o azyl polityczny, który przyznano mu w 1982[3]. W Anglii podjął studia w Pembroke College Uniwersytetu w Oksfordzie. Był członkiem Klubu Bullingdona[4]. Po trzyletnim pobycie na tej uczelni ukończył studia, uzyskując tytuł zawodowy Bachelor of Arts na kierunku PPE (politologia, filozofia, ekonomia)[5]. Zgodnie z praktyką uniwersytet ten na wniosek Radosława Sikorskiego wystawił mu także dyplom Master of Arts[6][7]. W 1999 ukończył Wyższy Kurs Obronny na Wydziale Bezpieczeństwa Narodowego Akademii Obrony Narodowej w Warszawie.

Działalność zawodowa i społeczna edytuj

W latach 1986–1989 pracował jako dziennikarz – freelancer dla różnych tytułów prasy brytyjskiej („The Spectator”, „The Observer”). W 1986 pojechał do Afganistanu, początkowo – jak sam stwierdził – aby przyłączyć się do mudżahedinów[8]. Jako korespondent wojenny „The Sunday Telegraph”, obserwował odpalenie przez islamskich bojowników rakiet Stinger, co było potwierdzeniem, że USA dostarczały Afgańczykom uzbrojenie[9][10].

W 1987 odbył podróż do Heratu[8]. Podczas niej wykonał zdjęcie rodziny afgańskiej zabitej w bombardowaniu, za które dostał pierwszą nagrodę World Press Photo w kategorii zdjęć reporterskich[11]. W 1989 został współpracownikiem amerykańskiego czasopisma „National Review” odpowiedzialnym za korespondencję z zapalnych rejonów świata[12]. Początkowo pisał o Afganistanie, później także relacjonował konflikt w Angoli[13]. Na łamach tego pisma w styczniu 1989 opublikowano jego artykuł The Coming Crack Up of Communism, poświęcony przewidywanemu upadkowi komunizmu[14]. W latach 1990–1991 pełnił funkcję warszawskiego korespondenta „The Sunday Telegraph”.

Od 1988 do 1992 doradzał magnatowi prasowemu Rupertowi Murdochowi i reprezentował interesy należącej do niego News Corporation w Polsce, w tym przy nieudanej próbie utworzenia komercyjnej stacji telewizyjnej[15][16].

Jest autorem książek wydanych w kilku językach, m.in. Prochy Świętych (nt. wojny w Afganistanie), The Polish House – an Intimate History of Poland. Publikował także w „Rzeczpospolitej” i „The Wall Street Journal”. Występował jako ekspert w sprawach stosunków międzynarodowych w telewizjach polskich (TVP, TVN24) i zagranicznych (CNN, Fox News, BBC World News, Voice of America). W TVP prowadził program Wywiad Miesiąca, w którym rozmawiał z takimi politykami jak Margaret Thatcher, Václav Klaus, Qian Qichen czy Henry Kissinger.

Był członkiem założycielem Związku Wyzwolenia Narodowego, został także członkiem Klubu Polskiej Rady Biznesu, rady Klubu Atlantyckiego oraz rady Nagrody im. Jana Karskiego.

Od 2002 do 2005 był członkiem-rezydentem liberalno-prawicowego think tanku American Enterprise Institute (AEI) w Waszyngtonie i dyrektorem wykonawczym New Atlantic Intitiative przy AEI[17][18]. Był redaktorem cyklu publikacji analitycznych pt. European Outlook, a także organizatorem konferencji międzynarodowych. W 2015, po odejściu z parlamentu, został senior fellow (starszym wykładowcą) w Center for European Studies na Uniwersytecie Harvarda[19]. W 2016 objął funkcję przewodniczącego rady nadzorczej Bydgoskiego Parku Techniczno-Technologicznego, deklarując przekazywanie wynagrodzenia z tego tytułu na cel społeczny[20]. Został także distinguished statesman w Brzezinski Institute on Geostrategy w ramach think tanku Center for Strategic and International Studies[21] oraz członkiem Komitetu Sterującego Grupy Bilderberg[22].

Działalność polityczna w III RP edytuj

Lata 1992–2001 edytuj

W 1992 w rządzie Jana Olszewskiego pełnił funkcję wiceministra obrony narodowej, opowiadał się za szybką integracją Polski ze strukturami NATO. W późniejszych latach związany był ze zorganizowanym przez Jana Olszewskiego Ruchem Odbudowy Polski.

Od 1 października 1992 do 17 lutego 1995 Wojskowe Służby Informacyjne zainteresowane podwójnym obywatelstwem inwigilowały Radosława Sikorskiego, nadając akcji kryptonim „Szpak”. Teczka z materiałami zgromadzonymi w czasie akcji „Szpak” została odtajniona i upubliczniona przez Radosława Sikorskiego w 2006[23]. W wyborach do Sejmu w 1997 kandydował z listy ROP w okręgu bydgoskim, jednak nie uzyskał mandatu i wkrótce potem rozstał się z tym ugrupowaniem.

W latach 1998–2001 w rządzie Jerzego Buzka był wiceministrem spraw zagranicznych. Zajmował się utrzymywaniem kontaktów z Polonią oraz relacji z krajami Azji, Afryki i Ameryki Łacińskiej. W tym samym okresie sprawował funkcję przewodniczącego Fundacji „Pomoc Polakom na Wschodzie”. Zasiadał w prezydium Ruchu Społecznego AWS[24].

Lata 2005–2014 edytuj

25 września 2005 został wybrany do Senatu jako kandydat bezpartyjny z ramienia Komitetu Wyborczego Prawa i Sprawiedliwości w okręgu bydgoskim. Kadencję rozpoczął 20 października tego samego roku, w Senacie VI kadencji był członkiem komisji spraw zagranicznych.

31 października 2005 został zaprzysiężony na ministra obrony narodowej w rządzie Kazimierza Marcinkiewicza, a 14 lipca 2006 w rządzie Jarosława Kaczyńskiego. Podczas swojej kadencji w MON przeniósł akta z okresu Układu Warszawskiego do Instytutu Pamięci Narodowej, odtajnił mapy, które obrazowały sowieckie plany użycia broni nuklearnej w konflikcie z NATO, oraz odebrał wojskową emeryturę Helenie Brus[25][26].

5 lutego 2007 podał się do dymisji. W mediach jako przyczynę dymisji wskazywał na konflikt z szefem Służby Kontrwywiadu Wojskowego Antonim Macierewiczem[27], któremu wcześniej udzielił pisemnej reprymendy[28]. Rezygnacja została przyjęta przez premiera Jarosława Kaczyńskiego[29].

12 września 2007 ogłosił, że będzie kandydował do Sejmu z listy Platformy Obywatelskiej z okręgu bydgoskiego. W wyborach, które odbyły się 21 października tego samego roku, otrzymał 117 219 głosów i zdobył mandat posła na Sejm VI kadencji. Z powodów zdrowotnych nie był obecny na inauguracji Sejmu w dniu 5 listopada 2007, ślubowanie poselskie złożył dzień później. 16 listopada tego samego roku został powołany na stanowisko Ministra Spraw Zagranicznych w pierwszym rządzie Donalda Tuska. W grudniu 2007 wstąpił do Platformy Obywatelskiej, w marcu 2008 został członkiem zarządu krajowego PO, a 8 października 2010 wiceprzewodniczącym partii[30].

W 2010 był jednym z dwóch (obok Bronisława Komorowskiego) kandydatów biorących udział w partyjnych prawyborach o nominację na kandydata w wyborach prezydenckich z ramienia PO. Przegrał rywalizację stosunkiem głosów 31,5% do 68,5%[31]. W wyborach w 2011 ponownie uzyskał mandat poselski jako lider bydgoskiej listy Platformy Obywatelskiej, dostał 91 720 głosów[32]. W drugim rządzie Donalda Tuska zachował stanowisko ministra spraw zagranicznych. 14 grudnia 2013 ponownie wybrany na wiceprzewodniczącego PO. 22 września 2014 zakończył urzędowanie na stanowisku ministra.

W polityce zagranicznej głównym punktem odniesienia dla Radosława Sikorskiego była UE[33]. Jako minister aktywizował współpracę w ramach Trójkąta Weimarskiego[34][35]. W okresie jego urzędowania ustanowiono Dzień Służby Zagranicznej, Polski Instytut Dyplomacji oraz Nagrodę Solidarności im. Lecha Wałęsy. Jego decyzją przy ambasadach powstały Polonijne Rady Konsultacyjne[36]. W ramach polityki europejskiej razem z Carlem Bildtem był głównym inicjatorem wschodniej polityki UE, tzw. Partnerstwa Wschodniego[37]. Był też inicjatorem powołania Europejskiego Funduszu na rzecz Demokracji oraz pomysłodawcą Nagrody Solidarności[18].

W sierpniu 2008 w imieniu polskiego rządu podpisał wraz z sekretarz stanu USA Condoleezzą Rice umowę dotyczącą umiejscowienia bazy tarczy antyrakietowej w Polsce[38]. W lipcu 2010 w związku ze zmianą koncepcji obrony balistycznej ze strony USA przez nową administrację amerykańską w obecności Radosława Sikorskiego i Hillary Clinton podpisano aneks do umowy przewidujący zamontowanie w bazie rakiet krótszego zasięgu zdolnych do obrony terytorium Polski[39].

W listopadzie 2011, w trakcie trwającego europejskiego kryzysu finansowego, wygłosił w Berlinie przemówienie pt. Polska a przyszłość Unii Europejskiej dla Niemieckiego Towarzystwa Polityki Zagranicznej[40][41]. Ostrzegał w nim, że państwa członkowskie UE stoją w obliczu wyboru pomiędzy głębszą integracją gospodarczą a upadkiem strefy euro, ponadto wskazywał w nim, że mniej się obawia „niemieckiej potęgi niż niemieckiej bezczynności”, wzywając Niemcy do objęcia przywództwa w działaniach dla utrzymania strefy euro[40]. Wystąpienie to spotkało się z szerokim odzewem w mediach oraz wśród europejskich polityków[42][43][44].

W lutym 2014 został poproszony przez Catherine Ashton, aby rozpocząć misję dyplomatyczną w Kijowie[45]. W trakcie wydarzeń Euromajdanu brał udział w negocjacjach między ukraińskimi stronami konfliktu[46]. 21 lutego 2014 w obecności Radosława Sikorskiego i Franka-Waltera Steinmeiera liderzy opozycji i prezydent Wiktor Janukowycz podpisali porozumienie dotyczące utrzymania rządów konstytucyjnych i promowania pokojowych reform na Ukrainie[47].

W 2014 w trakcie negocjacji nad nowym składem organów Unii Europejskiej był przez polski rząd wysuwany jako kandydat na stanowisko wysokiego przedstawiciela UE[48], funkcję tę objęła jednak Federica Mogherini.

Lata 2014–2019 edytuj

 
Radosław Sikorski podczas przemówienia w Senacie (2014)

Po odejściu z rządu został następnie ogłoszony kandydatem koalicji rządzącej na stanowisko marszałka Sejmu w miejsce Ewy Kopacz, która zrezygnowała z tej funkcji w związku z objęciem funkcji prezesa Rady Ministrów[49]. 24 września 2014 został wybrany na ten urząd 233 głosami za wobec 143 przeciw i przy 62 wstrzymujących się[50].

Był jedną z osób, których prywatne rozmowy zostały nielegalnie nagrane, a następnie od 2014 były ujawniane w ramach tzw. afery podsłuchowej[51][52]. W przypadku Radosława Sikorskiego objęła ona m.in. rozmowę z Jackiem Rostowskim, podczas której wypowiadał się krytycznie o współpracy polsko-amerykańskiej[51]. W trakcie tej afery zapowiedział podanie się do dymisji z funkcji marszałka Sejmu[53]. Oficjalnie zrezygnował z tego stanowiska 23 czerwca 2015[54]. Nie wystartował także w wyborach parlamentarnych w 2015. W tym samym roku był jednym z założycieli komitetu wyborczego Bronisława Komorowskiego w wyborach prezydenckich[55].

W Sejmie VII kadencji w 2015 był członkiem Komisji Obrony Narodowej[56]. W 2016 zrezygnował z funkcji wiceprzewodniczącego PO. Zasiadał w radzie programowej Instytutu Obywatelskiego[57], pełnił funkcję jego przewodniczącego[58]. W 2017 został członkiem rady doradczej organizowanej w Zjednoczonych Emiratach Arabskich konferencji Sir Bani Yas Forum[59].

Od 2019 edytuj

 
Radosław Sikorski w Strasburgu (2019)
 
Radosław Sikorski podczas konferencji prasowej (2023)

W wyborach w 2019 uzyskał mandat posła do Parlamentu Europejskiego z 1. miejsca na liście komitetu Koalicja Europejska jako reprezentant PO w okręgu obejmującym województwo kujawsko-pomorskie[60] (otrzymał 129 339 głosów)[60]. W PE dołączył do grupy Europejskiej Partii Ludowej[61]. Został przewodniczącym Delegacji do spraw stosunków ze Stanami Zjednoczonymi[61][62], a także członkiem Komisji Spraw Zagranicznych oraz Podkomisji Bezpieczeństwa i Obrony[61].

Był wymieniany jako jeden z głównych kandydatów do zastąpienia Małgorzaty Kidawy-Błońskiej po jej rezygnacji ze startu w drugich wyborach prezydenckich w 2020[63]; ostatecznie kandydatem na prezydenta RP z ramienia Koalicji Obywatelskiej został Rafał Trzaskowski[64].

Po rosyjskiej inwazji z 2022 zaangażował się w działania pomocowe na rzecz Ukrainy, będąc fundatorem sprzętu i uczestnikiem konwojów humanitarnych[65][66].

12 grudnia 2023 Sejm X kadencji wybrał go na urząd ministra spraw zagranicznych w trzecim rządzie Donalda Tuska[67][68]. Następnego dnia został przez prezydenta RP Andrzeja Dudę powołany na to stanowisko[69]. W konsekwencji wygasł jego mandat eurodeputowanego; w Parlamencie Europejskim zastąpił go Krzysztof Brejza[70].

Wyniki wyborcze edytuj

Wybory Komitet wyborczy Organ Okręg Wynik
1997 Ruch Odbudowy Polski Sejm III kadencji nr 6 7027 (1,85%) [71]
2005 Prawo i Sprawiedliwość Senat VI kadencji nr 4 76 370 (26,14%) [72]
2007 Platforma Obywatelska Sejm VI kadencji nr 4 117 291 (28,00%) [73]
2011 Sejm VII kadencji 91 720 (24,95%) [32]
2019 Koalicja Europejska Parlament Europejski IX kadencji nr 2 129 339 (19,49%) [60]

Odznaczenia i wyróżnienia edytuj

Ordery i odznaczenia
Nagrody i wyróżnienia
  • Nagroda World Press Photo w 1988[11]
  • Nagroda Literacka dla Młodych Pisarzy „The Spectator” i „The Sunday Telegraph”
  • „Człowiek Roku 2005” według „Gazety Polskiej” (w 2011 wyróżniony zwrócił nagrodę)[86]
  • Wiktor 2006 w kategorii Najpopularniejszy polityk
  • Laur Umiejętności i Kompetencji 2009 przyznawany przez Regionalną Izbę Gospodarczą w Katowicach
  • Złota Odznaka nr 1 Związku Polaków na Litwie (2010)[87]
  • Zaliczony do grona „Top 100 Global Thinkers 2012” przez magazyn „Foreign Policy” za „mówienie prawdy, nawet gdy nie jest to dyplomatyczne”[88]

Życie prywatne edytuj

 
Anne Applebaum – żona Radosława Sikorskiego

Syn Jana i Teresy z domu Paszkiewicz. Jego dziadek Kazimierz Paszkiewicz był kierownikiem szkoły w Łochowie[89].

W latach 80. był przez kilka lat związany z brytyjską aktorką Olivią Williams[90]. W 1992 jego żoną została amerykańska dziennikarka i pisarka Anne Applebaum. Mają dwóch synów: Aleksandra i Tadeusza[91]. Wraz z rodziną zamieszkał w dworze z 1860 w Chobielinie, odrestaurowanym w latach 1989–1999[89][92].

Od połowy lat 80. posiadał również obywatelstwo brytyjskie, którego zrzekł się w 2006[93].

Publikacje edytuj

  • Moscow’s Afghan war. Soviet motives and western interests, 1987.
  • Prochy Świętych – Podróż do Heratu w czas wojny, 1995.
  • Full circle. A homecoming to free Poland, 1997.
  • The Polish House. An Intimate History of Poland, 1998.
  • Strefa zdekomunizowana, 2007 (wywiad rzeka przeprowadzony przez Łukasza Warzechę).
  • Polska może być lepsza. Kulisy polskiej dyplomacji, 2018.
  • W okopie, w redakcji, w ministerstwie, 2022.
  • Polska. Stan państwa, 2022.

Przypisy edytuj

  1. Formy tej Radosław Sikorski używa m.in. w adresie swojej strony internetowej (zob. Radosław Sikorski – strona prywatna. [dostęp 2024-02-24].) oraz w nazwie konta w serwisie Twitter (zob. Radosław Sikorski. twitter.com. [dostęp 2014-09-23].).
  2. Radek Sikorski: „Rules of democracy are the largest party gets top job”. bbc.com, 22 czerwca 2014. [dostęp 2014-09-23]. (ang.).
  3. Krzysztof Bobiński: The pretender. europeanvoice.com, 10 stycznia 2009. [dostęp 2010-03-21]. (ang.).
  4. Denis Macshane: Britain can help to shape a new Europe. independent.co.uk, 6 czerwca 2006. [dostęp 2010-03-21]. (ang.).
  5. Pembrokian is new Foreign Minister of Poland. pmb.ox.ac.uk, 26 listopada 2007. [dostęp 2011-06-13]. (ang.).
  6. Zbigniew Pełczyński: Sikorski kształcił się jak Cameron. wyborcza.pl, 19 sierpnia 2014. [dostęp 2021-09-01].
  7. Radosław Sikorski: Odpowiedź ministra spraw zagranicznych – z upoważnienia prezesa Rady Ministrów na zapytanie nr 2281 – w sprawie formalnego poziomu wykształcenia ministra spraw zagranicznych Radosława Sikorskiego. sejm.gov.pl, 10 września 2008. [dostęp 2010-03-25].
  8. a b Radek Sikorski. Afghanistan; A Pole reports; DUST OF THE SAINTS. „The Economist”, 2 grudnia 1989. (ang.). 
  9. Radosław Sikorski. US missiles a big hit with Afghan rebels. „The Sunday Herald”, 2 listopada 1986. (ang.). 
  10. Edward Girardet. Afghanistan: bleak scene for mujahideen. „Christian Science Monitor”, 22 grudnia 1986. (ang.). 
  11. a b 1988 Photo Contest, Spot News, Singles, 1st prize. worldpressphoto.org. [dostęp 2019-02-28]. (ang.).
  12. Charles Truehart. Reagan Joins Board Of National Review; Journal’s Directors to Help Set Conservative Agenda. „The Washington Post”, 28 lutego 1989. (ang.). 
  13. Radosław Sikorski. Inside Angola: the Mystique of Savimbi. „National Review”, 18 sierpnia 1989. 
  14. Decline or Fall?. nationalreview.com, 26 września 2015. [dostęp 2016-05-19]. (ang.).
  15. Patricia Clough. Briton’s defence role angers Poles. „The Independent”, 27 lutego 1992. (ang.). 
  16. Julian Borger. Defence post for British journalist raises ire of Polish opposition. „The Guardian”, 27 lutego 1992. (ang.). 
  17. Poland to Host Meeting of World Dissidents to Mark 25 Years of Solidarity. aei.org, 9 sierpnia 2005. [dostęp 2016-05-19]. (ang.).
  18. a b O mnie. radeksikorski.eu. [dostęp 2021-03-07].
  19. Harvard’s Center for European Studies appoints Radoslaw Sikorski as Senior Fellow. ces.fas.harvard.edu, 7 listopada 2015. [dostęp 2015-11-06]. (ang.).
  20. Radosław Sikorski w Radzie Nadzorczej Bydgoskiego Parku Przemysłowo-Technologicznego. radiopik.pl, 11 lutego 2016. [dostęp 2016-05-19].
  21. Radek Sikorski. csis.org. [dostęp 2017-01-06]. (ang.).
  22. Steering Committee. bilderbergmeetings.org. [dostęp 2018-08-22]. (ang.).
  23. Sikorski ujawnia dokumenty na hasło „Szpak”. gazeta.pl, 30 czerwca 2006. [dostęp 2010-03-21].
  24. Radek Sikorski – gość Krakowskiego Przedmieścia 27 – o Emilu Wąsaczu. rmf24.pl, 20 stycznia 2000. [dostęp 2011-08-02].
  25. Min. Sikorski odtajnił akta Układu Warszawskiego. wp.pl, 3 stycznia 2006. [dostęp 2016-05-19].
  26. MON znalazł powód formalny. Wolińska bez emerytury. gazeta.pl, 10 stycznia 2016. [dostęp 2016-05-19].
  27. Sikorski: Macierewicz powodem mojego odejścia. wp.pl, 23 marca 2007. [dostęp 2011-06-21].
  28. Ostra reprymenda dla Macierewicza. wprost.pl, 4 września 2006. [dostęp 2016-05-19].
  29. Premier przyjął dymisję ministra Sikorskiego. wp.pl, 5 lutego 2007. [dostęp 2010-03-21].
  30. Schetyna, Kopacz, Gronkiewicz-Waltz i Sikorski wiceszefami PO. gazeta.pl, 8 października 2010. [dostęp 2011-06-06].
  31. Komorowski kandydatem PO na prezydenta. Klęska Sikorskiego. newsweek.pl, 27 marca 2010. [dostęp 2010-03-27].
  32. a b Serwis PKW – Wybory 2011. [dostęp 2016-03-17].
  33. Agnieszka Orzelska-Stączek: Ministrowie spraw zagranicznych Polski w latach 2005–2014: Stefan Meller, Anna Fotyga, Radosław Sikorski. Warszawa: ISP PAN, 2016, s. 86. [dostęp 2020-02-07].
  34. Sikorski na spotkaniu Trójkąta Weimarskiego. psz.pl, 23 czerwca 2010. [dostęp 2016-05-19].
  35. Trójkąt Weimarski w Bydgoszczy. wyborcza.pl, 20 maja 2011. [dostęp 2016-05-19].
  36. Informacja Ministra Spraw Zagranicznych na temat polityki polonijnej. msz.gov.pl, 11 czerwca 2014. [dostęp 2016-05-19].
  37. Sikorski: Partnerstwo Wschodnie to spektakularny sukces. gazetaprawna.pl, 12 grudnia 2013. [dostęp 2016-05-19].
  38. Umowa ws. tarczy podpisana. tvn24.pl, 20 sierpnia 2008. [dostęp 2016-05-19].
  39. Hillary Clinton w Polsce. Aneks podpisany. polskieradio.pl, 3 lipca 2010. [dostęp 2016-05-19].
  40. a b Radosław Sikorski: Polska a przyszłość Unii Europejskiej. msz.gov.pl, 28 listopada 2011. [dostęp 2016-05-24].
  41. I fear German power less than German inaction. dgap.org, 28 listopada 2011. [dostęp 2016-05-24]. (ang.).
  42. Sikorski: German inaction scarier than Germans in action. economist.com, 29 listopada 2011. [dostęp 2016-05-24]. (ang.).
  43. Radosław Sikorski: I fear Germany’s power less than her inactivity. ft.com, 28 listopada 2011. [dostęp 2016-05-24]. (ang.).
  44. Poland appeals to Germany to save Europe. reuters.com, 29 listopada 2011. [dostęp 2016-05-24]. (ang.).
  45. Sikorski udał się do Kijowa. W czwartek spotka się z Janukowyczem. tvn24.pl, 19 lutego 2014. [dostęp 2022-02-19].
  46. Lally Weymouth: Talking with Poland’s foreign minister about the Ukraine crisis and Russia’s next moves. 17 kwietnia 2014. [dostęp 2016-05-19]. (ang.).
  47. Ukraina: Wiktor Janukowycz i liderzy opozycji podpisali porozumienie. wp.pl, 21 lutego 2014. [dostęp 2016-05-19].
  48. Niewyparzony minister. polityka.pl, 1 lipca 2014. [dostęp 2016-05-19].
  49. Sikorski kandydatem na Marszałka Sejmu. gazetaprawna.pl, 23 września 2014. [dostęp 2014-09-23].
  50. Głosowanie nr 1 – posiedzenie 75.. sejm.gov.pl, 24 września 2014. [dostęp 2014-09-24].
  51. a b Echa afery podsłuchowej. Zagraniczne media o Sikorskim. wprost.pl, 23 czerwca 2014. [dostęp 2023-12-15].
  52. Taśmy z rozmów Kulczyka z Wawrzynowiczem, Sikorskim i Kwiatkowskim o Ciechu. „To dewastacja państwa”. tvrepublika.pl, 21 października 2015. [dostęp 2023-12-15].
  53. Sikorski: Rezygnuję z funkcji marszałka Sejmu. Interes PO jest dla mnie ważniejszy niż osobiste ambicje. gazeta.pl, 10 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-10].
  54. Radosław Sikorski rezygnuje ze stanowiska marszałka Sejmu. tvn24.pl, 23 czerwca 2015. [dostęp 2015-06-23].
  55. Bronisław Komorowski pierwszym zarejestrowanym kandydatem. popieramkomorowskiego.pl, 18 marca 2015. [dostęp 2015-04-20].
  56. Strona sejmowa posła VII kadencji. [dostęp 2018-07-27].
  57. Nowa Platforma – najważniejsze decyzje Rady Krajowej PO. platforma.org, 26 lutego 2016. [dostęp 2016-02-26].
  58. O nas. instytutobywatelski.pl. [dostęp 2018-01-20].
  59. Media: Sikorski dostał pół mln dolarów z Emiratów. Europoseł wyjaśnia. polsatnews.pl, 9 lutego 2023. [dostęp 2023-02-10].
  60. a b c Serwis PKW – Wybory 2019. [dostęp 2019-05-27].
  61. a b c Profil na stronie Parlamentu Europejskiego. [dostęp 2023-12-08].
  62. Piotr Białczyk: Bruksela. Radosław Sikorski przewodniczącym delegacji europarlamentu. wp.pl, 9 października 2019. [dostęp 2019-10-23].
  63. Sikorski kandydatem na prezydenta? „Poważnie to rozważę”. polsatnews.pl, 14 maja 2020. [dostęp 2020-07-22].
  64. Edyta Bieńczak: Rafał Trzaskowski kandydatem KO w wyborach prezydenckich. To on zastąpi Małgorzatę Kidawę-Błońską. rmf24.pl, 15 maja 2020. [dostęp 2020-07-22].
  65. Dorota Wysocka-Schnepf: Sikorski z pomocą w drodze do Kijowa: Pikapy są pełne darów. wyborcza.pl, 29 października 2022. [dostęp 2023-12-16].
  66. Radosław Sikorski wyrusza z konwojem pick-upów dla Ukrainy. Można dorzucić wyposażenie. wyborcza.pl, 4 marca 2023. [dostęp 2023-12-16].
  67. Druk nr 96: Przedstawiony przez Prezesa Rady Ministrów wniosek w sprawie wyboru członków Rady Ministrów. sejm.gov.pl, 12 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-13].
  68. Uchwała Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 12 grudnia 2023 r. w sprawie wyboru w skład Rady Ministrów (M.P. z 2023 r. poz. 1381).
  69. Prezydent powołał Premiera oraz Radę Ministrów. prezydent.pl, 13 grudnia 2023. [dostęp 2023-12-13].
  70. Krzysztof Brejza obejmie mandat europosła. onet.pl, 4 stycznia 2024. [dostęp 2024-01-22].
  71. Poland – candidate data. University of Essex. [dostęp 2016-03-17]. (ang.).
  72. Serwis PKW – Wybory 2005. [dostęp 2016-03-17].
  73. Serwis PKW – Wybory 2007. [dostęp 2016-03-17].
  74. Applebaum otrzymała „Gwiazdę Millenium Litwy”. rp.pl, 23 października 2008. [dostęp 2012-12-11].
  75. Gazzetta tal-Gvern ta’ Malta / The Malta Government Gazette Nru./No. 18,545. doi-archived.gov.mt, 9 lutego 2010. s. 1311. [dostęp 2013-11-19]. (malt. • ang.).
  76. II Narada Kierownictw Ministerstw Spraw Zagranicznych RP i Ukrainy. msz.gov.pl, 17 grudnia 2009. [dostęp 2014-08-27].
  77. Tak się bawi wielki świat. fakt.pl, 12 grudnia 2011. [dostęp 2012-10-17].
  78. Указ Президента України № 502/2011. president.gov.ua, 26 kwietnia 2011. [dostęp 2011-04-28]. (ukr.).
  79. Ordonnance Souveraine n° 4.047 du 20 novembre 2012 portant nominations dans l’Ordre de Saint-Charles. legimonaco.mc, 23 listopada 2012. [dostęp 2013-12-10]. (fr.).
  80. Radosław Sikorski 16 XI 2007–22 IX 2014. msz.gov.pl, 22 września 2014. [dostęp 2019-05-10].
  81. Ar Triju Zvaigžņu ordeni apbalvoto personu reģistrs apbalvošanas secībā, sākot no 2004. gada 1.oktobra. president.lv. s. 23. [dostęp 2014-12-11]. (łot.).
  82. O Mnie. radeksikorski.pl. [dostęp 2015-10-18].
  83. Magyar Közlöny. 84. szám. Magyarország Hivatalos Lapja. kozlonyok.hu, 24 czerwca 2014. s. 10 472. [dostęp 2016-09-28]. (węg.).
  84. Decret Nr. 1321. lex.justice.md, 5 września 2014. [dostęp 2015-06-29]. (rum.).
  85. Eesti Vabariigi teenetemärgid. president.ee. [dostęp 2014-12-11]. (est.).
  86. Tomasz Sakiewicz: Partyzant wolnego słowa. Kraków: Wydawnictwo M, 2013, s. 202. ISBN 978-83-7595-434-0. [dostęp 2020-05-13].
  87. Sikorski uhonorowany Złotą Odznaką. rp.pl, 13 października 2010. [dostęp 2010-10-13].
  88. FP Top 100 Global Thinkers. foreignpolicy.com. [dostęp 2013-01-23]. (ang.).
  89. a b Radosław Sikorski: Rodzina. radeksikorski.pl. [dostęp 2010-03-23].
  90. Donata Subbotko: Żona mówi, że jestem przedfreudowski. wyborcza.pl, 17 października 2020. [dostęp 2020-10-20].
  91. Rodzina. radeksikorski.pl. [dostęp 2024-02-24].
  92. Chobielin. Polskie Zabytki. [dostęp 2021-02-28].
  93. Sikorski udowadnia, że zrzekł się obywatelstwa. interia.pl, 16 marca 2010. [dostęp 2010-03-25].

Bibliografia edytuj

Linki zewnętrzne edytuj